Chu Bá Thông

Chu Bá Thông (tiếng Trung: 周伯通, bính âm: Zhōu Bótōng, 1128-1228; phiên âm khác là Châu Bá Thông) là nhân vật lịch sử vào cuối thời Bắc Tống, nổi bật với vai trò trong việc sáng lập Toàn Chân giáo. Sau năm 1957, ông trở nên nổi tiếng hơn qua tiểu thuyết võ hiệp của Kim Dung với biệt danh Lão Ngoan Đồng (老頑童), xuất hiện trong hai phần đầu của Xạ Điêu tam bộ khúc, bao gồm Anh hùng xạ điêu và Thần điêu hiệp lữ.

Ghi chép trong sử sách

Dù nổi tiếng qua tiểu thuyết võ hiệp, Chu Bá Thông là nhân vật lịch sử có thực. Tuy nhiên, tài liệu về ông rất hạn chế. Một số ghi chép cho thấy ông sống vào cuối thời Bắc Tống, cùng thời với Vương Trùng Dương, quê ở Ninh Hải, Sơn Đông, và là đồng hương với các thành viên của Toàn Chân Thất tử như Đan Dương tử Mã Ngọc, Trường Chân tử Đàm Xứ Đoan, Ngọc Dương tử Vương Xứ Nhất, Quảng Ninh tử Hách Đại Thông và Thanh Tĩnh tản nhân Tôn Bất Nhị.

Chu Bá Thông rất kính trọng Vương Trùng Dương. Khi đó, Vương đang truyền đạo khắp nơi và đã nhận Khưu Xứ Cơ, Đàm Xứ Đoan, Mã Ngọc, Vương Xứ Nhất và Hách Đại Thông làm đồ đệ. Đến khoảng tháng 4 năm 1169, Vương và các đệ tử trở về Ninh Hải. Chu Bá Thông đã mời Vương đến nhà mình, gọi là 'Kim Liên Đường', để trò chuyện. Tại đây, vợ của Mã Ngọc, Tôn Bất Nhị, đã xuất gia theo Toàn Chân giáo. Vào tháng 8 năm đó, Vương thành lập Tam giáo Kim Liên hội, một chi nhánh của Toàn Chân giáo, được hỗ trợ bởi Chu Bá Thông. Sau đó, Vương tiếp tục đến huyện Phúc Sơn để truyền đạo và thu nhận Lưu Xứ Huyền.

Các hành động khác của Chu Bá Thông không được tài liệu nào ghi nhận.

Nhân vật nổi tiếng trong tiểu thuyết võ hiệp

Dựa trên những thông tin hạn chế đó, Kim Dung đã chuyển thể tiểu thuyết và tạo hình Chu Bá Thông thành một trong những nhân vật nổi bật nhất trong các tác phẩm của mình.

Trong các tác phẩm Anh hùng xạ điêu và Thần điêu hiệp lữ, Chu Bá Thông được mô tả là sư đệ của Vương Trùng Dương, sư thúc của Toàn Chân thất tử. Dưới sự dạy dỗ của ông là một nhóm đệ tử già cỗi, nhưng tâm hồn ông vẫn giữ nguyên sự hồn nhiên, trong sáng. Ngay cả biệt danh Lão ngoan đồng (ông già mà vẫn như trẻ con) cũng phản ánh rõ nét đặc điểm tính cách của Chu Bá Thông. Ông là một người đam mê võ thuật, sáng tạo ra môn võ 'Không minh quyền', đặc biệt là môn Song Thủ Hỗ Bác, một môn võ công kỳ lạ chỉ dành cho những người có tâm hồn hoàn toàn vô tư và trong sáng.

Theo sự giới thiệu của sư huynh Vương Trùng Dương, Chu Bá Thông đã đến hoàng cung nước Đại Lý, có mối quan hệ với một cung phi của hoàng gia và sinh ra một đứa con, nhưng không thể nuôi dưỡng.

Chu Bá Thông là một cao thủ dũng mãnh, không hề biết đến sự sợ hãi, nhưng mỗi khi nghe đến tên nàng cung phi mà ông đã lỡ làm mất thanh danh, ông liền bỏ chạy.

Suốt cuộc đời, Chu Bá Thông luôn theo đuổi những điều kỳ quặc. Ngay cả môn võ do chính ông sáng chế cũng mang một cái tên lạ lùng không kém: Song thủ hỗ bác (hai tay vừa phối hợp vừa đối kháng).

Kỹ thuật này được hình thành từ một sự phân chia lý tưởng: tay trái vẽ hình vuông, tay phải vẽ hình tròn, và cả hai tay phải phối hợp sao cho hình vuông vẫn vuông, hình tròn vẫn tròn. Chỉ có Chu Bá Thông mới thực hiện thành công kỹ thuật Song thủ hỗ bác. Võ công của ông đạt đến mức độ phi thường nhưng không hề gây tổn hại cho ai. Mỗi khi ông xuất hiện, tình hình luôn trở nên hài hước.

Anh hùng xạ điêu

Trong câu chuyện này, hành trạng của Chu Bá Thông được tái hiện qua lời kể của nhân vật Quách Tĩnh tại đảo Đào Hoa. Theo đó, ông là một đứa trẻ mồ côi được Vương Trùng Dương nuôi dưỡng, nhận làm sư đệ và truyền thụ võ công.

Sau lần Hoa Sơn luận kiếm đầu tiên, Vương Trùng Dương lo lắng rằng sau khi ông qua đời, không ai đủ sức kiểm soát Âu Dương Phong. Vì vậy, ông cùng Chu Bá Thông đến Đại Lý gặp Đoàn Trí Hưng để thảo luận. Trong thời gian ở Đại Lý, Chu Bá Thông đã làm quen với Lưu Anh, một sủng phi của Nam Đế, dạy nàng thuật điểm huyệt. Tình cảm giữa họ phát triển và dẫn đến việc sinh ra một đứa con. Vì sự việc này, Chu Bá Thông cảm thấy rất hoang mang, xin lỗi Đoàn Trí Hưng rồi rời đi. Sau đó, đứa bé bị Cừu Thiên Nhận đánh trọng thương, Đoàn Trí Hưng vì ghen tuông mà không cứu, và Lưu quý phi buộc phải giết đứa trẻ. Đây chính là nguồn cơn của những mối hận thù về sau giữa Lưu phi, Chu Bá Thông, Đoàn Trí Hưng và Cừu Thiên Nhận.

Sau cái chết của Vương Trùng Dương, ông đã giao lại bộ Cửu Âm Chân Kinh cho sư đệ Chu Bá Thông bảo quản. Trên đường đi giấu bí kíp, Chu Bá Thông đã gặp vợ chồng Hoàng Dược Sư. Nhờ trí nhớ tuyệt vời của bà, Hoàng lão tà nhanh chóng nắm được nội dung của Cửu Âm chân kinh. Tuy nhiên, sau đó kinh thư bị hai đồ đệ đánh cắp. Vợ Đông Tà, vì cố nhớ lại kinh thư, đã chết ngay sau khi sinh Hoàng Dung. Chu Bá Thông nhận ra mình bị lừa và tìm đến đảo Đào Hoa để lấy lại Cửu Âm Chân Kinh. Đáng tiếc, ông bị lạc vào Đào Hoa trận và bị Hoàng Dược Sư giam giữ trên đảo Đào Hoa suốt 15 năm.

Trong thời gian giam giữ trên đảo, Chu Bá Thông sống một cuộc sống nhàn nhã và sáng tạo ra những tuyệt học như Không Minh quyền và Song thủ hỗ bác. Mười lăm năm sau, Hoàng Dung tình cờ phát hiện ra nơi giam giữ Chu Bá Thông và thấy ông với tính cách trẻ con, thường xuyên đến thăm ông. Hoàng Dược Sư biết chuyện, nổi giận và mắng con gái. Hoàng Dung giận cha và bỏ đi, từ đó gặp Quách Tĩnh.

Khi Quách Tĩnh và Hoàng Dung trở lại đảo, Quách Tĩnh không quen thuộc với đường lối và lạc đến nơi giam giữ Chu Bá Thông. Hai người nói chuyện rất hợp ý. Chu Bá Thông muốn kết nghĩa huynh đệ với Quách Tĩnh. Dù có sự chênh lệch tuổi tác lớn, nhưng vì sự nài nỉ của ông, Quách Tĩnh đã đồng ý. Sau đó, Chu Bá Thông đã dạy Quách Tĩnh Không Minh quyền, Song thủ hỗ bác và cả Cửu Âm chân kinh.

Kể từ đó cho đến kết thúc câu chuyện, Chu Bá Thông rời đảo Đào Hoa và gây ra không ít rắc rối do tính cách trẻ con của mình, nhưng may mắn là không có hậu quả nghiêm trọng nào xảy ra.

Thần điêu hiệp lữ

Trong Thần điêu hiệp lữ, dù đã bước vào tuổi tác xấp xỉ ba bốn mươi, Chu Bá Thông vẫn giữ nguyên tính cách trẻ con, trong khi võ công của ông ngày càng tinh thâm. Ông rất thích đùa giỡn với Tiểu Long Nữ, dạy nàng môn võ Song thủ hỗ bác, và thậm chí còn lấy trộm bình mật nuôi ong của nàng.

Chu Bá Thông cũng nhận một đệ tử là Gia Luật Tề, nhưng khi trưởng thành, Gia Luật Tề ngày càng nghiêm túc và không thích đùa giỡn, nên Chu Bá Thông không cho phép chàng gọi ông là sư phụ.

Vào cuối câu chuyện, Chu Bá Thông đã giải quyết những hiểu lầm và oan ức trước đây với Anh Cô (tên của Lưu quý phi sau khi rời cung) và Nhất Đăng Đại Sư (tên của Đoàn Trí Hưng sau khi xuất gia), cùng nhau hỗ trợ Quách Tĩnh trong việc bảo vệ thành Tương Dương. Ông cũng là người gợi ý cho Dương Quá giết chết cao thủ Mông Cổ, Kim Luân Pháp Vương.

Tại Hoa Sơn luận kiếm lần thứ ba, Chu Bá Thông được vinh danh là người xuất sắc nhất, với danh hiệu Trung Ngoan Đồng

Ngũ bá của Võ lâm

Trong tác phẩm của Kim Dung 'Ngũ bá của Võ lâm', Chu Bá Thông khi còn nhỏ tên là Chu Cẩu Nhi. Cậu là con riêng của một người phụ nữ trẻ tuổi, góa chồng, đã bị một người đàn ông họ Dạ cưỡng bức.

Điện ảnh

• Những anh hùng xạ điêu:

Tần Hoàng (1976), Tần Hoàng (1983), Long Quán Vũ (1988), Lê Diệu Tường (1994), Triệu Lượng (2003), Lý Úc (2008), Ninh Văn Đồng (2017).

• Thần điêu hiệp lữ:

Liên kết bên ngoài

• 'Kim Liên chính tôn tiên nguyên tượng truyền'
• Bia Giáo tổ Toàn Chân giáo tại Chung Nam sơn, Trùng Dương Chân nhân