Buzz
Bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt đã tái hiện lại những kỷ niệm đáng nhớ về người bà và tình thân thương. Hôm nay, Mytour mang đến tài liệu Soạn văn 8: Bếp lửa.
Các bạn học sinh lớp 8 có thể xem nội dung chi tiết được chúng tôi cung cấp ngay sau đây.
Chuẩn bị bài Bếp lửa - Mẫu 1
1. Tác giả
- Bằng Việt, tên thật Nguyễn Việt Bằng, sinh năm 1941, quê quán ở huyện Thạch Thất, tỉnh Hà Tây (nay là Hà Nội).
- Ông bắt đầu viết thơ từ những năm đầu thập niên 60 và thuộc thế hệ nhà thơ phát triển trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.
- Hiện nay, ông là Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Hà Nội.
- Danh sách một số tác phẩm gồm:
- Tập thơ Hương cây - Bếp lửa, (1968, 2005), cùng tác giả với Lưu Quang Vũ.
- Đường Trường Sơn, cảnh và người (ký sự thơ, 1972 - 1973)
- Đất sau mưa (1977)
- Khoảng cách giữa lời (1984)
- Cát sáng (1985), được in chung với nhà thơ Vũ Quần Phương
- Tập thơ Bếp lửa - Khoảng trời (1986)
- Phía nửa mặt trăng chìm (1995)
- Tập thơ Ném câu thơ vào gió (2001)
- Tập thơ Nheo mắt nhìn vào gió (2008)
- Tập thơ Hoa tường vi (tập thơ, 7 - 2018)...
2. Tác phẩm
a. Bối cảnh sáng tác
- Bài thơ được viết vào năm 1963, khi tác giả đang là sinh viên học ngành Luật ở nước ngoài.
- Bài thơ thuộc tập “Hương cây - Bếp lửa” (1968), là tác phẩm đầu tay của Bằng Việt và Lưu Quang Vũ.
b. Cấu trúc
Gồm 4 phần:
- Phần 1: Khởi đầu với hình ảnh bếp lửa, gợi lại kí ức về người bà.
- Phần 2: Từ “Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói” đến “Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng”: kí ức tuổi thơ bên bà và bếp lửa.
- Phần 3: Từ “Ôi kỳ lạ và thiêng liêng - bếp lửa!” trở đi: suy tư về cuộc đời của người bà.
- Phần 4: Một cái nhìn về cuộc sống hiện thực của người cháu.
c. Ý nghĩa tiêu đề
“Bếp lửa” là biểu tượng quen thuộc trong cuộc sống nông thôn Việt Nam. Trong bài thơ, hình ảnh “bếp lửa” đầu tiên được sử dụng để tả thực, là bếp lửa của người bà, gắn bó với tuổi thơ của tác giả. Nhưng ngoài ra, “bếp lửa” còn mang ý nghĩa biểu tượng cho tình cảm thân thiết giữa bà và cháu. Bài thơ khơi lại kí ức đầy xúc động về người bà, đồng thời thể hiện niềm tin, sức sống và tình thương của gia đình.
d. Nội dung
Bài thơ “Bếp lửa” gợi lại những ký ức đầy cảm xúc về người bà và mối quan hệ đặc biệt giữa bà và cháu. Tác giả cũng thể hiện lòng biết ơn và tình cảm trân trọng đối với gia đình, quê hương.
e. Nghệ thuật
- Giọng thơ chân thành, sâu sắc.
- Kết hợp mạch lạc giữa cảm xúc và diễn tả, cá nhân hóa và phê phán.
- Hình ảnh gần gũi, dễ thân thuộc và giản dị…
Soạn bài Bếp lửa - Mẫu 2
Câu 1. Bài thơ do ai sáng tác và biểu lộ tình cảm với ai? Tình cảm ấy được khơi lên từ điều gì?
- Bài thơ được viết bởi người cháu, biểu lộ tình cảm với người bà.
- Tình cảm được thể hiện từ hình ảnh của bếp lửa.
Câu 2. Hãy xác định cấu trúc tổ chức của bài thơ.
Bao gồm 4 phần:
- Phần 1. Khởi đầu với hình ảnh bếp lửa, đánh thức kí ức về người bà.
- Phần 2. Từ “Khi mới bốn tuổi cháu đã quen với mùi khói” đến “Một tia lửa mang trong mình niềm tin bền lâu”: Những ký ức tuổi thơ bên bà gắn liền với hình ảnh bếp lửa.
- Phần 3. Tiếp tục với “Bếp lửa lạ kỳ và thiêng liêng!”: Suy ngẫm về cuộc sống của người bà.
- Phần 4. Còn lại: Thực tế cuộc sống của người cháu.
Câu 3. Em cảm nhận thế nào về hình ảnh người bà và tình cảm của cháu dành cho bà? Các từ ngữ, chi tiết nào trong bài thơ giúp em có những cảm nhận đó?
- Hình ảnh người bà đẹp nhưng đơn giản của người phụ nữ Việt Nam: mạnh mẽ, dịu dàng, đầy lòng hiếu khách; bà luôn quan tâm, yêu thương cháu hết mực, trở thành nơi êm đềm cho cháu trẻ.
- Tình cảm cháu dành cho bà: sâu sắc, biết ơn, và nhớ mãi, được thể hiện qua từng chi tiết cụ thể, từng lời diễn đạt của tác giả.
- Có những từ ngữ, chi tiết nào trong bài thơ biểu hiện như: Bà thường kể chuyện về những ngày ở Huế; Cháu sống chung với bà, nghe bà kể chuyện; Bà dạy cháu làm việc, chăm sóc cháu học; Cháu yêu thương bà đến mức không gì bằng; Khi nghĩ lại về cuộc sống, cháu vẫn cảm thấy xót xa!; Nhóm bếp lửa luôn nghĩ về công việc mệt mỏi của bà;...
Câu 4. Việc tái hiện hình ảnh bếp lửa nhiều lần trong bài thơ mang lại hiệu ứng gì?
Việc lặp lại hình ảnh bếp lửa nhiều lần làm cho hình ảnh này trở thành trung tâm của bài thơ, đồng thời gợi lên nhiều cảm xúc và ý nghĩa. Khi nhớ về hình ảnh bếp lửa, người cháu cũng nhớ đến người bà, và ngược lại, việc này giúp thể hiện sự gắn bó mạnh mẽ giữa hình ảnh bếp lửa và người bà trong suốt thời gian sống bên bà. Hình ảnh “bếp lửa” trở thành biểu tượng cho tình cảm bà cháu sâu đậm.
Câu 5. Bài thơ đã “vẽ” nên bức chân dung của cuộc sống như thế nào? Điều gì trong bức chân dung ấy làm ấn tượng nhất với em? Tại sao?
- Bài thơ đã “vẽ” nên bức chân dung của cuộc sống: người bà đảm đang, đơn giản; những năm tháng khó khăn,...
- Ấn tượng: Hình ảnh của người bà đơn giản, với tình cảm không chỉ hiện diện trong bài thơ mà còn gần gũi, quen thuộc trong ký ức của tuổi thơ.
