Trong khoa học và đời sống, chu kỳ là khoảng thời gian giữa hai lần lặp lại liên tiếp của một sự kiện, hay thời gian để hoàn tất một vòng tròn, một chu trình. Do đó, đơn vị đo chu kỳ chính là đơn vị đo thời gian.
Trong toán học và một số lĩnh vực khác, chu kỳ có thể hiểu là khoảng cách giữa hai cấu trúc lặp lại.
Trong chuyển động sóng
Trong chuyển động sóng, chu kỳ là khoảng thời gian giữa hai lần xuất hiện liên tiếp của đỉnh sóng tại cùng một điểm.
Quan hệ với tần số
Chu kỳ T là nghịch đảo của tần số f:
- T=1/f
Quan hệ với bước sóng
Chu kỳ T chính là thời gian sóng cần để di chuyển qua một bước sóng λ với vận tốc v:
Trong lĩnh vực thiên văn học
Trong thiên văn học, chu kỳ quay của một thiên thể quanh một tâm nào đó là khoảng thời gian để thiên thể đó hoàn thành một vòng trên quỹ đạo của nó, chẳng hạn như chu kỳ quay của Mặt Trời và Hệ Mặt Trời quanh trung tâm Ngân Hà, chu kỳ quay của một hành tinh quanh Mặt Trời, hay chu kỳ quay của một vệ tinh tự nhiên quanh hành tinh chủ của nó.
Khái niệm về chu kỳ quỹ đạo của hành tinh hoặc vệ tinh có thể khác nhau tùy thuộc vào điểm mốc được chọn để tính toán.
Khi chu kỳ được tính dựa trên một vị trí cố định trong không gian, với nền các ngôi sao làm chuẩn, gọi là chu kỳ theo sao. Đây là chu kỳ chính xác, thể hiện đúng một vòng quay của hành tinh hay vệ tinh đó. Thông thường, khi đề cập đến chu kỳ quỹ đạo mà không có thêm thông tin, đó chính là chu kỳ theo sao.
Các khái niệm chu kỳ khác không thể hiện chính xác vòng quay của hành tinh hoặc vệ tinh bao gồm:
- Chu kỳ điểm nút tính từ điểm mốc là điểm nút (lên hoặc xuống) của hành tinh hoặc vệ tinh. Đây là thời gian cần thiết để hành tinh hoặc vệ tinh quay trở lại điểm nút đã chọn.
- Chu kỳ giao hội dựa trên việc lặp lại vị trí biểu kiến của thiên thể so với Mặt Trời khi quan sát từ Trái Đất.
- Chu kỳ cận điểm tính từ điểm mốc là cận điểm hoặc viễn điểm trên quỹ đạo.
Trong toán học
Trong sinh học
Chu kỳ cũng được áp dụng trong chu kỳ sinh trưởng, thời gian hoàn tất một vòng đời của sinh vật.
Trong sức khỏe phụ nữ
Chu kỳ có thể chỉ thời gian từ ngày đầu tiên của kỳ kinh nguyệt đến ngày trước kỳ tiếp theo.
Ngoài ra
Một loại chu kỳ sinh học khác trên cơ thể con người liên quan đến ba yếu tố chính: sức khỏe, trí tuệ và cảm xúc. Nghiên cứu cho thấy các yếu tố này có thể ảnh hưởng đến con người theo chu kỳ khác nhau. Một số người tin rằng có thể tránh được tai họa bằng cách nhận biết những ngày mà các yếu tố này ở mức thấp và không thực hiện các quyết định quan trọng vào những ngày đó. Trong khi đó, những ngày mà cả ba yếu tố đều đạt mức cao nhất được cho là thời điểm thuận lợi để sinh con, vì nếu cha mẹ có quan hệ tình dục vào những ngày này, đứa trẻ có thể có những khả năng đặc biệt. Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng xảy ra, vì vậy có trường hợp cha mẹ kém trí tuệ nhưng con cái lại rất thông minh và nhanh nhẹn.
Khá