Chuẩn bị bài Luyện tập xây dựng bài tự sự, kể chuyện đời thường

THỰC HÀNH XÂY DỰNG BÀI TỰ SỰ - KỂ CHUYỆN ĐỜI THƯỜNG, NGẮN 1

THỰC HÀNH XÂY DỰNG BÀI TỰ SỰ - KỂ CHUYỆN ĐỜI THƯỜNG, NGẮN 2:

Giới thiệu một số ví dụ về quá trình xây dựng bài văn kể chuyện đời thường dựa trên các đề bài đã được cung cấp.

Đề 1: Kể về một người bạn mới quen. 

1. Nghiên cứu đề bài:
Đây là đề bài kể chuyện về người thực tế (là một trong những người bạn mới quen của em). Trong khi kể về một người bạn, em cần thể hiện giọng kể thân mật, nội dung phải phản ánh mối quan hệ bạn bè (mặc dù mới), và làm rõ mối quan hệ giao tiếp đang ở giai đoạn mới mẻ.

2. Hướng tiếp cận bài viết:
Đây là một bài văn kể luôn mang mục đích cụ thể, đối tượng rõ ràng, và hoàn cảnh đặc biệt. Không có ai kể chuyện (thậm chí là viết) mà không có bối cảnh cụ thể. Vì vậy, lời kể phải thể hiện rõ đang trong một tình huống giao tiếp với người nào đó. Ví dụ: kể về người bạn mới hoặc một người bạn thân.
Vì mới quen, em cần nói lý do đã quen, tóm tắt những ấn tượng ban đầu về bạn qua giao tiếp, và diễn đạt ý định phát triển mối quan hệ như thế nào?

3. Cấu trúc bài viết:
a) Mở bài: Trong một buổi gặp mặt văn nghệ, em đã làm quen với một người bạn mới tên là N. Em quan tâm đến nơi học, tuổi, và gia đình của bạn ấy? Và tại sao em quen biết trong sự kiện này?
b) Thân bài: Ấn tượng đầu tiên em nhận thấy về bạn mới đó như thế nào? (về ngoại hình, tính cách...). Bạn ấy đã thể hiện tình cảm ban đầu với em như thế nào? Em đã đáp lại như thế nào? Cả hai đã thảo luận về cách duy trì mối quan hệ của họ như thế nào? Sau khi quen biết, hai bạn đã chia sẻ những kỷ niệm như thế nào? Em đã thăm hỏi về người bạn với những người khác chưa?

1. Khám phá đề bài:
Đề yêu cầu kể về quê hương không chỉ thông qua con người mà còn qua nhiều góc nhìn và giai đoạn thời gian. Hãy kể một cách khiêm tốn, có thể sau những chuyến thăm quê hương. Liệu quê hương có phải là nơi đang sống hay đã là quê hương xưa?

2. Hướng tiếp cận bài viết:
Luôn giữ vững cấu trúc của bài viết kể chuyện, với ba phần chính là mở đầu, phần thân, và phần kết. Kể chuyện cần phải kết hợp mô tả. Sự kiện cần phải gắn kết với cảnh vật. Cảnh vật và sự kiện phải có sự biến đổi theo thời gian.

3. Cấu trúc bài viết:
a) Mở đầu: Trình bày lý do bạn muốn chia sẻ với thầy? Tại sao bạn muốn kể về quê hương của mình (giả sử bạn đã thăm, nếu thực tế, hãy nêu thêm lý do đặc biệt được trở về quê hương).
b) Phần thân: Quan sát quê nhà tổng thể, những thay đổi nổi bật (nhưng, con đường, cánh đồng...), sự thay đổi của con người (cuộc sống hàng ngày, giáo dục cho trẻ em, tiện nghi trong nhà...). Phỏng vấn bà con về quê hương trước đây và hiện tại. Hỏi ý kiến của thầy về quê hương của thầy.
c) Phần kết: Tổng hợp cảm nghĩ sau chuyến thăm quê, và kết nối với tình cảm tổng quan về đất nước, dân tộc và suy nghĩ cá nhân trong quá trình học tập.

Đề 3: Kể về một kỉ niệm đáng nhớ

1. Khám phá đề bài:
Đề tài đề cập đến một kỷ niệm đã trôi qua nhưng vẫn đọng mãi trong tâm trí, yêu cầu lời kể phải sống động và đầy nổi tiếc. Sử dụng sức tưởng tượng để tái hiện chi tiết và cảm xúc của những thời khắc đã trải qua. Với học sinh lớp 6, hãy nhớ lại một kỷ niệm đẹp trong quá trình học tập.

2. Hướng tiếp cận bài viết:
Nhớ lại những thời gian đã qua, tìm trong ký ức những kỷ niệm giữ lại. Thường những kỷ niệm đẹp sẽ nhanh chóng hiện về và tạo ra một cảm xúc đặc biệt, vừa quen vừa mới: Hãy mô tả chi tiết về sự kiện, diễn biến, cảm xúc và ý nghĩa đặc biệt của kỷ niệm.

3. Cấu trúc bài viết:
a) Mở đầu: Năm lớp 4, em học ở đâu? Trường, lớp, thầy, cô, bạn bè như thế nào? Giai đoạn ấy vui vẻ và đẹp như thế nào? Điều gì khiến em nhớ mãi?
b) Phần thân: Câu chuyện diễn ra ở đâu, khi nào? Với ai? Nó là một câu chuyện gì? Bắt đầu câu chuyện như thế nào? Các sự kiện diễn ra ra sao? Cảm xúc đẹp đi cùng với câu chuyện là loại cảm xúc gì? Cách kết thúc câu chuyện như thế nào?
c) Phần kết: Kỷ niệm ấy từng lúc đã gây xúc động và hiện tại vẫn còn trong trí nhớ. Nó như một sức mạnh tình thần, đồng nghĩa với sự cố gắng, sự ý nghĩa của cuộc sống... như thế nào?

Đề 4: Kể về một sự kiện vui trong sinh hoạt

1. Khám phá đề bài:
Yêu cầu kể một câu chuyện hài hước từ cuộc sống hàng ngày. Ngôn từ dí dỏm, có thể khiến người nghe cười. Mặc dù mang tính giải trí, nhưng câu chuyện cũng nên chứa đựng ý nghĩa về cuộc sống.

2. Hướng tiếp cận bài viết:
Nhớ lại những sự kiện vui vẻ với bạn bè trong các hoạt động sinh hoạt chung, chọn một câu chuyện đặc biệt, như việc nhầm lẫn quà (do trùng tên) và ăn hết quà của bạn, hoặc trò giả mạo ma để đùa bạn bè...

3. Cấu trúc bài viết:
a) Mở đầu: Khắc sâu không khí, thời điểm xảy ra sự kiện vui. Sự kiện đã để lại ấn tượng sâu sắc trong trí nhớ của em. Vì sao?
b) Phần thân: Bắt đầu câu chuyện như thế nào? Diễn biến sự kiện tạo ra tình huống hài hước gì (ví dụ: nhận nhầm quà và ăn hết, giả mạo ma khiến bạn bè hoảng sợ), cách giải quyết mâu thuẫn vui vẻ như thế nào? Sự vui vẻ cũng cần được suy nghĩ để rút ra những bài học (thí dụ: cẩn trọng khi làm trò đùa để tránh hậu quả không mong muốn).
c) Kết bài: Những câu chuyện vui từ tuổi thơ để lại những ký ức về một thời kỳ sống hồn nhiên, tươi tắn. Hãy tận hưởng những chuyện vui để cuộc sống thanh xuân trở nên lạc quan, hứng khởi trong học tập và trải nghiệm cuộc sống.

Đề 5: Kể về một cuộc gặp gỡ 

1. Khám phá đề bài:
Một cuộc gặp gỡ đáng nhớ có thể là sự kiện quan trọng (tìm lại mối quan hệ đã mất, gặp gỡ người nổi tiếng, hoặc cuộc giao lưu đầy ý nghĩa...).

2. Hướng tiếp cận bài viết:
Chọn một cuộc gặp gỡ thực tế hoặc tưởng tượng. Xác định rõ đối tượng gặp, nội dung cuộc gặp, và ý nghĩa của sự kiện. Hãy tập trung vào ấn tượng mà cuộc gặp để lại.

3. Cấu trúc bài viết:
a) Mở đầu: Lý do của cuộc gặp? Ai gặp ai? Gặp lúc nào? Ở đâu? Cuộc gặp tình cờ hay được chuẩn bị?
b) Phần thân: Bắt đầu cuộc gặp như thế nào? Nội dung cuộc gặp diễn ra như thế nào? Có điều gì đặc biệt? (vui, buồn, ngạc nhiên, xúc động...). Ai là nhân vật chính của cuộc gặp?
c) Kết bài: Cuộc gặp có ý nghĩa như thế nào? Để lại ấn tượng sâu sắc gì trong em?

Đề 6: Kể về thầy, cô giáo em

1. Hiểu rõ đề:
Chia sẻ về tình cảm đẹp mến của em đối với thầy, cô; lời kể trân trọng và gần gũi. Kể về những điều tốt đẹp trong cuộc sống và sự dạy dỗ của thầy, cô để lại ấn tượng đẹp đẽ trong lòng em.

2. Hướng tiếp cận bài viết:
Chọn một thầy, cô mà em yêu mến nhất. Tập trung vào những sự kiện đặc biệt để thể hiện tình cảm mến mộ của em.

3. Cấu trúc bài viết:
a) Mở đầu: Giới thiệu về các thầy, cô đã dạy em và lý do em yêu mến họ.
b) Phần thân: Mô tả về ngoại hình, tuổi tác, gia đình của thầy, cô. Kể về công việc giảng dạy, chăm sóc học sinh và nhấn mạnh ảnh hưởng tích cực của họ đối với sự trưởng thành của em.
c) Kết bài: Cam kết học tập và tu dưỡng để làm vừa lòng thầy, cô và bày tỏ tình cảm quý mến.

Tập nhận xét về các bài làm để tham khảo
1. Về bài văn kể chuyện về ông:
Đặt các câu hỏi sau đây để phân tích:
a) Về kết cấu: câu chuyện mở đầu, phát triển và kết thúc như thế nào? Có điểm độc đáo nào không?
b) Nhân vật được giới thiệu như thế nào về ngoại hình và tâm lý? Cách giới thiệu có phản ánh đúng đặc điểm của người già thân thiết không?
c) Thứ tự sự kiện như thế nào? Có phù hợp với văn bản tự sự không? Các sự kiện kế tiếp có hợp lý không?
d) Câu chuyện kể theo ngôi nào? Kể theo ngôi đó khác gì so với kể theo ngôi thứ ba?

2. Bài Nụ cười của mẹ:
Chuyện được kể theo ngôi nào và thứ tự nào? Có điều gì đặc biệt về phần kể về quá khứ? Tại sao?
Người kể vừa chia sẻ câu chuyện, vừa thể hiện tâm trạng bằng cách nào? Các đoạn nào thể hiện nội tâm của người kể?
Bài viết mang ý nghĩa sâu sắc. Các ý nghĩa được thể hiện qua bài văn là gì?

3. Câu chuyện Bàn tay yêu thương:
Phân tích sự biểu đạt hành động sâu sắc của một học sinh đối với cô giáo.
Tại sao em bé lớp 1 có thể vẽ một đề tài có ý nghĩa sâu sắc như vậy? Bàn tay vẽ có thể thể hiện điều gì về cô giáo? Em cảm nhận được điều gì từ bàn tay đó?
Câu chuyện có điểm nhấn (ở đoạn nào?) và mở đầu (ở đoạn nào?). Khi câu chuyện mở đầu (cô giáo ngẩn ngơ), em có cảm nhận xúc động không?

"""""--HẾT""""""

Các bạn đang theo dõi hướng dẫn Luyện tập xây dựng bài tự sự - kể chuyện đời thường. Để học tốt Ngữ Văn 6, các em cần tham khảo nội dung Soạn bài Viết bài tập làm văn số 3 lớp 6 và chuẩn bị câu trả lời cho phần theo SGK.

Ngoài những thông tin trên, hãy khám phá thêm phần Theo mẫu bài tập đọc Thư gửi bà và sáng tác một lá thư ngắn cho người thân để chuẩn bị cho những kỳ thi sắp tới.

Trong phần học Ngữ Văn 6 về Kể về thầy cô giáo của em (những người quan tâm, chăm sóc và động viên em học tập), đây là một phần quan trọng mà các em cần tập trung chuẩn bị trước.