Mytour sẽ cung cấp tài liệu Viết văn 11: Đây thôn Vĩ Dạ, để giúp các bạn học sinh chuẩn bị bài một cách nhanh chóng và đầy đủ.
Hãy tham khảo nội dung chi tiết ngay dưới đây, các bạn học sinh lớp 11 nhé.
Chuẩn bị cho việc Soạn bài Đây thôn Vĩ Dạ
1. Giới thiệu
* Tác giả:
- Hàn Mặc Tử (1912 - 1940), tên thật là Nguyễn Trọng Trí.
- Sinh ra tại làng Lệ Mỹ, tổng Võ Xá, huyện Phong Lộc, tỉnh Đồng Hới (nay là tỉnh Quảng Bình) trong một gia đình viên chức nghèo theo đạo Thiên Chúa.
- Cha của Hàn Mặc Tử qua đời sớm, sau đó ông sống cùng mẹ tại Quy Nhơn và học trung học tại trường Pe-lơ-ranh ở Huế trong hai năm.
- Tiếp theo, ông làm công chức tại Sở Đạc điền Bình Định, sau đó chuyển đến Sài Gòn làm báo.
- Năm 1936, Hàn Mặc Tử mắc bệnh phong, trở về Quy Nhơn để chữa trị và qua đời tại trại phong Quy Hòa.
- Hàn Mặc Tử được coi là một trong những nhà thơ sáng tạo mạnh mẽ nhất trong phong trào Thơ mới.
- Ông bắt đầu viết thơ từ khi mới 14, 15 tuổi dưới nhiều bút danh như: Minh Duệ Thị, Phong Trần, Lệ Thanh… Ban đầu, ông sáng tác theo truyền thống thơ Đường cổ điển, sau đó chuyển sang hướng lãng mạn.
- Tâm hồn thơ của Hàn Mặc Tử thể hiện rõ những tình cảm đau đớn, chú trọng vào cuộc sống thế tục.
- Các tác phẩm nổi bật: Gái quê (1936, thơ), Thơ Điên (1938, sau đổi thành Đau thương), Xuân như ý, Thượng thanh khí, Cẩm châu duyên, Duyên kỳ ngộ (kịch thơ, 1939)...
* Bối cảnh, nhân vật ở Huế và lý do sáng tác bài thơ:
- Bối cảnh, nhân vật ở Huế: lãng mạn, đẹp mắt
- Lý do sáng tác: viết năm 1938, xuất bản trong tập Thơ Điên (sau đổi tên thành Đau thương).
2. Hiểu bài
Từ “ở đây” trong câu thơ thứ 11 chỉ đến đâu?
Gợi ý:
Từ “ở đây” có thể là chỗ ở của Hàn Mặc Tử đang điều trị bệnh.
3. Trả lời câu hỏi
Bài 1. Bức tranh thôn Vĩ ở phần 1 có điểm gì đặc biệt? Ai nhìn nhận bức tranh đó? Tình cảm của nhân vật trữ tình được thể hiện như thế nào?
- Bức tranh về thôn Vĩ trong ánh sáng ban mai, tươi mới và hài hòa với tự nhiên.
- Quan điểm nhìn nhận bức tranh từ góc nhìn của nhân vật trữ tình (hoặc của tác giả). Điều này thể hiện mong muốn, lòng nhớ nhung của nhân vật trữ tình về thôn Vĩ.
Bài 2. Bức tranh về tự nhiên ở phần 2 khác gì so với phần 1? Sự khác biệt đó làm thể hiện điều gì về tâm trạng, cảm xúc của nhân vật trữ tình?
- Bức tranh về cảnh tự nhiên ở phần 2 là bức tranh về sông nước dưới ánh trăng, mang màu sắc u ám, buồn bã.
- Sự khác biệt đó cho biết tâm trạng, tình cảm của nhân vật trữ tình đã trải qua sự biến đổi, từ niềm vui đến nỗi buồn, từ hy vọng chờ đợi đến nỗi nhớ nhung, đau đớn.
Câu 3. Trên ba câu hỏi của ba khổ thơ, em nhận xét thế nào về cách bố trí cấu trúc của bài thơ?
- Câu hỏi đầu tiên: Tại sao anh không trở về thôn Vĩ?
- Lời của người thôn Vĩ hỏi tác giả.
- Lời tự hỏi của tác giả về bản thân mình.
=> Dù được hiểu theo cách nào, câu hỏi trên đều thể hiện nỗi nhớ thương đậm đặc về thôn Vĩ cũng như mong muốn quay trở lại đó.
- Câu hỏi thứ hai: “Thuyền ai đậu bến sông trăng ấy/Có chở trăng về đúng tối nay?” Phản ánh sự hy vọng và lo lắng trong lòng. Đó là mong muốn, là khao khát được gặp gỡ, được duyên phận mà nhà thơ gửi gắm qua từ 'đúng'.
- Câu hỏi thứ ba: “Ai biết tình ai đậm đà?”
- Câu hỏi nhẹ nhàng “Ai biết tình ai có sâu đậm?” là cách nhân vật trữ tình vừa trao hỏi người khác vừa tự hỏi, vừa gần gũi vừa xa cách, vừa hoài nghi vừa giận dữ, trách móc.
- Đại từ “ai” làm tăng thêm nỗi cô đơn, trống trải của một tâm hồn ao ước được yêu thương.
=> Cấu trúc của bài thơ 'Nhớ thương' di chuyển từ dòng cảm xúc của nghệ sĩ trước cảnh thiên nhiên ở thôn Vĩ Dạ, đến cảnh sông nước trong đêm trăng, và kết thúc là ước vọng về tình yêu, về cuộc sống.
Câu 4. Trong bài thơ 'Nhớ thương', Hàn Mặc Tử mô tả tâm trạng của người phụ nữ thông qua sự tương phản giữa 'bên ngoài' và 'bên trong':
Bên ngoài đã xuân thắm chưa
Trong này chẳng thấy mùa đâu
Không có âm nhạc, trăng lung linh
Mà lòng cung nữ nhớ thương vua
Theo em, sự tương phản không gian được thể hiện như thế nào trong Đây thôn Vĩ Dạ? Ý nghĩa của việc tạo ra sự tương phản này là gì?
- Sự tương phản không gian trong Đây thôn Vĩ Dạ được thể hiện như thế nào:
- Khổ 1: Thiên nhiên tươi đẹp, đầy sức sống, gợi cảm giác vui vẻ.
- Khổ 2: Thiên nhiên đẹp nhưng ẩn chứa nỗi buồn sâu thẳm.
- Không gian thực và không gian ảo: Những dòng đầu tiên là không gian thực của thiên nhiên tại thôn Vĩ; Những dòng cuối cùng là không gian ảo, được tưởng tượng ra.
- Ý nghĩa: Đóng góp vào việc thể hiện tâm trạng, nỗi lòng của nhà thơ.
Câu 5. Em nhận xét về tác dụng của biểu tượng trong bài thơ như thế nào?
- Biểu tượng: trăng (Thuyền ai đậu bến sông trăng đó/Có chở trăng về kịp tối nay?)
- Tác dụng: biểu tượng cho vẻ đẹp, khát vọng hạnh phúc.
Câu 6. Cảm xúc của em khi đối mặt với sự bị bỏ rơi, bị lãng quên như trong bài thơ là gì? Viết một đoạn văn (khoảng 8 – 10 dòng) diễn đạt cảm xúc đó.
Khi đọc Đây thôn Vĩ Dạ, tôi đặc biệt ấn tượng với tâm trạng bị bỏ rơi, lãng quên của nhân vật trữ tình. Ngược với hình ảnh thiên nhiên thôn Vĩ tràn đầy sức sống, là hình ảnh thiên nhiên sông nước u buồn. Với một tâm hồn đầy cảm xúc, Hàn Mặc Tử đã tạo ra một bức tranh đẹp nhưng cũng đầy buồn bã. Mây và gió chia lìa nhau, không còn liên quan như tự nhiên. Dòng nước trở nên buồn thảm, còn vầng trăng hiện lên trong nỗi lo âu, khắc khoải. Những câu thơ cuối cùng phản ánh rõ tâm trạng qua không gian thực và ảo. Hàn Mặc Tử thể hiện nỗi cô đơn, trống vắng của một tâm hồn khao khát được sống, được yêu. Đồng thời, những dòng thơ cũng gợi lên nỗi ám ảnh về nỗi đau trong cõi vô tận, tâm trạng hụt hẫng và đầy tuyệt vọng.