Buzz
Trong chương trình học môn Ngữ văn lớp 6, học sinh sẽ được khám phá bài thơ Con chào mào của Mai Văn Phấn.
Mytour mang đến cho bạn tài liệu Soạn văn 6: Con chào mào. Hãy cùng đọc nội dung chi tiết được chúng tôi chia sẻ ngay sau đây.
Đọc thông tin
1. Thông tin về Tác giả
- Mai Văn Phấn sinh vào năm 1955.
- Quê quán: Ninh Bình
- Ông là một nhà thơ và nhà phê bình văn học.
- Thơ của Mai Văn Phấn đa dạng về đề tài, mang tính nghệ thuật và đã được dịch ra nhiều ngôn ngữ khác nhau.
- Các tác phẩm nổi bật bao gồm: Giọt nắng (thơ, 1992), Người cùng thời (trường ca, 1999), Bầu trời không mái che (thơ song ngữ)...
2. Các tác phẩm của Mai Văn Phấn
a. Nguyên bản
Bài thơ được xuất bản trong tập “Bầu trời không mái che”.
b. Thể loại thơ
Bài thơ Con chào mào được viết theo dạng thơ tự do.
c. Cấu trúc
Bao gồm 2 phần:
- Phần 1. Ba dòng đầu: Hình ảnh con chào mào trong thực tế.
- Phần 2. Phần còn lại: Hình ảnh con chào mào trong suy nghĩ.
3. Hiểu nội dung văn bản
a. Hình ảnh con chào mào trong thực tế
- Vị trí: trên những cành cao uốn cong
- Màu sắc: vẻ đẹp của đốm trắng và mũ đỏ
- Tiếng kêu: âm thanh nhẹ nhàng như “triu… uýt… huýt… tu hìu…”
=> Hiển thị một cách trực tiếp với những đặc điểm quen thuộc.
b. Hình ảnh con chào mào trong tưởng tượng
- Hiện diện trong tưởng tượng của nhân vật “tôi”.
- Hành động: Vẽ chiếc lồng chim với mong muốn độc quyền cái đẹp của tự nhiên.
- Cuộc đua giữa hai nhân vật:
- Nhân vật “tôi” vừa vẽ xong thì con chào mào vụt cánh bay đi.
- Tôi ôm chặt khung nắng, khung gió, nhành cây: ôm trọn không gian thiên nhiên bao la.
- Tôi vội vàng đuổi theo: nhanh chóng, gấp gáp và lo sợ.
=> Ao ước mở rộng “cánh lồng” của mình ra vô hạn, để linh hồn tôi bao trùm cả bức tranh thiên nhiên to lớn.
- Không gian: bí ẩn, không biết nằm ở đâu
- Hành động: suy tư
- Hoạt động của con chào mào: săn những con sâu, thưởng thức trái cây chín đỏ, uống từng giọt nước. Đó là những lời xin lỗi khi tôi nhận ra rằng, con chim chào mào mà tôi yêu quý chỉ thực sự hạnh phúc khi tự do, sống giữa thiên nhiên bao la.
- “Không cần chim quay trở lại/Nhưng tiếng hót vẫn trong tâm trí”: Chim chào mào không cần phải trở về nhưng vẫn cảm nhận được âm thanh hót lên trong tâm trí. Vì nhân vật “tôi” đã học được cách yêu thiên nhiên bằng sự tôn trọng, không còn là sự chiếm đoạt ích kỷ. Tình yêu đó khiến cho dù ở bất kỳ nơi nào cũng có thể cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên.
Sau khi đọc
Câu 1. Bạn có thể hình dung, tưởng tượng những hình ảnh gì khi đọc ba dòng thơ đầu tiên?
Hình ảnh của chim chào mào với lông trắng chấm, chiếc mũ đỏ rực rỡ đang đứng trên cành cây và phát ra tiếng hót. Xung quanh là không gian thiên nhiên mênh mông, yên bình.
Câu 2. Xin mời bạn chia sẻ những suy nghĩ, cảm xúc của nhân vật “tôi” khi “vội vẽ chiếc lồng trong tâm trí”.
- Ao ước hoàn thành việc vẽ chiếc lồng cho con chim chào mào: muốn chiếm lấy cái đẹp của thiên nhiên.
- Lo lắng nếu chim bay đi, đồng nghĩa với việc cái đẹp của thiên nhiên biến mất.
- Khi “vội vã đuổi theo” mang cả ánh nắng, làn gió, cành cây: Ao ước mở rộng “cánh lồng” của mình ra vô hạn, để tâm hồn mình phủ lên cả bức tranh thiên nhiên rộng lớn.
- Khi đã “mất hút khỏi tầm mắt”, nhân vật “tôi” đã tưởng tượng con chim chào mào đang săn những con sâu, thưởng thức trái cây chín đỏ, uống từng giọt nước trong sạch “của tôi”: đó là những món quà để chuộc lỗi khi tôi nhận ra rằng, con chim chào mào mà tôi yêu quý chỉ thực sự hạnh phúc khi sống tự do, giữa thiên nhiên bao la.
Câu 3. Tại sao ban đầu, nhân vật “tôi” sợ khi chim chào mào bay đi nhưng ở cuối bài lại khẳng định: Không cần chim phải bay trở lại/Tiếng hót ấy giờ tôi nghe rất rõ.
- Sự khẳng định trong hai câu thơ cuối phản ánh sự thay đổi trong suy nghĩ, tình cảm đối với tự nhiên.
- Chim chào mào không cần quay lại nhưng vẫn nghe được tiếng hót vang lên trong tâm trí. Bởi nhân vật “tôi” đã yêu thiên nhiên bằng sự tôn trọng, không còn là sự chiếm đoạt ích kỷ. Tình yêu đó khiến cho dù ở đâu cũng cảm nhận được vẻ đẹp của tự nhiên.
Câu 4. Dòng thơ nào được lặp lại trong bài? Theo em việc lặp lại như vậy có tác dụng gì?
- Dòng thơ được lặp lại trong bài: “Triu… uýt…. huýt … tu hìu…”.
- Đó là tiếng hót của chim chào mào, đồng thời cũng là âm thanh của tự nhiên xuất hiện ở đầu và cuối bài. Điều này cho thấy chim chào mào đã trải qua một cuộc hành trình tìm về với tự nhiên.
Câu 5. Con chim chào mào đã cất cánh rời đi nhưng trong trái tim nhân vật “tôi”, tiếng hót của chim vẫn vang vọng rõ ràng. Hãy viết một đoạn văn (khoảng 5-7 câu) tả một hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp mà em lưu giữ trong ký ức.
- Gợi ý:
- Hình ảnh tự nhiên: cánh đồng lúa chín, dòng sông quê hương…
- Miêu tả về hình ảnh tự nhiên (về không gian, thời gian)
- Kỷ niệm liên quan đến hình ảnh tự nhiên.
- Cảm nhận về hình ảnh tự nhiên.
- Mẫu:
Mẫu 1
Mỗi khi trở về quê, tôi luôn thích dạo bước trên những cánh đồng lúa bao la. Buổi sáng, ánh nắng ban mai thức dậy mọi vật như đang chào đón một ngày mới tràn đầy năng lượng. Những hàng lúa xanh mướt mát trải dài đến tận chân trời. Gió nhẹ nhàng thổi qua làm những hàng lúa lung lay, như những bức tranh sống động trước mắt. Tiếng chim ríu rít rì rào cùng tiếng cười vui của những người làm ruộng tạo nên bức tranh yên bình mà đầy sức sống. Những cảm xúc ấm áp về quê hương luôn đọng mãi trong tâm trí tôi, dù thời gian trôi qua, quê hương vẫn luôn đẹp như thế.
Mẫu 2
Trong ký ức của tôi, hình ảnh quê hương hiện lên với vẻ đẹp tươi sáng. Mỗi lần trở về với quê, tôi lại được tận hưởng không khí trong lành và yên bình của miền quê. Ánh nắng ban mai len lỏi qua những hàng cây xanh mát, làm bóng mát dường như tăng thêm sự dễ chịu cho ngày mới bắt đầu. Cảm giác êm đềm và ấm áp lan tỏa trong từng khoảnh khắc tôi ở lại quê hương. Mùi của đất, của lúa mới gặt cùng với những món ăn quê ngon lành khiến mỗi buổi sáng tôi thức dậy đều tràn đầy niềm vui và hạnh phúc.
