Xác định chủ thể trữ tình của bài thơ và cho biết chủ thể ấy xuất hiện theo dạng thức nào (có từ nhân xưng rõ ràng, hoá thân vào nhân vật, một chủ thể ẩn)
Câu 1
Trả lời Câu hỏi 1 trang 19 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Xác định chủ thể trữ tình của bài thơ và cho biết chủ thể ấy xuất hiện theo dạng thức nào (có từ nhân xưng rõ ràng, hoá thân vào nhân vật, một chủ thể ẩn)
Phương pháp giải:
Đọc kĩ nội dung bài thơ và nhận diện chủ thể trữ tình
Lời giải chi tiết:
- Chủ thể ẩn
- Không trực tiếp hiện diện nhưng được biểu lộ qua những lời thơ cảm động, hướng về 'em'.
Câu 2
Trả lời Câu hỏi 2 trang 19 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Bạn hiểu thế nào về nhan đề “Tiếng thu'? Bài thơ là lời của ai nói với ai, nói về điều gì và bằng thái độ, giọng điệu như thế nào?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung bài thơ và hiểu rõ nhan đề
Lời giải chi tiết:
- “Tiếng thu” của Lưu Trọng Lư không phải là âm thanh thuần túy mà là sự lắng nghe bằng tinh thần, vang lên trong lòng, mỗi khi lá rơi và mây trắng trải trên bầu trời… về một quá khứ đẹp đẽ với bao kỷ niệm.
- Lời của chủ thể trữ tình dành cho “em'. Tình cảm dành cho 'em' được thể hiện qua từng câu thơ.
Câu 3
Trả lời Câu hỏi 3 trang 19 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Bài thơ được sáng tác theo hình thức thơ nào? Nêu một số biểu hiện về sự phù hợp giữa các yếu tố hình thức như hình thức thơ, từ ngữ, hình ảnh, tu từ… với chủ đề và cảm hứng chính của tác phẩm
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung bài thơ
Lời giải chi tiết:
- Thơ ngũ ngôn
- Trong không gian mùa thu được mô tả một cách gián tiếp, hình ảnh của ánh trăng đặc biệt xuất hiện, vẫn đẹp nhưng không tạo ra cảm giác vui vẻ, hạnh phúc khi thưởng thức.
- “Dưới trăng mờ rụng lá”, dòng thơ gợi lên hình ảnh của một đêm trăng thu, cũng như mùa thu mang đến sự phai tàn, ánh trăng cũng thấp thoáng mang nỗi buồn.
- Ánh trăng mờ làm ta nghĩ đến đôi mắt long lanh, ướt át của một người tình, đang khắc khoải trong niềm đau, hy vọng.
- Chủ đề: mùa thu
- Cảm hứng chính: dựa trên hình ảnh mùa thu đơn giản nhưng mang đến cảm giác u buồn.
Câu 4
Trả lời Câu hỏi 4 trang 19 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Tiếng thu được viết theo phong cách nào? Cho biết một số biểu hiện của phong cách sáng tác thể hiện trong văn bản
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung bài thơ
Lời giải chi tiết:
- Phong cách lãng mạn
- Lưu Trọng Lư đã lựa chọn không gian và cảnh vật đặc trưng của mùa thu để tạo ra bức tranh tâm trạng sống động và chân thực, thể hiện rõ tâm trạng buồn bã, đầy cảm xúc của nhân vật trữ tình.
Câu 5
Trả lời Câu hỏi 5 trang 19 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Tìm đọc bài thơ Thu vịnh (Nguyễn Khuyến). Chỉ ra và lí giải sự khác biệt giữa hai bài Thu vịnh và Tiếng thu ở các khía cạnh sau:
a. Cách cảm nhận và gợi tả bức tranh mùa thu.
b. Cách thể hiện tình cảm, tâm trạng của chủ thể trữ tình.
Phương pháp giải:
- Đọc kĩ nội dung bài thơ
- Tìm đọc bài thơ Thu vịnh (Nguyễn Khuyến)
Lời giải chi tiết:
Phương diện so sánh |
Thu vịnh |
Tiếng thu |
Từ ngữ |
gợi tả, ước lệ |
giản dị, quen thuộc, tả thực |
Nhịp điệu |
chậm rãi với âm hưởng trang nhã, nhịp 4/3 ; 2/2/3 |
âm điệu thổn thức, nhịp 3/2 |
Hình tượng |
mùa thu thanh cao và tĩnh lặng với trời xanh, nước xanh, cây xanh |
Lá vàng, hơi hướng tả thực, mới lạ |
Cảm xúc, tâm trạng của chủ thể trữ tình |
Những rung động của tâm hồn Nguyễn Khuyến trước cảnh đẹp mùa thu, ngập ngừng bày tỏ một nỗi niềm thầm kín trước thời cuộc. |
Những rung động của tâm hồn khi thấy mùa thu mơ màng bất tận của người thi sĩ đồng thời cũng cho chúng ta thấy được nỗi lòng của người cô phụ đối người chồng nơi chinh chiến. |