Chuẩn bị bài Cửu Long Giang ta ơi từ sách giáo khoa Ngữ văn 6 tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống chi tiết

Nội dung chính

Câu 1

Câu 1 (trang 121 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Theo em, nhan đề bài thơ có điều gì đặc biệt? Nó gợi lên ấn tượng, cảm xúc gì?

Phương pháp giải:

Lưu ý cấu trúc của nhan đề.

Lời giải chi tiết:

Nhan đề bài thơ Cửu Long Giang ta ơi rất đặc biệt:

- Nhan đề như một lời kêu gọi trìu mến. Từ “ơi” đặt ở cuối câu thể hiện lời gọi thân mật, như gọi một người thân yêu và thể hiện tình cảm sâu sắc của tác giả.

- Nhan đề nổi bật với phép nhân hóa dòng sông Cửu Long, khiến sự vật hiện lên sống động, cũng có hơi thở, linh hồn, tình cảm như một con người.

- Nhan đề còn thể hiện niềm tự hào về dòng sông Cửu Long, nơi còn có những con người Nam Bộ hiền lành, chất phác.

Câu 2

Câu 2 (trang 121 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Em tưởng tượng như thế nào về 'tấm bản đồ sáng lấp lánh'? Nhân vật trong bài thơ cảm thấy như thế nào khi nhìn tấm bản đồ đó.

Phương pháp giải:

Đọc kỹ khổ thơ đầu và chú ý ý nghĩa của tác giả

Lời giải chi tiết:

- Tấm bản đồ sáng lấp lánh được tác giả nhắc đến trong bài chính là tấm bản đồ quê hương xứ sở của tác giả. Từ “sáng lấp lánh” thể hiện vẻ đẹp rực rỡ, nổi bật của tấm bản đồ tái hiện hình ảnh đất nước và cũng thể hiện tấm lòng yêu mến của nhân vật trữ tình.

- Nhân vật trữ tình cảm thấy hạnh phúc khi nhìn tấm bản đồ qua phép so sánh “như đồng hoa gặp một đêm mơ”. Trong niềm hứng thú của cậu học trò ngẩng lên cõi mộng, bài địa lí bỗng có một chiều sâu không ngờ. Có con sông không chỉ chảy từ đỉnh núi mà còn bắt nguồn từ các bộ tiểu thuyết du kí, võ hiệp danh tác, từ các kì quan thế giới, từ thăm thẳm một miền văn hóa Đông phương.

Câu 3

Câu 3 (trang 121 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Tìm những chi tiết miêu tả vẻ đẹp của dòng sông Mê Kong.

Phương pháp giải:

Đọc kỹ văn bản và tìm ý.

Lời giải chi tiết:

Những chi tiết miêu tả vẻ đẹp của dòng sông Mê Kong:

- Mê Kong chảy, Mê Kong cũng hát

- Chín nhánh Mê Kong phù sa nổi váng

- Ruộng bãi Mê Kong trồng không hết lúa

- Bến nước Mê Kong tôm cá ngợp thuyền

- Mê Kong quặn đẻ, chín nhánh sông vàng

Câu 4

Câu 4 (trang 121 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Hình ảnh người nông dân Nam Bộ được tác giả mô tả qua chi tiết nào? Những chi tiết đó để lại ấn tượng gì về con người ở vùng đất này?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ văn bản và tìm hiểu về người nông dân.

Lời giải chi tiết:

- Hình ảnh người nông dân Nam Bộ được tác giả mô tả qua chi tiết: Nông dân Nam Bộ gối đất nằm sương/Mồ hôi vã bãi lầy thành đồng lúa

- Từ đó, ta thấy người nông dân Nam Bộ là những người chịu đựng nhiều gian khổ nhưng luôn làm việc siêng năng, cần cù, chân thành, thật thà.

Câu 5

Câu 5 (trang 122 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Bài thơ Cửu Long Giang ta ơi có nhiều hình ảnh sống động, giàu cảm xúc. Em ưa thích những hình ảnh nào? Vì sao?

Phương pháp giải:

Em xem lại bài thơ, chọn những hình ảnh mà em ấn tượng nhất và giải thích lý do em thích.

Lời giải chi tiết:

Bài thơ Cửu Long Giang ta ơi có nhiều hình ảnh sống động, giàu cảm xúc. Trong đó, em thích các hình ảnh:

- “Mê Kong quặn đẻ/ Chín nhánh sông vàng”: hình ảnh này thể hiện sự đoàn kết, thân thiết, yêu thương như ruột thịt của cư dân sông Cửu Long. Dòng sông Mê Kong được nhân hóa như một người mẹ đã sinh ra các nhánh sông để lan tỏa nguồn sống đến mọi nơi.

- “Cha ông ta nhắm mắt/ Truyền cháu con không bao giờ chia cắt”: thể hiện lòng hiếu thảo của cha ông đã hy sinh để đất nước được bảo vệ và là lời nhắc nhở thế hệ sau về tình yêu, tình đoàn kết, yêu thương dành cho dân tộc.

Câu 6

Câu 6 (trang 122 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Những cảm nhận của em về tình yêu của tác giả dành cho dòng Mê Kong, với quê hương đất nước được thể hiện trong bài thơ.

Phương pháp giải:

Dựa vào các câu từ mà tác giả thể hiện, em trình bày cảm nhận của mình.

Lời giải chi tiết:

Tình yêu dành cho dòng sông Mê Kong, quê hương đất nước của tác giả giống như dòng chảy ngầm. Đó là những cảm xúc mãnh liệt của một cậu bé mười tuổi từ lúc ở trong tổng cộng, nhập vào hào khí của núi sông. Tình yêu đối với dòng sông, quê hương, đất nước được thể hiện một cách chân thực và sinh động từ những cảm xúc ngây ngô thuở nhỏ cho đến khi trưởng thành, cầm vũ khí bảo vệ dân tộc. Đó là một tình yêu quý báu, thiêng liêng của một người con Việt Nam oai hùng.