Chủ đề gia đình trong các tác phẩm của Hirokazu Koreeda

Với hai giải thưởng tại Liên hoan phim Cannes 2023, Monster là bộ phim mới nhất của đạo diễn Hirokazu Koreeda kể về câu chuyện gia đình.

Hirokazu Koreeda là một trong những đạo diễn hàng đầu tại Nhật Bản hiện nay. Ông sinh ra trong một gia đình bình thường và không có ai từng hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật trước đây. Về tài năng, ông được đánh giá cao bởi giới phê bình điện ảnh trong và ngoài nước thông qua những tác phẩm như Nobody Knows (2004), Still Walking (2008), Like Father Like Son (2013), Broker (2022)…

Chủ đề gia đình là một trong những đề tài phổ biến trong các bộ phim của Hirokazu Koreeda

Khi nói đến đề tài gia đình trong điện ảnh của Hirokazu Koreeda, không thể không nhắc đến Shoplifters (Kẻ Trộm Siêu Thị) - bộ phim ra mắt năm 2018 và giành giải Cành Cọ Vàng tại Liên hoan phim Cannes lần thứ 71. Shoplifters kể về sáu người nghèo sống chung dưới một mái nhà, bao gồm một cặp vợ chồng lao động, một cô gái làm việc trong ngành công nghiệp sex, một bà lão và một cậu bé bị bỏ rơi. Sau này, cô bé Juri (Sasaki Miyu) bị bắt gặp mang những vết thương do bạo hành.

Bộ phim đã mô tả cuộc sống của những người nghèo sống tại khu ổ chuột. Trong căn nhà nhỏ bé, tối tàn, sáu người phải chia sẻ không gian sống và thường ăn mì gói, nhưng họ vẫn cảm thấy hạnh phúc. Dù cuộc sống khó khăn, họ luôn lạc quan. Phim không tập trung vào nỗi khổ của họ mà thể hiện niềm vui qua những hình ảnh thực tế như ăn mì, giữ cho trẻ em không tè dầm khi ngủ, và thay răng mới. Tất cả được thể hiện một cách chân thật và giản dị.

Điều đặc biệt của Hirokazu Koreeda là cách ông đặt vấn đề từ nhiều góc nhìn khác nhau. Trái ngược với quan điểm thông thường, đối với gia đình trong Shoplifters, việc ăn cắp hoặc làm việc tại câu lạc bộ phục vụ tình dục chỉ đơn giản là cách kiếm sống, không có sự phê phán hoặc kỳ thị. Họ tin rằng không ai chọn được gia đình của mình khi sinh ra, nhưng mỗi người đều có quyền lựa chọn gia đình để sống và trưởng thành.

Mặc dù không cùng dòng máu, nhưng khi tình cờ gặp nhau giữa cuộc đời, họ quyết định sống bên nhau, chăm sóc và yêu thương nhau như một gia đình. Điều này được thể hiện rõ nhất trong cảnh gia đình quây quần trước hiên nhà ngắm pháo hoa. Trong lòng thành phố hiện đại của Nhật Bản, một ngôi nhà nhỏ bé, rách nát nổi bật với ánh sáng của tình thương gia đình.

Tương tự như Shoplifters, trong dự án khác của Hirokazu Koreeda, Broker, lại một lần nữa nói về gia đình và sự giao thoa giữa những con người bị bỏ rơi trong xã hội. Tại Broker, nhân vật chính, Sang Hyeon, mặc dù là ông chủ tiệm giặt, nhưng anh phải đối mặt với nợ nần và cuộc hôn nhân không hạnh phúc. Con gái đầu lòng của Sang-hyeon ở với mẹ sau khi ly hôn, khiến anh ôm Woo-sung với tình yêu của một người cha muốn chuộc lại những sai lầm trong quá khứ.

Thời gian bên cạnh Woo-sung khiến Sang-hyeon muốn trở thành cha. So-young (IU) từng sống trong cô nhi viện, sau đó trở thành gái mại dâm. Tương tự, Dong-soo (Kang Dong Won) là mồ côi, bị bỏ rơi ở một vùng quê hẻo lánh.

Mỗi người trong số họ đều có quá khứ đáng quên, là điểm chung khiến họ trở thành một “gia đình”. Tại căn phòng tối, năm người cám ơn lẫn nhau, “cám ơn vì đã được sinh ra đời”. Sự gắn kết của “gia đình” này trở thành liều thuốc giúp họ chữa lành tổn thương trong quá khứ.

Phim lấy cảm hứng từ câu chuyện về chiếc hộp em bé tại Hàn Quốc, được tạo ra từ một mục sư tại Nhà thờ Cộng đồng Jusarang ở Seoul - Lee Jong Rak. Trong thập kỷ qua, chiếc hộp đã cứu sống hơn 1500 sinh linh. Đạo diễn Hirokazu Koreeda chia sẻ: “Khi chuẩn bị cho bộ phim này, tôi đã nghe câu chuyện về các em nhỏ lớn lên trong trại trẻ mồ côi. Bố mẹ đã từ bỏ việc nuôi nấng các em vì nhiều lý do”.

Monster - câu chuyện gia đình qua góc nhìn Rashomon

Tại Liên hoan phim Cannes 2023, Hirokazu Koreeda mang đến tác phẩm Monster (Quỷ Dữ) về gia đình. Phim nhận được sự hoan nghênh nồng nhiệt từ khán giả và giành hai giải thưởng quan trọng.

Báo Vanity Fair gọi Monster là 'bộ phim hay nhất của Hirokazu Koreeda' với cuộc sống thường ngày tinh tế và đầy chất thơ. Cách kể chuyện này tương tự Rashomon của Akira Kurosawa.

Monster khám phá đời sống nội tâm phức tạp của trẻ em và đề cập đến nhiều vấn đề xã hội như nạn bắt nạt, kỳ thị đồng tính và thiếu sót của chính quyền.