Trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam, ông cha ta đã để lại nhiều câu ca dao, tục ngữ và bài thơ giá trị. Những tác phẩm này không chỉ truyền tải những bài học quý báu mà còn nhắc nhở chúng ta về việc gìn giữ và phát huy các giá trị truyền thống của dân tộc. Các câu ca dao, tục ngữ về truyền thống dân tộc rất đa dạng, từ truyền thống yêu nước, gia đình, tôn sư trọng đạo, hiếu học đến văn hóa và tinh thần đoàn kết tương trợ.
1. Ca dao về truyền thống văn hóa
1. Đi đâu cũng phải chú ý
Ngày giỗ, Tết cần phải chuẩn bị đầy đủ
2. Con cò chết treo trên cây
Cò con xem lịch để chuẩn bị lễ ma
Cà cuống uống rượu và kêu la
Chim ri ríu rít ra ngoài kiếm phần
Chào mào thì đánh trống gọi quân
Chim chích cởi trần vác bó đi làm
3. Mùng một Tết là ngày của cha
Mùng hai Tết là ngày của mẹ
Mùng ba Tết là ngày của thầy
4. Ai về Phú Thọ cùng tôi
Mừng ngày giỗ tổ vào mùng 10 tháng Ba
Dù cho ai đi đâu, về đâu
Ghi nhớ ngày giỗ tổ Hùng vào mười tháng Ba
Dù ai làm ăn nơi đâu
Nhớ ngày hội, hãy rủ nhau về tụ họp
Dù cho ai có bận trăm công việc
Tháng Hai đến, nhớ về Trường Yên dự hội
Kêu ba tiếng, đừng ngừng nghỉ
Kêu gọi nhanh đến Tết để dựng nêu và thưởng chè
Dựng nêu thì làm vào đầu hè
Chuẩn bị sân để gieo cải và rắc mè ăn chung
Nếu không về dự hội vật thì cũng không sao
Khi về, đừng quên thử ngay nồi lươn măng
Đã thưởng thức thì phải thử đậu rang
Sưu tầm năm bảy cọc để không thua kém người khác
Dù đi muôn dặm, hãy nhớ trở về
Cải lương quấn chặt với ba măng vòi
Các cô gái chưa chồng nên đến hang Cắc Cứ
Các chàng trai chưa vợ nhớ về hội chùa Thầy
Sống để Tết, chết để giỗ
Cây có nguồn gốc, nước có nguồn cội
Khi đói, ăn đọt chà là cho no
Cơm để nuôi Mẹ, khi Mẹ tuổi già
Giấy dù rách cũng phải giữ lấy phần lề
Con người có cố gắng có tổ tiên
Cây có nguồn gốc, sông có nguồn cội
Nếu muốn thành đạt, hãy xây cầu Kiều
Muốn con thông minh, hãy yêu quý thầy giáo
Tôn trọng thầy cô và quý trọng đạo đức
Một chữ là thầy, nửa chữ cũng là thầy
Đi trước phải báo, về sau phải thông báo
Kính trọng bề trên, nhường nhịn người dưới
Học lễ trước, học văn sau
Công ơn cha như núi Thái Sơn cao vời vợi
Nghĩa mẹ như dòng nước trong chảy mãi không ngừng
Trung thành thờ phụng mẹ cha
Chỉ có hiếu mới thể hiện đạo làm con
Ca dao và tục ngữ về truyền thống yêu nước
Con cò vất vả bên bờ sông
Gánh gạo đưa chồng, tiếng khóc nỉ non
Người ở nhà chăm sóc con cái
Để tôi bảo vệ quê hương Cao Bằng
Dù đồn Tây có kiên cố đến đâu
Nộp thuế đầy đủ thì đồn sẽ tan vỡ
Đỉnh Hải Vân cao vút trên mây
Kẻ thù đến nơi, bỏ xác không trở lại
Khi đứng trên cầu, em thề quyết tâm
Chưa hoàn thành nhiệm vụ, chưa về quê
Đeo hoa chỉ thêm phần nặng nề
Đeo kiềng nặng cổ, ai có vàng thì biết
Xây dựng đất nước vững mạnh và hùng cường
Dùng vàng để làm giàu cho đất nước sau này
Trao đổi vàng lấy súng và cối xay
Tiêu diệt quân Pháp, lập nên ngày vinh quang
Bầu ơi, hãy thương bí như thương chính mình
Dù khác giống nhưng cùng chung mái nhà
Dù có khó khăn, hãy bao dung và che chở nhau
Người cùng một nước phải đồng lòng và yêu thương
Nắm tay nhau, cùng chung sức làm việc
Quyết tâm tiêu diệt kẻ thù, cứu quốc gia
Lòng em không thể giấu nổi nỗi niềm
Gương mặt em rạng ngời như đất nước tươi đẹp
Ru con ngủ yên giấc ngon lành
Để mẹ có thời gian múc nước rửa chân cho voi
Muốn ngắm cảnh, hãy lên núi mà xem
Nhìn bà Triệu cưỡi voi, đánh trống vang dội
Ru hời, ru hắt, thế là ru
Cha con vẫn ở chiến khu, chưa trở về
Con hãy nhớ kỹ lời thề
Tự do, độc lập không thể đổi giá
12. Căm ghét những kẻ làm cao, giả dối
Dựa vào quyền thế, cúi đầu trước lính Tây
3. Những câu tục ngữ về truyền thống hiếu học
1. Học suốt đời, dù đã 70 hay 71
2. Có cày có gặt, có học có chữ
3. Học hành khó nhọc nhưng kết quả ngọt ngào
4. Học để áp dụng vào thực tiễn
Kết hợp học hỏi và thực hành mới trở thành người khôn ngoan
5. Trước tiên là học lễ nghĩa, sau đó học văn hóa
6. Học trí tuệ đến khi chết, học phẩm hạnh đến khi già
7. Dao chỉ sắc khi được mài, người chỉ khôn khi được học
8. Dù chưa biết gì, học mãi cũng sẽ thông
9. Cần cù luyện tập sẽ thành tài, kiên trì sẽ giỏi
10. Học cách ăn, nói, gói ghém và mở ra mọi thứ
11. Học giỏi đồng nghĩa với việc làm việc chăm chỉ
12. Học một hiểu mười
13. Học từ thầy không bằng học từ bạn
15. Học từ thầy và bạn đều mang lại sự phong phú
16. Kiến thức phong phú là kết quả của sự học hành
17. Dao phải mài mới sắc, người phải học mới tiến bộ
18. Dù thông minh đến đâu
Nếu không học vẫn sẽ thất bại
Tài năng cao như trời
Không học sẽ gặp nhiều khó khăn
19. Dốt đặc còn hơn có học mà không vững
20. Học giỏi sẽ có thành công, làm chăm chỉ sẽ có thành quả
21. Một kho vàng không sánh bằng sự học thức
22. Học hỏi sẽ dẫn đến sự thông minh
4. Ca dao, tục ngữ về truyền thống gia đình
1. Bà không thể thiếu ông
Chồng cần có vợ để hoàn thiện
2. Chồng chung vợ chạ, một mái nhà có nhiều vợ
Người khéo chăm sóc sẽ có chồng riêng
3. Chồng đẹp vợ xinh, chỉ cần nhìn đã thấy vui
4. Khi chồng giận, vợ nên im lặng
5. Khi chồng đến, vợ nên lùi bước
6. Chợ Sông Đông đầy ắp vợ con
7. Cau non như hạt, gái đảm như chồng
8. Không có vợ, cũng chẳng khác gì việc tu hành
9. Chẻ củi thử nghiệm, lấy vợ xem gia đình
10. Lấy vợ phải chú ý gia cảnh, lấy chồng phải xem nguồn gốc
11. Chết trẻ còn hơn lấy chồng của người khác
12. Đàn ông xây dựng nhà cửa, đàn bà lo tổ ấm
13. Nuông chiều người thì phải biết việc trọng yếu
Chiều chồng thì phải quan tâm đến con cái
14. Con giỏi hơn cha như nhà có mái che
15. Con dại thì cha mẹ gánh chịu
16. Con nhà tông dù không giống lông cũng giống cánh
17. Con hư là do sự giáo dục của mẹ
18. Cháu hư là do lỗi của bà
19. Thương thì đánh cho rát, ghét thì cho ngọt
Ghét thì cho ngọt ngào, thương thì cho roi vọt
20. Cha mẹ sinh con, trời đã định sẵn tính cách
21. Con giỏi hơn cha như nhà có mái che
22. Mẹ dạy con khéo léo, cha dạy con thông minh
23. Ơn cha lớn lao vô bờ, nghĩa mẹ rộng như trời bao la trong chín tháng cưu mang
24. Con người có nguồn gốc và tổ tông
Như cây có gốc rễ, sông có nguồn
25. Chị té thì em đỡ
26. Anh em trong nhà phải luôn bên nhau và bảo vệ nhau
27. Anh em như mác dao, sắc bén và khắc nghiệt
28. Anh em cãi nhau bằng lời lẽ, không bằng sức mạnh
29. Anh thức, em ngủ; anh canh, em nghỉ
30. Bán anh em để mua bạn hàng xóm gần gũi
31. Anh em bị khinh thì cả làng cũng chê bai
32. Máu mủ liên kết, tình cảm sâu sắc
33. Một giọt máu đỏ quý hơn cả ao nước lã
34. Anh em có cùng dòng máu, dù chia sẻ đôi phần
35. Anh em hòa thuận là nhà sẽ được phúc lộc
5. Những bài thơ về lòng yêu nước và giá trị văn hóa Việt Nam
Tiếng chuông ngân vang trong bóng Bồ Đề
Con chim trắng vút bay về phương Tây Thiên
Nguyện cầu cho dân tộc được bình an
Đạo tốt lành bảo vệ những người hiền hậu và yêu thương
Dẫu đất có sụp và trời có sụp đổ
Tâm hồn tôi vẫn vấn vương những điều quý giá
Từ đồng ruộng đến phố phường khắp nơi
Nhớ lời Phật dạy, phải yêu thương nhau
Đạo vàng tô điểm núi non và sông nước
Xây dựng nền văn hóa Lạc Hồng rực rỡ
2. Hải Vân mở rộng bao la muôn trùng
Hòn Hành nằm sâu trong vịnh Hàn
Xưa nay, thuyền vẫn lướt qua đây
Con đường lâu nay chưa ra khơi
Dù cả nước sôi sục như bùn
Hải Vân biến cát biển Đông thành đèo cao
3. Dẫu trăm đắng nghìn cay
Vẫn không làm lay chuyển tình nghĩa keo sơn
4. Ai về chợ huyện thưởng thức nem
Đừng quên ghé Hưng Thạnh xem Tháp Chàm
5. Chiêm Sơn nổi tiếng với lụa Mỹ dồi dào
Sáng sớm dệt lụa, chiều bán tơ
6. Đầu tiên là đám ma ở Kiều, thứ hai là cháy nhà ở Thanh Hà
7. Hỡi cô, áo lưng xanh có thắt chưa?
Nếu có về Quảng Bá thì hãy cùng anh
Quảng bá nằm bên bờ đê
Bốn mùa cây cối xanh tươi nhờ nghề trồng rau
Anh đi trước, em theo sau
Để cha mẹ biết rằng trầu cau đã đến nhà
Dù cha có la mắng, mẹ có treo
Dù gì đi nữa, em vẫn không bỏ lễ hội chùa Keo vào ngày rằm
Dù cha có mắng, mẹ có trách móc
Em cũng không bỏ lễ hội chùa Keo vào ngày rằm
Dù làm ăn ở đâu, thấy tháp chùa Dâu thì cũng phải về
Dù buôn bán ở bất kỳ nơi nào, nhớ ngày mùng 8 để về dự hội Dâu
>> Xem thêm: Những câu ca dao tục ngữ về lòng hiếu thảo chọn lọc và ý nghĩa nhất
Dưới đây là một số bài thơ, ca dao, tục ngữ ca ngợi truyền thống văn hóa Việt Nam mà Mytour gửi đến bạn. Hy vọng đây là tài liệu tham khảo hữu ích giúp bạn học tập tốt hơn.