Mytour muốn giới thiệu bài viết Soạn văn 10: Kiêu binh nổi loạn, giúp học sinh hiểu rõ về bài văn khi học môn Ngữ văn.
Dưới đây là thông tin chi tiết về tài liệu mà chúng tôi muốn chia sẻ, mời các bạn học sinh lớp 10 tham khảo.
Soạn bài Kiêu binh nổi loạn
1. Chuẩn bị
- Trích đoạn này giới thiệu các nhân vật: Dự Vũ, đầu bếp của Tông; Gia Thọ, gia thần; Bằng Vũ, gia binh; Quận Huy.
- Nội dung: Mô tả cuộc nổi loạn của binh lính; Chủ đề: Phản ánh sự sụp đổ của triều đình Lê - Trịnh và vấn đề kiêu binh nổi loạn.
- Đặc điểm nghệ thuật: Sử dụng ngôi kể thứ ba, trình bày chi tiết và tỉ mỉ...
2. Phần đọc hiểu
Câu 1. Ai là người kể chuyện?
Người kể chuyện sử dụng ngôi thứ ba và là người kể chuyện toàn tri.
Câu 2. Người kể chuyện nhận xét gì về đầu bếp và gia thần của Trịnh Tông?
Dự Vũ được mô tả là người thông minh, có khả năng giao tiếp tốt; Gia Thọ được miêu tả là người sắc sảo và khôn ngoan.
Câu 3. Ai là người kể chuyện về nhân vật Bằng Vũ?
Người kể chuyện sử dụng ngôi thứ ba và là người kể chuyện toàn tri.
Câu 4. Khí thế của kiêu binh được mô tả như thế nào?
Khí thế của kiêu binh: mọi người đều sôi nổi, cầm vũ khí xông lên phủ; nếu không vào được, họ hò reo, la hét.
Câu 5.
Quận Huy nhổ cung để bắn, nhưng rủi cung bị đứt dây, sau đó nhanh chóng vớ lấy súng để nạp đạn nhưng bị súng tịt không bắn… Họ dùng lưỡi dao liềm kéo Quận Huy xuống đất, sau đó đánh đập thậm tệ, khiến hắn chết ngay tại chỗ.
Câu 6. Tác dụng của việc so sánh trong lời kể là gì?
Mô tả một cách sống động về quân lính.
Câu 7. Kiêu binh làm thế nào để đe dọa và trả thù chúa cũ, cũng như các quan lớn?
Chỉ trong một khoảnh khắc, nhà của Quận Huy đã bị phá hủy hoàn toàn, không còn mảnh nào nguyên vẹn; những quan chức văn võ, bất kỳ ai thuộc phe đối lập với Thị Huệ và Quận Huy, cũng như những kẻ tố giác trong vụ án năm Canh Tí, đều bị tấn công và bắt giữ để hành quyết.
Câu 8. Chi tiết nào cho thấy Trịnh Tông không kiểm soát được kiêu binh?
Tông buộc phải ban chỉ ngăn cấm nhưng vẫn không có hiệu quả…
3. Trả lời câu hỏi
Câu 1. Hãy đưa ra các sự kiện chính trong văn bản Kiêu binh nổi loạn và chỉ ra mâu thuẫn ở đây là gì?
- Các sự kiện chính trong văn bản:
- Dự Vũ, Gia Thọ kích động, ủng hộ Trịnh Tông phản loạn.
- Trịnh Tông mời Dự Vũ ăn cơm, nhưng thực ra là muốn tạo cơ hội để tấn công Quận Huy.
- Vũ Bằng là lãnh đạo cuộc nổi loạn, giao cho hắn đánh trống để khích lệ ba quân lính.
- Kiêu binh đến phủ và giết chết Quận Huy.
- Trịnh Tông lên ngôi vua, tiêu diệt tất cả phe đồng minh của Thị Huệ và Quận Huy.
- Mâu thuẫn: Chúa bỏ con cả, bổ nhiệm con út, gây lòng căm phẫn của dân chúng và binh lính.
Câu 2. Tìm những chi tiết về hành động của kiêu binh. Em nhận xét gì về những hành động đó?
- Kiêu binh tiến vào nhà Quận Huy: “Quân lính nghe thấy tiếng trống tức thi người nào cũng thấy nhảy nhót hăng hái, cùng cầm binh khí xô lấn nhau mà vào trong phủ; Họ cứ đứng hò reo, quát tháo long trời lở đất”.
- Kiêu binh xông vào nhà và giết Quận Huy: “Quân lính thừa dịp dùng luôn câu liêm lôi viên quan tượng xuống đất mà chém; Quân lính xúm đến vây kín dưới chân voi; Quân lính hăng máu kéo đến càng đông; Họ bèn dùng câu liêm móc cổ Quận Huy kéo xuống, rồi đánh đấm túi bụi, giết chết ngay tại chỗ”.
- Khi bọn kiêu binh giết Quận Huy và tổ chức lễ ăn mừng: “Quân lính reo hò hân hoan như sấm vang; Họ đưa người thắng cuộc lên vai, sau đó xếp hàng xung quanh, hòa mình trong niềm vui sướng; Họ sử dụng tạm mâm cỗ lộc để làm ghế, ngồi lên và sắp xếp cỗ lên đó, sau đó tám người cùng nhau khiêng... mỗi khi người thắng cuộc được nhô lên cao, quân lính lập tức vỗ tay reo hò vang lên một cách cuồng nhiệt.”
Khi bọn kiêu binh giết những người liên quan đến Quận Huy: họ tiếp tục đến trước mặt chúa, quỳ xuống xin phá hủy tất cả dinh thự của Quận Huy; họ gây ra sự hỗn loạn trong toàn kinh thành.”
=> Các hành động của kiêu binh thể hiện lòng căm hận, quyết tâm lật đổ phe cánh của Quận Huy.
Câu 3. Các chi tiết, hình ảnh nào thể hiện sự bất lực và thất bại của phe cánh Quận Huy?
- Quận Huy đã sẵn sàng bắn, nhưng không may cung bị đứt dây, sau đó họ lấy súng để nạp đạn nhưng lửa không bén.
- Quân đội đang chiến đấu đã sử dụng một cú đánh mạnh để hạ gục tướng địch.
- Con voi sau khi rút lui, quân lính đã vây quanh nó. Voi không thể di chuyển.
- Bằng cách dùng lưỡi hái cổ tay, quân huyện đã kéo tướng địch xuống đất và tiến hành tấn công, kết thúc cuộc đối đầu.
- Nghe tin tức, em trai của quân huyện đã chạy đến nơi xảy ra vụ việc. Tuy nhiên, khi đến gần chùa Báo Thiên, họ bị quân lính chặn lại và bị đánh đập, sau đó bị ném xuống hồ Thủy Quân.
Câu 4. Trong việc lên ngôi vua, Trịnh Tông có những điểm gì đặc biệt? Hãy nhận xét về cách tác giả miêu tả.
- Trịnh Tông thăng cấp lên vị chúa đặc biệt:
- Trong bối cảnh gấp gáp không có kệ sập, họ phải tạm thời sử dụng chiếc đĩa làm ghế, đặt hoàng tử ngồi lên, sau đó tám người kề vai nhau khiêng. Thỉnh thoảng, họ phải nâng chiếc đĩa lên đầu mà đội, đầu mỏi rồi hạ xuống vai, sau đó vai mỏi lại nâng lên đầu. Thật là một trò đùa, giống như khi ai đó chơi với quả cầu hoặc rước pho tượng Phật.
- Quân lính đặt chiếc kệ sập bên ngoài cung đường, các quan đều cùng nhau đưa hoàng tử lên vị chúa. Khi lễ kết thúc, các quan mới mang đạo sắc của vua và tờ chi của thánh mẫu đưa cho ba quân về việc phò lập chú, dán ở cửa các. Các tờ này tạm thời được thảo ra, nhưng lại được gọi là mệnh lệnh đã được chuẩn bị trước.
- Phong cách mô tả của tác giả: Sống động, thực tế và có phần hài hước để nhìn thấy rằng người chúa mới cũng chỉ là kẻ bù nhìn.
Câu 5. Hãy trích dẫn một số nhận xét, đánh giá của người kể chuyện về các sự kiện và nhân vật trong văn bản. Theo bạn, quan điểm và thái độ của người kể chuyện có đúng đắn và đáng tin cậy không? Tại sao?
- Một số nhận xét, đánh giá của người kể chuyện:
- Khi quân lính tụ họp, không ai không hăng hái bàn luận về vấn đề đó...
- Mọi người đều hò reo và chào đón viên biện của đội Tiệp bảo, tên là Bằng Vũ...
- Thỉnh thoảng, như người ta chơi với quả cầu hoặc rước pho tượng Phật.
- Các thương nhân ở khắp nơi, từ phố phường đến chợ búa, đều đổ về sân phủ để chiêm ngưỡng mặt chúa, như họp chợ vậy.
- Một lần nữa, bàn về việc, quân lính đã thực hiện sự trả thù anh em Quận Huy nhưng cơn giận vẫn còn đó...
- Người kể chuyện có quan điểm và thái độ khách quan và đáng tin cậy. Bởi vì người kể là người thứ ba đã quan sát toàn bộ diễn biến của sự việc, nắm bắt được hành động của các nhân vật...
Câu 6. Người xưa từng nói về năm nguy cơ làm mất nước: “Một, trẻ không kính già; hai, trò không trọng thầy; ba, binh kiêu tướng thoái; bốn, tham nhũng tràn lan; năm, sĩ phu ngoảnh mặt.” Sau khi đọc đoạn trích Kiêu binh nổi loạn, em suy nghĩ gì về ý kiến này?
- Ý kiến trên: Chính xác.
- Giải thích: Sự nổi loạn của kiêu binh là minh chứng cho sự hỗn loạn của đất nước lúc đó, dễ dẫn đến tình trạng mất nước.