1. Ý nghĩa của chữ Thọ trong tiếng Trung Quốc
Phân tích cấu trúc
Chữ Thọ được hình thành từ 5 bộ thủ, và những bộ thủ này cũng tóm tắt toàn bộ ý nghĩa của chữ Thọ.
- Bộ sĩ (士) có nghĩa đen là học trò, nghĩa bóng có thể hiểu là sự hiểu biết, sự tư duy.
=> Có nghĩa là muốn sống lâu thì bộ não phải luôn hoạt động, luôn tìm tòi cái mới, thần trí phải minh mẫn.
- Bộ nhị, nghĩa đen là hai. Hiểu rộng ra là các mối quan hệ bạn bè, người thân, xóm làng…
=> Như vậy, để sống lâu, sống vui thì không thể sống một mình mà phải sống cùng với người thân, với bạn bè, với cộng đồng.
- Bộ công (工) có nghĩa là vận động, làm việc.
=> Mang ý nghĩa là để sống lâu, sống khỏe thì phải vận động, có thể là lao động chân tay hoặc lao động trí óc. Sống thọ là sống khỏe chứ không phải sống lâu nhưng lại ốm yếu, bệnh tật.
- Bộ khẩu (口) với nghĩa đen là miệng, lời nói.
=> Bộ khẩu này mang ý nghĩa trừu tượng hơn, chỉ có những người tốt, luôn nói lời hay ý đẹp, nhận được sự yêu quý của mọi người mới có thể sống thọ, sống vui.
- Bộ cuối cùng trong chữ “Thọ” là bộ thốn (寸). Bộ thốn có nghĩa đen là tấc, sự đo lường, nhưng khi xuất hiện trong chữ Thọ nó mang nghĩa rộng hơn, đó là sự mực thước (khuôn phép), tiêu chuẩn.
=> Sở dĩ bộ thốn xuất hiện cuối cùng trong chữ Thọ là vì nó quy tụ bốn ý nghĩa của bốn bộ ở trên, mọi thứ nên ở một chừng mực nhất định, ở một mức độ phù hợp với mỗi người chứ không phải đại trà cho mọi người.
Ý nghĩa cốt lõi
Do đó, 'Thọ tỉ nam sơn' không chỉ đơn giản là sự kéo dài tuổi thọ, so sánh ai sống lâu hơn, mà chữ 'Thọ' thực sự có ý nghĩa khi người cao tuổi được sống vui vẻ, an nhàn, thanh thản, không lo âu, không phiền muộn, có thể tham gia các hoạt động xã hội, không phải chịu đau đớn về thể chất.
Lão Tử đã từng nói: 死而不亡者壽 – / sǐ ér bù wáng zhě shòu /: Khi chết mà không mất đi là sự trường thọ. Đây mới là ý nghĩa thực sự của chữ Thọ.
2. Viết chữ Thọ trong tiếng Hán
Mỗi chữ trong tiếng Hán đều có thứ tự viết khác nhau. Dưới đây là cách viết chữ Thọ trong tiếng Hán.
Viết chữ Thọ bằng chữ giản thể – 寿 :
Chữ Thọ bằng chữ giản thể gồm 7 nét, với thứ tự các nét như sau.
Viết chữ Thọ trong tiếng Hán phồn thể – 壽 :
Chữ phồn thể có nhiều nét hơn chữ giản thể, 壽 / shòu / gồm 14 nét theo thứ tự như sau.
Tiếng Trung | Phiên âm | Tiếng Việt |
寿命 | shòumìng | Tuổi thọ; đời |
福寿 | fúshòu | Hạnh phúc và sống lâu; phúc thọ |
天寿 | tiānshòu | Tuổi thọ tự nhiên |
喜寿 | xǐshòu | Mừng thọ (Sinh nhật) lần thứ 77 |
万寿 | wànshòu | Vạn thọ, sống lâu |
平均寿命 | píngjūn shòumìng | Tuổi thọ trung bình |
寿司 | shòusī | Sushi |
万寿无疆 | wàn shòu wú jiāng | Vạn thọ vô cương |
福寿康宁 | fúshòu kāngníng | Phúc thọ an khang |
寿比南山 | shòu bǐ nánshān | Thọ tỉ Nam Sơn |
4. Chữ Thọ trong nghệ thuật thư pháp và điêu khắc tiếng Hán
Khi nhắc đến nghệ thuật thư pháp và điêu khắc, chữ Thọ luôn được ưa chuộng vì mang ý nghĩa tuyệt vời.
Chữ Thọ trong nghệ thuật thư pháp
Trong tiếng Hán, chữ Thọ biểu thị ý nghĩa sống lâu, sống vui, sống khỏe, và được sử dụng để chia sẻ niềm hy vọng cho người khác về một cuộc sống an vui, khỏe mạnh và trường thọ. Trong nghệ thuật thư pháp tiếng Trung, chữ Thọ thường được kết hợp với chữ Phúc và chữ Lộc để tạo nên các tác phẩm mang đầy đủ ý nghĩa.
Dưới đây là một số kiểu chữ Thọ trong nghệ thuật thư pháp.
Chữ Thọ trong điêu khắc nghệ thuật
Chữ Thọ 壽 thường xuất hiện trong các tác phẩm nghệ thuật. Người ta thường sử dụng chữ Thọ để biểu thị theo phong cách nghệ thuật, thể hiện trong các sản phẩm mỹ nghệ.
Chữ Thọ kết hợp với chữ Vạn được khắc trên các món đồ như sập, tủ, ghế...
Chữ Thọ thường xuất hiện nhiều trên các hoa văn trang trí, trang phục, và tại các đình chùa...
Chữ Thọ được sử dụng trong các bộ câu đối và hoành phi câu đối trong các đền thờ.
Trong các tác phẩm điêu khắc nghệ thuật, chữ Thọ được khéo léo đưa vào với sự tinh tế. Các đường nét của chữ Thọ được cách điệu hấp dẫn, tạo nên sự gần gũi và quen thuộc với người xem.
Bạn đã hiểu rõ hơn về ý nghĩa, cấu tạo và cách viết của chữ Thọ trong tiếng Trung. Hy vọng bài viết này mang lại cho bạn một tài liệu hữu ích. Cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc tài liệu này, chúc bạn học tiếng Trung tốt hơn nữa.