Chơi trò chơi (tên khác: họ, hội, huội, biêu, phường, huê) gọi chung là trò chơi, là một hình thức huy động vốn trong dân gian Việt Nam và thường do phụ nữ thực hiện. Đây là hình thức trái ngược với trả góp. Trước đây, việc chơi trò chơi chưa được pháp luật Việt Nam thừa nhận và bảo vệ quyền lợi nhưng kể từ năm 2006 đã có nghị định 144/2006/NĐ-CP quy định hướng dẫn về họ.
Hình thức
Có hai hình thức trò chơi: trò chơi có lãi và trò chơi không có lãi.
Ngoài ra còn phân biệt: trò chơi thảo và trò chơi ước.
Hình thức
Khi tham gia trò chơi hụi, cần có một người đứng ra làm chủ (chủ hụi) và mời các thành viên khác tham gia (con hụi). Chủ hụi có trách nhiệm thu tiền (tài sản) của con hụi. Một 'dây hụi' có thể có số người tham gia không giới hạn. Các thành viên trong dây hụi sẽ thống nhất góp một loại tài sản có giá trị như: tiền, vàng, gạo,... Dây hụi cũng sẽ thỏa thuận số lượng tài sản góp, số lần góp, thời gian góp, kỳ mở hụi,...
Ví dụ: Một dây hụi mười người, mỗi người góp 10.000₫ mỗi ngày, mở hụi vào cuối tháng. Chẳng hạn, đến kỳ mở hụi đầu tiên (ngày thứ 30), bà A được 'hốt hụi' và nhận được số tiền là: 10.000₫ × 10 người × 30 ngày = 3.000.000₫ (trong đó bà A đã góp tổng cộng: 10.000₫ × 30 ngày = 300.000₫). Ngoài ra, nếu có thỏa thuận, bà A còn phải trích ra một khoản hoa hồng cho chủ hụi. Qua việc tham gia dây hụi này, bà A có thể vay được nguồn vốn gấp 10 lần số tiền bà góp để sử dụng cho các mục đích cá nhân.
Qua kỳ hụi thứ hai, bà A và các con hụi khác vẫn phải góp 10.000₫ mỗi ngày. Đến kỳ mở hụi (ngày thứ 60), một người khác sẽ được 'hốt hụi' với số tiền tương tự như bà A. Hụi kết thúc khi tất cả các con hụi đã được 'hốt hụi'.
Tham gia hụi có lãi
Bên cạnh đó, còn có hình thức hụi tính lãi. Trường hợp này, người hốt sớm sẽ mất nhiều tiền hơn, trong khi người hốt sau có thể có lợi nhiều hơn. Thông thường, trong một chu kỳ hụi tính lãi theo tháng, người hốt sớm phải đóng nhiều tiền hơn, còn người hốt sau phải đóng ít hơn.
Ví dụ: Có 10 người chơi, vào tháng đầu mỗi người đóng 850.000₫, người hốt đầu tiên vào tháng sau phải đóng 1.000.000₫ cho đến khi kết thúc chu kỳ. Người hốt vào tháng bất kỳ sẽ nhận tổng số tiền mà tất cả những người trong tháng đó đã đóng và trả tiền cho chủ hụi là 1.000.000₫. Đơn giản là trong chu kỳ hụi, người hốt đầu tiên sẽ thua nhiều hơn người hốt sau, và người thứ hai chỉ phải bù cho người thứ ba trừ tiền cho chủ hụi. Nếu tiền cho chủ hụi lớn, bạn không nên chơi.
Hụi chết: Người hốt sớm phải trả lãi.
Hụi sống: Người hốt sau được lợi.
Hụi ma: Người đã tham gia hốt hụi nhưng đã bỏ trốn.
Giả sử một người có vốn dư muốn tham gia hụi, có thể so sánh tổng số tiền họ đầu tư vào chu kỳ hụi và tổng số tiền họ nhận được sau khi trừ tiền của chủ hụi. Họ cũng có thể so sánh với số tiền họ sẽ gửi vào ngân hàng cho đến thời điểm đó, với sự cân nhắc đến mức độ rủi ro.
Hụi ước là một loại hình chơi hụi được xem là an toàn nhất đối với các thành viên tham gia. Đây là một hình thức rất phổ biến trong cộng đồng người Hoa.
Đây là một hình thức chơi hụi được xem là an toàn nhất đối với các thành viên tham gia. Hình thức này rất được ưa chuộng trong giới người Hoa.
Theo quy định, chủ hụi sẽ mời các thành viên tham gia vào dây hụi. Ngay từ ngày đầu tiên, khi hụi mới được mở ra, tất cả các thành viên sẽ có mặt đông đủ, gặp gỡ, biết tên và số điện thoại của nhau rõ ràng. Các thành viên sẽ góp vào hụi tại bàn ăn với số tiền nhất định, ví dụ như mỗi người đóng góp 10 triệu đồng cho chủ hụi. Chủ hụi được xem là người đầu tiên nhận hụi.
Khi đến kỳ hụi tiếp theo, các thành viên sẽ bỏ phiếu để quyết định ai sẽ được nhận tiền lãi cao nhất.
Ưu điểm của hình thức này là việc tổ chức hụi tại một địa điểm cố định, không được hoãn lại. Người tham gia hụi nhận được toàn bộ số tiền hụi một lần tại bàn tiệc. Chính vì thế, chủ hụi chỉ có nhiệm vụ kiểm tra và đếm số tiền để giao cho người hụi. Chủ hụi không thu thêm phí thao (hoa hồng), người hụi chỉ cần đóng một khoản tiền ăn cố định để chi trả cho bữa tiệc. Ví dụ: Hụi 10 triệu mỗi phần, người hụi đóng 4 triệu tiền ăn. Phần chênh lệch cao hơn 4 triệu được chia đều cho các người tham gia tiệc hụi.
Người hụi không đóng tiền khi mất phần hụi, chủ hụi phải chịu. Nếu chủ hụi thu tiền hụi, người hụi chỉ mất phần nhỏ vì họ chỉ mới đóng một phần. Do đó, chủ hụi không thể giựt hụi vì tất cả hụi viên đều biết mặt nhau.
Đặc điểm
Hình thức này giống như việc đặt tiết kiệm, giúp các người hụi có cơ hội nhận được số tiền đang tiết kiệm nhanh hơn. Khi nhận được tiền hụi, người tham gia trả góp lại giống như hình thức trả góp.
Bể hụi: Khi chủ hụi đã thu hụi của các người tham gia, nhưng không chi tiền cho người được hụi thì được coi là bể hụi.
Giật mình: Khi tới kỳ mở mà không tìm thấy chủ hụi, thì gọi là giật mình.
- Thanh toán trả góp