Bạn đã bao giờ tự hỏi rằng khi thị trường tăng, nhà đầu tư có thể kiếm lời, nhưng khi thị trường giảm, vẫn có thể kiếm được không? Trước đây, thị trường chứng khoán Việt Nam chỉ cho phép lợi nhuận khi thị trường đi lên, nhưng hiện nay sản phẩm chứng khoán phái sinh đã được pháp lý hóa tại Việt Nam, cho phép nhà đầu tư mua vào và bán ra trong cùng phiên giao dịch.
Xu hướng thị trường là gì?
Xu hướng là gì? Xu hướng là sự di chuyển của biên độ giá trong ngắn hạn (dưới 1 năm), trung hạn (dưới 5 năm) và dài hạn (trên 5 năm). Phân tích xu hướng giá là một trong các kỹ thuật phân tích được nhiều nhà đầu tư áp dụng trong chiến lược đầu tư.
Các loại xu hướng chính trên thị trường chứng khoán
Trend tăng
Có 2 yếu tố giúp nhà đầu tư nhận biết cổ phiếu đang trong trend tăng là dòng tiền lớn tiếp tục đổ vào thị trường cổ phiếu đó một cách ổn định và biểu hiện giá có xu hướng tăng, đỉnh sau cao hơn đỉnh trước, đáy sau cao hơn đáy trước.
Trend giảm
Trend giảm bắt đầu khi kết thúc chu kỳ tăng trưởng, nhà đầu tư bắt đầu chốt lời và duy trì quyết tâm bán. Trên biểu đồ kỹ thuật, bạn có thể thấy đáy sau liên tục thấp hơn đáy trước và đỉnh sau thấp hơn đỉnh trước.
Trend đi ngang
Giai đoạn không rõ xu hướng, biểu đồ kỹ thuật liên tục tạo ra các đỉnh và đáy bằng nhau. Trạng thái không rõ ràng này cho thấy dòng tiền đang dao động và chưa xác định được xu hướng cụ thể. Nhà đầu tư cần theo dõi các chỉ số kỹ thuật khác và xem xét nhiều thông tin doanh nghiệp trước khi quyết định đầu tư.
Hướng dẫn chọn sản phẩm chứng khoán phù hợp với xu hướng thị trường
Thị trường đang trong giai đoạn tăng trưởng
Khi thị trường đang tăng trưởng hoặc đi lên, nhà đầu tư nên chọn sản phẩm đầu tư nào để tối ưu hóa hiệu quả? Trong giai đoạn đi lên, cổ phiếu hoặc ETF là hai sản phẩm tốt nhất để nhà đầu tư có thể tối ưu hóa lợi nhuận từ chênh lệch giá mua - bán. Tuy nhiên, để chọn các cổ phiếu tăng trưởng tốt, nhà đầu tư cần lựa chọn những cổ phiếu phù hợp với rủi ro của mình.
Các cổ phiếu Bluechips dẫn dắt thị trường mang tính an toàn cao hơn và hiệu quả hơn cho nhà đầu tư mới tham gia thị trường.
Hợp đồng tương lai cũng là một sản phẩm đầu tư hấp dẫn khi thị trường diễn biến thuận lợi. Đầu tư vào hợp đồng tương lai có thể mang lại lợi nhuận đáng kể nhờ sử dụng đòn bẩy để mua hợp đồng. Nhà đầu tư chỉ cần đặt cọc một phần giá trị hợp đồng và sử dụng đòn bẩy của hợp đồng tương lai để tăng tỷ lệ lợi nhuận khi thị trường tăng điểm. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần thanh toán một khoản phí cho việc đặt cọc này.
Chứng quyền có đảm bảo cũng là sản phẩm hấp dẫn cho nhà đầu tư với tỷ lệ lợi nhuận cao và mức độ rủi ro được giới hạn. Sự khác biệt so với việc mua cổ phiếu là nhà đầu tư chỉ cần đặt một phần vốn để mua và sử dụng đòn bẩy. Vào thời điểm đáo hạn, nếu giá cổ phiếu cơ sở tăng theo xu hướng thị trường, nhà đầu tư sẽ có lợi nhuận từ chênh lệch giá bán và phải thanh toán một khoản phí sử dụng đòn bẩy. Sử dụng đòn bẩy giúp nhà đầu tư tăng tỷ lệ lợi nhuận so với vốn ban đầu.
Thị trường đang trong giai đoạn giảm
Có nhiều sản phẩm chứng khoán có thể mang lại lợi nhuận khi thị trường tăng, vậy khi thị trường giảm nhà đầu tư nên đầu tư vào sản phẩm nào?
Đầu tiên, những nhà đầu tư lo ngại về rủi ro và ít kinh nghiệm nên sử dụng trái phiếu để hưởng lợi từ lãi suất định kỳ do tổ chức phát hành cam kết trả.
Sản phẩm thứ hai là hợp đồng tương lai, dành cho các nhà đầu tư có kinh nghiệm đánh giá thị trường tốt và có sức chịu đựng rủi ro cao. Nhà đầu tư sử dụng chiến lược bán khống hợp đồng tương lai để kiếm lời khi thị trường giảm.
Cụ thể, nhà đầu tư thực hiện bán khống hợp đồng tương lai với giá cao và dự kiến mua lại khi giá giảm đến một mức nhất định. Nhờ đó, nhà đầu tư có lợi từ chênh lệch giá mua bán ở hai thời điểm khác nhau. Tuy nhiên, sản phẩm này yêu cầu nhà đầu tư có kinh nghiệm và khả năng tính toán tinh tế do rủi ro tiềm ẩn cao, nếu giá không giảm mà tăng thì có thể gây thiệt hại không giới hạn.
Dù thị trường đi lên hay đi xuống, trên thị trường chứng khoán Việt Nam có nhiều sản phẩm giúp nhà đầu tư có thể kiếm lợi nhuận. Để đạt được điều này, nhà đầu tư cần có chiến lược đầu tư rõ ràng phù hợp với từng xu hướng. Sự vững mạnh về tâm lý và khả năng phân tích dự báo sẽ giúp nhà đầu tư đạt được lợi nhuận lớn trên thị trường chứng khoán.