Chùa Phúc Khánh - Nơi thăm viếng và cầu nguyện linh thiêng tại Hà Nội

Chùa Phúc Khánh là một trong những điểm đến tâm linh phổ biến ở Hà Nội, thu hút hàng ngàn người từ mọi nơi đến thăm và cầu nguyện vào các dịp lễ.

Chùa Phúc Khánh đã trở thành một biểu tượng quen thuộc với nhiều người, đặc biệt là người dân Hà Nội. Ngôi chùa này lưu trữ những giá trị văn hóa lâu đời, được coi là một trong những điểm tham quan tâm linh nổi tiếng nhất tại thủ đô này.

1. Giới thiệu chùa Phúc Khánh Hà Nội

Chùa Phúc Khánh (chùa Sở) là một trong những ngôi chùa cổ có lịch sử lâu đời nhất tại Thủ đô. Mặc dù chỉ là một ngôi chùa nhỏ giữa thành phố đông đúc, nhưng chùa Phúc Khánh vẫn thu hút hàng ngàn Phật tử từ khắp cả nước đến tham dự lễ hội mỗi khi diễn ra.

Chùa Phúc Khánh vẫn giữ nguyên được vẻ đẹp kiến trúc cổ truyền, là biểu tượng quý giá của Thăng Long và niềm tự hào của người dân Thủ đô. Chùa này cũng được Bộ Văn hóa - Thông tin công nhận là Di tích Lịch sử - Văn hóa Quốc gia từ năm 1988.

Ngoài ra, chùa Phúc Khánh được coi là một trong những điểm đến du lịch Hà Nội không thể bỏ qua khi ghé thăm thành phố này.

1.1. Chùa Phúc Khánh ở đâu? Lối đi đến chùa Phúc Khánh

Mặc dù nằm giữa trung tâm Thủ đô sôi động, chùa Phúc Khánh vẫn giữ được sự thanh bình, yên bình như nguyên vẹn từ trước. Vậy Chùa Phúc Khánh ở đâu?

Chùa Phúc Khánh tọa lạc tại Ngã Tư Sở - Tây Sơn, một trong những điểm giao cắt đông đúc nhất Hà Nội. Khu vực này là trung tâm của mạng lưới đường vành đai kết nối các quận như Hà Đông, Thanh Xuân… với trung tâm thành phố. Vì thế, lượng phương tiện qua lại ở đây hàng ngày rất đông đúc.

Do nằm ở trung tâm, việc đi đến chùa Phúc Khánh rất thuận tiện, đường rộng rãi, phẳng phiu và dễ đi. Để đến chùa này, du khách có thể tham khảo một số cách sau: 

• Di chuyển bằng xe buýt: có nhiều tuyến xe buýt đi qua đây như bus 24, 01, 02… với giá vé từ 7.000 VNĐ/vé. 
• Di chuyển bằng ôtô/xe máy: chùa nằm ở quận Đống Đa nên du khách có thể đi từ Xã Đàn, rẽ trái qua Nguyễn Lương Bằng - Tây Sơn, đi dọc theo phố đến gần chân cầu vượt Ngã Tư Sở sẽ thấy chùa ở phía tay trái. 

Xung quanh khu vực chùa Phúc Khánh Hà Nội còn có rất nhiều di tích lịch sử, khu vui chơi, và dịch vụ mua sắm, phù hợp cho du khách du lịch Hà Nội ghé thăm như:

• Di tích lịch sử Gò Đống Đa cách 900m
• “Thiên đường mua sắm” Chùa Bộc cách 1km

1.2. Điều tra về quá trình hình thành của chùa Phúc Khánh Hà Nội

Chùa Phúc Khánh, hay còn được gọi là chùa Sở, hoặc chùa Thịnh Quang theo cách gọi của nhiều người dân Hà Nội. Dường như không có tài liệu nào ghi chép chính xác về thời gian ngôi chùa này được xây dựng.

Lịch sử của chùa Phúc Khánh là một phần không thể tách rời của lịch sử dân tộc. Trải qua biết bao sóng gió, thăng trầm của lịch sử, chùa Phúc Khánh vẫn đứng vững, kiêu hãnh đến ngày nay. 

• Theo truyền thuyết, chùa Phúc Khánh được xây dựng từ cuối thời kỳ Trần, khi triều đình mở rộng ngoại thành Thăng Long, người dân ở làng Sở đã tự mình xây dựng một ngôi chùa nhỏ để vừa thờ Phật, vừa tôn vinh công lao của vua nhà Trần. 
• Sau khi sang thời Hậu Lê, chùa Phúc Khánh trở thành nơi đào tạo các tăng tài cho Phật giáo. Tuy nhiên, do gặp nạn hỏa hoạn, ngôi chùa đã bị hư hại hoàn toàn. Cũng có tài liệu lịch sử cho biết rằng chùa đã bị tàn phá trong trận đánh Đống Đa năm 1978 và bị phá hủy. 
• Vào thế kỷ 20, các Phật tử đã cống hiến nhiều công sức và tài chính để xây dựng lại các công trình tạo nên ngôi chùa Phúc Khánh như ngày nay. 
• Từ năm 1853 đến năm 1998, chùa Phúc Khánh thường xuyên được tu sửa, cải tạo để trở nên trang trọng hơn. 
• Đặc biệt vào năm 1940, hoàng thượng trụ trì Thích Trung Thứ đã tổ chức tu sửa lại chùa nhằm đáp ứng nhu cầu đào tạo các tăng tài và cung cấp nơi an cư hàng năm cho các vị chư tăng.

Chùa Phúc Khánh thờ ai là một câu hỏi mà chắc chắn nhiều người sẽ muốn biết. Với giá trị tâm linh của Phật giáo Bắc Tông, ngôi chùa này không chỉ thờ Phật mà còn thờ Thánh Mẫu và các vị cao tăng đã có những đóng góp quan trọng cho ngôi chùa vào thời điểm đó.

2. Kiến trúc của chùa Phúc Khánh tại Đống Đa, Hà Nội

Hầu hết các ngôi chùa ở Hà Nội, trong đó có chùa Phúc Khánh, vẫn giữ được nét kiến trúc truyền thống từ thời phong kiến. Điều này cũng là một cách thể hiện và phát triển lịch sử văn hoá của đất nước.

Khi đến thăm chùa, điều đầu tiên mà du khách sẽ chú ý đến là cổng Tam Quan - một trong những kiến trúc truyền thống thường xuất hiện tại các công trình chùa cổ, cung điện... Cổng Tam Quan có 2 tầng, tầng trên có gác chuông.

Trên cổng, ba cửa vòm mở ra, giữa là cửa lớn, hai bên là cửa nhỏ tạo nên vẻ mộc mạc, kiên cố. Tuy nhiên, cổng Tam Quan hiện nay không được sử dụng làm lối vào chính của chùa, mà người dân đến chùa sẽ đi qua lối vào phụ ở bên cạnh.

Sau cổng Tam Quan, chùa Phúc Khánh trải ra một khoảng sân nhỏ dẫn đến tiền sảnh, nơi trưng bày Đài phật Quan Âm nghìn mắt nghìn tay. Bước vào bên trong là các phòng như tiền sảnh, hậu cung, nhà tổ... Trong đó, tiền sảnh và hậu cung thuộc về Phật điện.

Tiền sảnh của chùa Phúc Khánh có 5 gian, được trang trí tỉ mỉ, với phần trung tâm được đắp nổi hình cuốn thư 3 chữ Hán “Hoàng Kim Điện” (Điện rồng vàng) thể hiện sự uy nghiêm của ngôi chùa. Các vị kèo ở đây được chạm khắc theo đề tài tùng hạc, cúc điệp… rất công phu và tỉ mỉ.

Hậu cung được bài trí đơn giản với 3 gian, theo phong cách kiến trúc truyền thống. Đây là nơi đặt các pho tượng như tượng Cửu Long, tượng Quan Âm…, đồng thời tôn thờ các vị sư trụ trì đã viên tịch và hệ thống tượng theo tín ngưỡng đạo Mẫu.

Là một công trình cổ xưa, chùa Phúc Khánh vẫn giữ nguyên được nét kiến trúc tinh tế, ý nghĩa sâu sắc, với sự giàu tính nghệ thuật, phản ánh khát vọng của cha ông về cuộc sống phong phú, thịnh vượng, với sự sống động, mạnh mẽ của tất cả các loài.

3. Các hiện vật còn tồn tại trong chùa Phúc Khánh

Đến ngày nay, chùa Phúc Khánh vẫn là nơi lưu giữ nhiều hiện vật quý giá với nhiều chất liệu khác nhau. Trong số đó, phải kể đến các tượng Phật như tượng A Di Đà, tượng Quan Thế Âm, Quan Âm Nghìn Mắt Nghìn Tay,... được điêu khắc tinh xảo, đạt tiêu chuẩn nghệ thuật điêu khắc hiện đại. Một số tượng này được tạo ra từ thời kỳ Tây Sơn, vì vậy chúng cũng mang phong cách nghệ thuật của thời kỳ này.

Ngoài hệ thống các tượng Phật, chùa còn lưu trữ khoảng 21 tấm bia đá (tấm cổ nhất được dựng năm 1693), 3 Đại hồng chung có niên đại từ xa xưa đến nay. Cùng với đó là những hiện vật quý hiếm như Cửa võng, Hoành phi, Cuốn thư, Câu đối, Đỉnh trầm và nhiều món đồ thờ tự khác. Những hiện vật này vẫn được bảo tồn đến ngày nay, là nguồn tài liệu quý báu chứng minh cho sự lâu dài của ngôi chùa này.

4. Các nghi lễ tại chùa Phúc Khánh

Không chỉ được biết đến với kiến trúc cổ kính, chùa Phúc Khánh còn thu hút một lượng lớn Phật tử đến tham dự các nghi lễ nhờ vào sự linh thiêng của nó. Một số hoạt động tâm linh phổ biến tại ngôi chùa cổ này bao gồm lễ cầu an, cầu siêu và lễ dâng sao giải hạn.

Đặc biệt, vào tháng Giêng hàng năm, mỗi ngày chùa đều đón tiếp hơn ngàn người từ khắp nơi tới, khiến ngôi chùa trở nên đông đúc, từ bên trong tràn ra ngoài phố. Mọi người mang theo niềm tin, hy vọng tìm kiếm sự an lành và bình yên.

Các lễ đầu năm tại chùa Phúc Khánh thường được tổ chức theo các khung giờ sau:

Lễ cầu an diễn ra vào ngày 14 tháng Giêng.

Lễ dâng sao giải hạn được tổ chức vào ngày mùng 8, 15 và 18 tháng Giêng.

Lễ dâng sao La Hầu diễn ra vào ngày mùng 8 Tết Âm lịch, là lễ khai mạc đầu tiên của năm mới.

Để tham gia các lễ tại chùa, người dân cần đăng ký trước.

Ngoài ra, khu vui chơi và giáo dục hướng nghiệp VinKE là điểm đến lý tưởng cho trẻ em từ 5-12 tuổi, nơi họ có thể học hỏi về các nghề nghiệp tương lai và tham gia vào các trò chơi thú vị.

Chùa Phúc Khánh là điểm đến linh thiêng nổi tiếng ở Hà Nội với các lễ cầu an, dâng sao giải hạn… thu hút hàng ngàn Phật tử từ khắp nơi. Đây là mái chùa yên bình giữa phố xá sôi động của Hà Thành, nơi tinh túy nhất của mảnh đất Thăng Long nghìn năm văn hiến được chắt chiu. Hi vọng bài viết đã cung cấp những thông tin hữu ích về Chùa Phúc Khánh cho bạn.