Chủ đề về ánh trăng trong hai bài thơ Cảnh khuya và Rằm tháng giêng

Đề bài: Hình ảnh thiên nhiên trong Cảnh khuya và Rằm tháng giêng

Hình ảnh của thiên nhiên trong Cảnh khuya và Rằm tháng giêng
 

I. Dàn ý về Hình ảnh thiên nhiên trong Cảnh khuya và Rằm tháng giêng (Hoàn chỉnh)

1. Khai mạc

· Chủ tịch Hồ Chí Minh, người thơ say mê thiên nhiên.
· Cảnh khuya và Rằm tháng giêng là những bài thơ xuất sắc tại chiến khu Việt Bắc, khắc họa hình ảnh thiên nhiên tuyệt vời.

2. Phần chính

a. Hình ảnh thiên nhiên trong Cảnh khuya:
· Âm thanh: Dòng suối trong lành.
· Hình ảnh: Trăng lung linh, cây cổ thụ, hoa đua nhau nở...
· Vẻ đẹp: Cảnh như bức tranh, gần gũi với tự nhiên (dùng từ 'lồng')
· Con người: Trải qua đêm thao thức vì đất nước.
=> Hòa mình trong thiên nhiên, nổi bật với vẻ đẹp cao quý và hài hòa...(Tiếp theo)

>> Xem chi tiết Dàn ý về Hình ảnh thiên nhiên trong Cảnh khuya và Rằm tháng giêng tại đây.
 

II. Bài mẫu về Hình ảnh thiên nhiên trong Cảnh khuya và Rằm tháng giêng (Chuẩn)

Bác Hồ, người lãnh đạo vĩ đại, tinh thần nhân đạo, cũng là một nhà thơ tài năng, trái tim mê đắm với vẻ đẹp thiên nhiên. Trong những ngày kháng chiến chống Pháp ở Việt Bắc, Người sáng tác nhiều bài thơ tuyệt vời, trong đó có Cảnh khuya và Rằm tháng giêng, những bức tranh đêm trăng huyền bí được tô điểm bởi những nét thơ tuyệt vời.

Cả hai tác phẩm được sáng tác trong thời kỳ khó khăn của đất nước, nhưng tâm hồn thơ ca vẫn toả sáng. Đặc biệt, bài thơ Cảnh khuya, viết trong đêm trăn trở vì quê hương:

Tiếng suối reo như giai điệu xa xôi
Trăng lồng cổ thụ, bóng hoa kết nối
Cảnh khuya như bức tranh, ai còn thức
Chưa ngủ vì lo lắng cho đất nước.

Cảnh thiên nhiên được trải nghiệm qua nhiều giác quan, trước hết là âm thanh trong trẻo của tiếng suối khuya. Âm thanh của suối vọng lên trong đêm, nhẹ nhàng như 'tiếng hát xa'. So sánh tinh tế và đắt giá. Nhà thơ so sánh âm thanh tự nhiên với giọng hát cao vút trong đêm tối. Điều này thực sự độc đáo và đầy cảm xúc. Từ âm thanh đó, bức tranh thiên nhiên mở ra với hình ảnh 'Trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa'. Trăng ánh sáng soi xuống cổ thụ, bóng cây rợp lên những bông hoa nhỏ. Từ từ 'lồng', chúng ta cảm nhận sự gắn kết, ôm trọn của phong cảnh. Điều này làm nổi bật đặc điểm độc đáo trong bài thơ, vẻ đẹp tự nhiên không chỉ là vô tri vô giác mà còn tràn ngập cảm xúc. Thơ của Bác Hồ mang vẻ đẹp cổ điển nhưng cũng hiện đại. Vì bức tranh thiên nhiên quá đẹp, nhà thơ không nhịn được việc thốt lên: 'Cảnh khuya như vẽ'. Thiên nhiên đã điêu khắc từng đường nét tinh tế, còn nhà thơ lại đưa vẻ đẹp đó vào trong thơ, thể hiện tâm hồn thanh cao và phóng khoáng. Tuy nhiên, nhà thơ không chỉ đắm chìm trong vẻ đẹp mà quên mất giấc ngủ. Lý giải bất ngờ này làm tăng thêm lòng kính trọng của người đọc: 'Chưa ngủ vì lo lắng cho đất nước'. Như vậy, ta có thể thấy hình tượng con người không chỉ hòa mình vào thiên nhiên, mà còn nổi bật với tình yêu cao cả...

Một lần nữa, bằng tâm huyết viết về tự nhiên trong thời kỳ chiến đấu chống Pháp, nhà thơ Hồ Chí Minh tạo nên sự độc đáo với bài thơ Rằm tháng giêng:

Rằm xuân, trăng lung linh soi sáng
Dòng sông mát lạnh, nước hòa quyện màu xuân
Giữa bàn bạc của chiến trận
Bước về hướng trời, trăng vẫn lấp lánh trên thuyền trôi.

Bức tranh đêm xuân trở nên đặc sắc với mô tả chi tiết: trăng tỏa ánh vàng, dòng sông nhẹ nhàng sóng nước và chiếc thuyền trôi trên dòng chảy êm đềm. Tất cả những chi tiết quen thuộc đều trở nên mới mẻ với từ 'xuân'. Dòng sông hòa mình vào sắc xuân, nước long lanh ánh xuân, và khắp nơi đều tràn ngập bầu trời trong veo. Chỉ cần một từ nhưng cả bài thơ trở nên đẹp mê hồn, làm rung động tâm hồn người đọc. Đêm rằm tháng giêng không chỉ trong trắng mà còn đẹp sâu lắng qua bút thơ của Bác Hồ. Người và thiên nhiên hoà mình hài hòa, trong bức tranh xuân đẹp, nhà thơ cũng là người cách mạng đồng lòng 'bàn bạc việc quân'. Mặc cho những bận rộn của công việc, thi sĩ vẫn giữ vững niềm đam mê với vẻ đẹp của thiên nhiên tuyệt vời. Trên đường về, trong khuya tối, có thêm một người bạn đồng hành cùng Bác, đó chính là 'trăng ngân đầy thuyền'. Chiếc thuyền nhẹ nhàng trôi trên dòng sông, mang đầy ánh trăng, như một lời ru dịu dàng đưa lòng người vào khám phá vẻ đẹp của đêm rằm... Nhà thơ vừa là người lính, vừa là nghệ sĩ trân trọng thiên nhiên.

Cả hai bài thơ đều thuộc dạng tứ tuyệt, tạo nên sự cổ điển và sâu sắc. Nội dung của chúng đều tập trung vào vẻ đẹp của trăng, thể hiện sự yêu thiên nhiên, yêu quê hương của tác giả.