Mytour sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 8: Miền châu thổ sông Cửu Long cần chuyển đổi từ sống chung sang chào đón lũ, hướng dẫn chuẩn bị bài chi tiết.
Hãy tham khảo nội dung của tài liệu để chuẩn bị bài Miền châu thổ sông Cửu Long. Hy vọng có ích cho quá trình học tập môn Ngữ văn của các bạn học sinh lớp 8.
Cần chuyển đổi quan điểm về việc sống chung sang việc chào đón lũ ở Miền châu thổ sông Cửu Long
Trước khi bắt đầu đọc
Câu 1. Em hãy đưa ra tên của một tác phẩm dân gian đề cập đến hiện tượng lũ lụt. Theo em, trong tác phẩm đó, lũ lụt đã để lại ấn tượng đặc biệt gì?
Gợi ý:
- Trong các tác phẩm dân gian như Sơn Tinh, Thủy Tinh đã đề cập đến hiện tượng lũ lụt và để lại những ấn tượng sâu sắc.
- Những ấn tượng đáng chú ý: lũ lụt gây tổn thất về tài sản và sản xuất nông nghiệp
Câu 2. Em hiểu thế nào về ý nghĩa của thành ngữ 'sống chung với lũ'? Em hãy cố gắng phỏng đoán về nguồn gốc của câu thành ngữ này.
- 'Sống chung với lũ' đồng nghĩa với việc luôn sẵn lòng đối mặt với lũ lụt, chấp nhận những khó khăn và thách thức, và sẵn lòng đối diện khi lũ đổ về, đồng thời cũng biết cách tận dụng lợi ích từ tình huống đó.
- Gốc nguồn của câu thành ngữ: Do Việt Nam thường xuyên phải đối mặt với lũ lụt, dân chúng đã hình thành và coi trọng câu thành ngữ này như một phần của cuộc sống hàng ngày.
Bắt đầu đọc văn bản
Câu 1. Phần sa-pô thông báo về điều gì sẽ được thực hiện trong văn bản?
Cư dân của vùng Đồng bằng sông Cửu Long nhận ra rằng không thể sống sót nếu thiếu sự tồn tại của lũ lụt.
Câu 2. Tác giả giải thích cách nào về quá trình tạo ra các vùng đồng bằng nói chung?
Các khu vực đồng bằng trên thế giới thường hình thành và phát triển từ các trận lụt hàng năm.
Câu 3. Những đặc điểm nào là quan trọng trong quá trình hình thành của vùng Đồng bằng sông Cửu Long?
- Đất này có đặc điểm của tuổi địa chất trẻ, tức là nó được hình thành trong khoảng thời gian gần đây so với các vùng đất khác.
- Đồng bằng sông Cửu Long nằm ở đầu cuối của hệ thống sông lớn nhất Đông Nam Á, một hệ thống đa dạng về địa chất với nhiều loại đất và đá khác nhau.
Câu 4. Vùng Đồng bằng sông Cửu Long thể hiện sự giàu có bằng cách nào?
- Đất ở đây phong phú dinh dưỡng, chủ yếu là đất sét và đất thịt, tạo điều kiện lý tưởng cho việc trồng trọt và sản xuất nông nghiệp.
- Ngoài ra, vùng này còn có nguồn nước dồi dào, làm tăng khả năng sản xuất nông nghiệp và thủy sản với mức sinh sản học cao.
Câu 5. Tại sao người dân miền sông nước luôn chờ đợi mùa lũ lớn?
- Mỗi khi có lũ lớn kéo đến, đồng nghĩa với việc cá, chim và nhiều loại sản vật khác sinh sôi nảy nở, tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc sống.
- Việc lũ lớn diễn ra cũng báo hiệu cho một mùa vụ mới sẽ đạt được thành công, mang lại mùa màng bội thu.
- Cuối cùng, mùa lũ cũng là thời điểm chim én về tổ, tạo thành những cảnh quan thiên nhiên đẹp mắt.
Câu 6. Hiện tượng ngập lụt đã góp phần tạo ra những mối liên kết quan trọng nào?
- Liên kết giữa phần đầu và phần cuối của con sông, là nơi diễn ra quá trình lưu thông nước, cá và bùn.
- Mối liên hệ giữa sông và hai bờ sông.
- Sự kết nối từ dòng sông và cửa sông ra biển, vùng lục địa và đại dương.
Câu 7. Phần này giải thích mối quan hệ giữa nội dung của đoạn văn với tiêu đề của văn bản như thế nào?
Đoạn văn này giải thích tại sao miền châu thổ cần thay đổi cách tiếp cận với lũ từ việc sống chung sang việc chào đón.
Sau khi đã đọc
Trả lời thắc mắc
Câu 1. Thông điệp chính mà tác giả muốn truyền đạt qua văn bản này là gì?
Thông điệp chính mà tác giả muốn truyền đạt qua văn bản là lợi ích của lũ lụt và cần chuyển từ việc sống chung với lũ sang việc chào đón lũ.
Câu 2. Có thể phân loại Miền châu thổ sông Cửu Long cần thay đổi từ việc sống chung sang việc chào đón lũ vào loại văn bản giải thích hiện tượng tự nhiên không? Tại sao?
- Quan điểm: có thể thuộc vào thể loại văn bản giải thích một hiện tượng tự nhiên
- Nguyên nhân: văn bản đã trình bày cơ chế hình thành lũ lụt cùng với các ưu và nhược điểm của hiện tượng này.
Câu 3. Thông tin trong văn bản được sắp xếp theo trật tự hoặc mối quan hệ nào? Đánh giá về hiệu suất của cách sắp xếp đó.
- Thông tin trong văn bản được tổ chức theo mối quan hệ nguyên nhân - kết quả.
- Cách tổ chức này giúp người đọc hiểu rõ giá trị mà lũ lụt mang lại cho con người.
Câu 4. Trong văn bản, hiện tượng lũ ở miền châu thổ sông Cửu Long đã được phản ánh từ góc độ nào? Sự kết hợp các góc nhìn đó có ý nghĩa gì?
- Trong văn bản, hiện tượng lũ ở miền châu thổ sông Cửu Long đã được phản ánh từ các góc nhìn: ưu điểm và nhược điểm.
- Sự phối hợp các góc nhìn như vậy nhấn mạnh rằng lũ lụt mang lại nhiều lợi ích hơn là hại, và cần biết cách tận dụng để thu được những lợi ích đó.
Câu 5. Tại sao trong văn bản, tác giả ít đề cập đến các tác hại của lũ, mặc dù không quên nhắc đến một số 'trận lũ lịch sử'?
Mục tiêu của tác giả là khẳng định rằng đồng bằng sông Cửu Long không thể tồn tại thiếu sự hiện diện của lũ, và từ đó thuyết phục người đọc cần chuyển từ việc sống chung với lũ sang việc chào đón lũ.
Câu 6. Những thông tin được trình bày trong văn bản có điều gì mới mẻ so với kiến thức hiện có của bạn?
Trước đây, lũ lụt thường được coi là một thảm họa, gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng.
Sau khi thẩm định văn bản, có thể thấy rằng lũ lụt không chỉ mang lại những tổn thất mà còn mang lại nhiều cơ hội, cần được tận dụng.
Theo quan điểm của em, các nhận định về lũ ở miền châu thổ sông Cửu Long có thể được áp dụng để nói về lũ ở mọi lưu vực sông khác không? Tại sao?
Điều này không khả thi.
Lý do là mỗi khu vực đều có điều kiện tự nhiên riêng biệt, và do đó ảnh hưởng của lũ lụt cũng sẽ khác nhau.
Viết một phần kết nối với việc đọc
Viết một đoạn văn (tầm 7 - 9 câu) mô tả những lợi ích mà tôi nhận được thông qua việc đọc văn bản về Miền châu thổ sông Cửu Long và việc chuyển đổi từ việc sống chung sang việc chào đón lũ.
Gợi ý cho đoạn văn:
Nhờ vào việc đọc văn bản về Miền châu thổ sông Cửu Long và việc chuyển đổi từ việc sống chung sang việc chào đón lũ, tôi đã học được nhiều điều bổ ích về lũ lụt. Không chỉ mang lại hậu quả, lũ lụt cũng mang lại một số lợi ích nhất định cho con người, đặc biệt là với những người dân sinh sống ở miền châu thổ sông Cửu Long. Người dân ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long dần nhận ra rằng không thể sống thiếu lũ. Họ mong chờ những trận lũ lớn vì khi có lũ lớn, cá, chim và sản phẩm mùa lũ sẽ xuất hiện nhiều hơn. Hơn nữa, có lũ lớn đảm bảo cho việc canh tác và thu hoạch mùa vụ sẽ thành công, với sản lượng cao. Cuối cùng, mùa lũ cũng là thời điểm chim én tụ về thành từng đàn. Vì vậy, con người cần thay đổi tư duy từ việc sống chung với lũ sang việc chào đón chúng.