1. Chu sa là gì?
Không ít người vẫn nhầm lẫn rằng chu sa là một loại thảo dược. Tuy nhiên, thực tế cho thấy chu sa là một loại khoáng vật từ thủy ngân với màu sắc đỏ tự nhiên. Loại khoáng vật này không qua quá trình chế biến mà thường được tìm thấy trong tự nhiên.
Hình ảnh thực tế về chu sa
Sau khi phân tích, người ta nhận thấy rằng chu sa chủ yếu là thủy ngân (HgS nhóm II). Được biết đây là một loại đá màu đỏ, được điều chế thành bột nhỏ có hương vị ngọt đặc trưng và tính chất hàn.
Chu sa thường được tìm thấy nhiều ở các khu vực núi lửa từng phun trào. Loại khoáng vật này có thể tồn tại khá phổ biến trong lòng núi lửa.
Trong hàng ngàn năm qua, con người đã biết cách khai thác và sử dụng chu sa. Loại khoáng vật đặc biệt này có khả năng tạo ra màu sắc và được sử dụng trong sản xuất thủy ngân cũng như trong y học.
2. Thành phần hóa học của chu sa
Như đã phân tích, thành phần chủ yếu của khoáng vật chu sa là thủy ngân (chiếm 86.2%). Ngoài ra còn có 13.8% sulfua cùng với một số lượng nhỏ chất hữu cơ hoặc tạp chất khác.
Thành phần chính của khoáng vật chu sa là thủy ngân
Nếu nung nóng chu sa, bạn sẽ thấy màu sắc dần chuyển sang màu đen, cho thấy tỷ lệ thủy ngân khá cao trong thành phần. Sau khi chuyển sang màu đen, SO2 từ chu sa bắt đầu được sản sinh.
Trong quá trình phân tích hóa học, người ta còn phát hiện muối HgSe trong loại khoáng vật này tồn tại dưới dạng keo. Đặc biệt, muối trong chu sa có tác dụng an thần khá tốt, giúp cải thiện chất lượng và ngăn chặn co giật.
3. 2 Phương pháp điều chế chu sa cơ bản
Chu sa hiện nay thường được điều chế theo hai phương pháp cơ bản.
3.1. Phương pháp 1
Trường hợp cần sử dụng một lượng nhỏ chu sa, có thể đem chu sa mài với nước sạch rồi tán thành bột nhỏ. Quá trình mài cần thực hiện nhiều lần để loại bỏ chất cặn bã. Để loại bỏ hoàn toàn tạp chất, người ta còn dùng nam châm để hút tạp chất.
Bột chu sa đã qua quá trình tinh chế
Sản phẩm cuối cùng là bột mịn màu đỏ. Bột chu sa tinh khiết có thể dùng để sắc uống. Liều lượng hàng ngày từ 0.3g đến 1.5g.
3.2. Phương pháp 2
Nếu cần sử dụng một lượng lớn chu sa, chu sa sẽ được nghiền trong một chiếc cối sứ cùng với nước. Sau mỗi lần nghiền, người ta lại lọc đi một chút nước và giữ lại bột.
Phần bột đỏ mịn còn có nước cần lắng trong vài giờ. Sau đó, người ta bắt đầu lọc bỏ phần nước phía trên và thu phần bột mịn màu đỏ ở phía dưới.
Tiếp theo, bột mịn được phơi dưới bóng râm cho đến khi nước bốc hơi hoàn toàn. Cuối cùng, bột mịn được đưa vào lọ thủy tinh. Trong quá trình bảo quản, cần lưu ý không để bột chu sa tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.
4. Công dụng và liều lượng sử dụng chu sa
Trong quá trình nghiên cứu về chu sa, bạn nên tham khảo về công dụng và liều lượng sử dụng lý tưởng.
4.1. Công dụng
Trong Đông y, công dụng chính của chu sa là an thần. Do đó, người hay bị co giật, tim đập nhanh khi hồi hộp, mất ngủ, có thể sử dụng chu sa.
Chu sa có tác dụng an thần khá tốt
Bên cạnh sử dụng dưới dạng tinh chế, chu sa thường được kết hợp với xạ hương và đem sắc cùng với nước sạch. Trước khi uống, bạn chỉ cần khuấy đều để bột tan.
Chu sa có khả năng chống viêm khá tốt. Trường hợp bị nhiệt miệng, xuất hiện mụn phồng rộp, nhiễm khuẩn,... Trong Đông y, có thể cho bệnh nhân dùng thêm vị thuốc chứa chu sa.
4.2. Liều lượng sử dụng
Tùy vào từng tình trạng bệnh lý và thể trạng của người bệnh mà sẽ chỉ định liều lượng chu sa phù hợp. Với chu sa dạng bột hoặc viên, liều dùng trong ngày thường từ 0.4 gram đến 2 gram tùy từng trường hợp.
5. Tham khảo một vài bài thuốc chữa bệnh từ chu sa
Chu sa có thể được biến tấu thành nhiều loại bài thuốc, hỗ trợ điều trị từng chứng bệnh cụ thể.
Chu sa có thể biến thành nhiều bài thuốc
-
Bài thuốc trị di tinh: Nấu chín chu sa cùng với một quả tim lợn, người bệnh cần dùng ngay khi món tim nấu chu sa còn nóng.
-
Bài thuốc chữa suy nhược thần kinh: Bạn cần chuẩn bị một số nguyên liệu như đương quy 2 gam, hoàng liên 6 gam. Cùng với đó là 4 gam chu sa, cam thảo và sinh địa. Bạn cho tất cả những nguyên liệu này hầm cách thủy, sau đó dùng ngay.
-
Bài thuốc chữa hôn mê, co giật: Chuẩn bị sẵn 15 gam hoàng liên, 1 gam ngưu hoàng. Và khoảng 6 gam chu sa, 12 gam sơn chi và hoàng cầm. Tiếp theo, nghiền nhỏ tất cả nguyên liệu này thành dạng bột. Mỗi lần sử dụng, bạn cần sắc 3 gam hỗn hợp bột mịn này cùng nước và dùng ngay.
Lưu ý: không tự ý sử dụng các bài thuốc mà không có tư vấn, chỉ định của thầy thuốc, bác sĩ.
6. Một vài ý trong quá trình sử dụng chu sa
Chu sa mặc dù xếp vào nhóm vị thuốc quý. Thế nhưng không vì vậy mà bạn tự ý sử dụng. Bởi nếu dùng không đúng cách loại thuốc này dễ gây phản tác dụng không mong muốn.
Bạn nên thủ chỉ dẫn của thầy thuốc nếu sử dụng chu sa
-
Tham khảo ý kiến thầy thuốc: Chu sa chủ yếu sử dụng trong đông y. Nếu có ý định sử dụng vị thuốc này, bạn hãy tham khảo kỹ ý kiến của thầy thuốc chuyên môn.
-
Dùng đúng hướng dẫn: Liều lượng sử dụng đặc biệt tuân thủ theo đúng hướng dẫn từ phía thầy thuốc. Bạn tuyệt đối không nên thêm bớt liều lượng.
-
Không tự ý kết hợp với các loại thuốc khác: Nếu kết hợp bừa bãi với những loại thuốc khác, dược tính của chu sa bị ảnh hưởng hoặc tạo tác dụng phụ không mong muốn. Vì vậy nếu không có am hiểu chuyên môn, bạn tốt nhất không nên tự ý phối hợp chu sa với các loại thuốc khác.
Lưu ý, phần hướng dẫn một số bài thuốc kết hợp cùng chu sa trên đây chỉ mang tính chất tham khảo. Trước khi áp dụng, bạn cần hỏi ý kiến thầy thuốc chuyên môn.
Trường hợp nhận thấy cơ thể xuất hiện dấu hiệu bất thường, bạn không nên tự chữa trị tại nhà. Mà thay vào đó hãy đến cơ sở y tế uy tín để khám chữa, đảm bảo an toàn. Một địa chỉ bạn có thể tham khảo là Bệnh viện Đa khoa Mytour có bề dày lịch sử gần 30 năm.
Mong rằng từ bài chia sẻ, bạn đã hiểu hơn về dược tính cũng như cách sử dụng chu sa. Lưu ý rằng mọi thông tin mà vừa tổng hợp chỉ có tính chất tham khảo. Vì thế trước khi áp dụng, bạn cần chú ý tham khảo ý kiến thầy thuốc hoặc bác sĩ chuyên môn, tuyệt đối không nên sử dụng chu sa một cách tùy tiện.