Chùa Cổ Lễ – Truyền thuyết về những nhà sư cởi áo cà sa, khoác bào chiến đấu

Chùa Cổ Lễ tọa lạc tại thị trấn Cổ Lễ, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định với kiến trúc hòa quyện giữa phong cách Á và Âu. Du khách ghé thăm còn được nghe kể về những nhà sư cởi bỏ cà sa khoác chiến bào trong những cuộc chiến của dân tộc.

Chùa Cổ Lễ – Truyền thuyết về những nhà sư cởi áo cà sa, khoác bào chiến đấu

Xây dựng từ thời kỳ Lý, mang tự thụ là Thần Quang, chùa Cổ Lễ là di tích kiến trúc Phật giáo độc đáo của Việt Nam. Theo văn bia tại chùa kể, nó được xây dựng trong thời kỳ Lý Thần Tông trên một diện tích gần 10 mẫu Bắc Bộ, bao quanh bởi cảnh đẹp tự nhiên với sông nhỏ và hồ xanh bao quanh.

Ngôi chùa thiêng liêng này không chỉ thờ Phật mà còn tôn vinh Đức Thánh Tổ Nguyễn Minh Không, người đã có những đóng góp lớn cho chùa. Năm 1902, hòa thượng Phạm Quang Tuyên, một thiền sư uyên bác, chuyên về kiến trúc chùa tháp và làm trụ trì. Ông đã kêu gọi cộng đồng tín đồ đóng góp công sức và tài chính để xây dựng lại chùa.

Tiếp theo, hòa thượng Phạm Quang Tuyên đã biến ngôi chùa thành một kiệt tác kiến trúc nghệ thuật độc đáo nhưng vẫn hòa mình vào quang cảnh tổng thể, mang đậm dấu vết văn hóa dân tộc, với kiến trúc cổ truyền phương Đông kết hợp với nét kiến trúc Gothic phương Tây.

Truyền thống kể rằng, hòa thượng Phạm Quang Tuyên không cần bất kỳ bản thiết kế nào, cũng không cần đến xi măng, sắt thép. Chỉ cần gạch, vôi, vữa, mật, muối, và giấy bản... kết hợp với sức lao động của nhiều tín đồ, nhiều Phật tử, đã hình thành ngôi chùa linh thiêng như ngày nay.

Phía trước chùa, có một tháp cửu phẩm liên hoa nằm trên lưng của một con rùa khổng lồ. Đầu rùa hướng về phía chùa, nằm giữa hồ nước hình vuông. Bốn góc của hồ là bốn ngọn núi giả mạo, có bốn con voi lớn được đắp. Kế đó là chiếc cầu cong ba nhịp bắc qua hồ Chu Tích, nối chùa Trình, hay còn được gọi là hội quán Đường, nơi thờ Phật Quan Âm với nghìn mắt nghìn tay.

Bên cạnh đó, hai bên hội quán Đường là đền thờ Linh Quang Từ, thờ Quốc Công Tiết Chế Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn và đền thờ Thánh Mẫu, thờ Đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh - một trong bốn “Tứ bất tử” của văn hóa Việt Nam.

Năm 1936, hòa thượng trụ trì Phạm Thế Long cùng nhân dân và tín đồ Phật tử đã đúc một quả chuông đồng nặng 9 tấn, cao 4,2m, đường kính 2,2m được gọi là chuông Đại Hồng Chung. Đây trở thành một trong những quả chuông lớn nhất tại Việt Nam trong thời điểm đó.

Đặc biệt, trong giai đoạn kháng chiến chống Pháp, tại chùa Cổ Lễ, đã có 27 nhà sư quyết định “cởi áo cà sa, khoác chiến bào” để bảo vệ đất nước. Đây là 27 nhà sư yêu nước đến từ nhiều địa phương như Nam Định, Nghệ An, Hải Phòng, Ninh Bình.

Trong buổi lễ cởi áo cà sa, ngay sau lời phát nguyện, 27 nhà sư đã chính thức “cởi áo cà sa” và bắt đầu hành trình nhập ngũ, tham gia kháng chiến:

“Cởi áo cà sa, khoác chiến bào

Quân địch đâu còn quản gian lao

Gậy thiền quét sạch loài xâm lược

Theo gót Trưng Vương, phô diễn nữ anh hào”

Trong thời chiến, 12 nhà sư đã hy sinh tại các chiến trận. Những nhà sư còn sống, có người tiếp tục ở lại quân ngũ, có người quay trở lại cửa tu hành, giữ nhiều trách nhiệm trong Giáo hội Phật giáo Việt Nam. Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, chùa Cổ Lễ không chỉ là nơi hội ngộ của phong trào cách mạng tỉnh Nam Định, mà còn là nơi ẩn náu cán bộ, du kích và bộ đội chủ lực sư đoàn 320.

Ngày nay, hàng năm vào ngày 13 tháng 9 âm lịch, hội chùa Cổ Lễ được tổ chức với nhiều trò chơi dân gian như lễ rước Phật, đua thuyền trên sông, đấu vật, đánh cờ người… nhằm tôn vinh thiền sư, pháp sư Nguyễn Minh Không – người sáng lập nghề đúc đồng.

 Theo Mytour.com

***

Tham khảo: Hướng dẫn du lịch từ Mytour.com