Tục ngữ là kho tài sản tri thức quý giá của con người. Hôm nay, chúng tôi mang đến cho các bạn học sinh một tài liệu quý về Soạn văn 7: Một số câu tục ngữ Việt Nam.
Nội dung của tài liệu sẽ hỗ trợ rất nhiều cho các bạn học sinh lớp 7 trong việc hiểu biết về tục ngữ. Mời các bạn tham khảo chi tiết dưới đây. Hãy cùng theo dõi ngay.
Chuẩn bị bài Một số câu tục ngữ Việt Nam
Trước khi bắt đầu đọc
Câu 1. Khi nói chuyện với người khác, em đã từng sử dụng tục ngữ chưa? Hãy giải thích việc em sử dụng tục ngữ trong tình huống đó.
Sử dụng tục ngữ như một phương tiện truyền đạt bài học. Ví dụ, sau một trò chơi nhóm, chúng ta học được rằng: Một cây làm chẳng nên non/Ba cây chụm lại nên hòn núi cao.
Câu 2. Theo em, tại sao mọi người thường sử dụng tục ngữ trong các tình huống giao tiếp hàng ngày?
Sử dụng tục ngữ giúp tóm tắt những trải nghiệm, bài học một cách súc tích, ngắn gọn.
Đọc nội dung văn bản
Câu 1. Các đề tài được thể hiện qua các câu tục ngữ.
Các đề tài bao gồm: tự nhiên, lao động và con người
Câu 2. Đặc điểm chung nhất về hình thức của các câu tục ngữ.
Ngắn ngọn, cân đối, có âm điệu.
Sau khi đã đọc
Trả lời câu hỏi
Câu 1. Tìm hiểu số từ trong các câu tục ngữ trên, từ đó đưa ra nhận xét tổng quan về chiều dài của chúng.
- Số từ: Từ 5 đến 10 từ.
- Nhận xét: Tục ngữ rất ngắn gọn
Câu 2. Trong 15 câu tục ngữ ở trên, có những câu nào thể hiện vần? Vần này có tác dụng gì?
- Những câu thể hiện vần: 1, 2, 4, 5, 7, 9, 10, 13.
- Tác dụng: Tạo điệu nhịp, dễ nhớ.
Câu 3. Trong bài học này, câu tục ngữ nào mang hình thức của một loại thể thơ quen thuộc, thường xuất hiện trong ca dao của người Việt? Đưa ra hai ví dụ khác có hình thức tương tự.
- Câu tục ngữ có hình thức của thể thơ lục bát:
Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao.
- Câu tục ngữ tương đồng:
Cá không ăn muối cá ướt
Con cãi cha mẹ trăm đường con hư
*
Ao sâu ruộng đất bề bề
Không bằng tinh xảo một nghề trong tay
Câu 4. Tính cân đối trong cấu trúc ngôn từ được thể hiện ra sao ở những câu tục ngữ trên? Việc tạo ra sự cân đối trong cấu trúc của một câu tục ngữ có ý nghĩa gì?
- Đặc điểm của sự cân đối:
- Hai phần của câu có cân đối về số từ (Ánh nắng chớm trưa, mưa tạnh chiều)
- Sự phân bố đồng đều về số từ giữa hai dòng (Chim én bay về tổ vút, Sấm sét gió mưa đến gần)
- Ý nghĩa: Tạo ra sự hài hòa, mềm mại và giúp cho câu tục ngữ dễ đọc và dễ nhớ hơn.
Câu 5. Có thể phân loại các câu tục ngữ trên vào những chủ đề nào?
- Thiên nhiên: 1, 2, 3, 4 và 5
- Lao động sản xuất: 6, 7 và 8
- Con người: 9, 10, 11, 12, 13, 14 và 15
Câu 6. Liệt kê những câu tục ngữ diễn đạt ý nghĩa trực tiếp và những câu tục ngữ diễn đạt ý nghĩa bằng hình ảnh ẩn dụ.
- Câu tục ngữ diễn đạt ý nghĩa trực tiếp:1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 11, 12, 13
- Câu tục ngữ diễn đạt ý nghĩa bằng hình ảnh ẩn dụ: 4, 9, 10, 14, 15
Câu 7. Ý nghĩa của câu tục ngữ số 11 và số 12 có phản đối nhau không? Ta học được gì từ hai câu tục ngữ đó?
- Ý nghĩa của câu tục ngữ số 11 và số 12 không phản đối nhau.
- Chúng ta cần học từ cả thầy cô và bạn bè để trở nên hoàn thiện hơn.
Câu 8. Tại sao nhiều câu tục ngữ về đời sống xã hội xuất phát từ quá khứ nhưng vẫn giữ nguyên giá trị đến ngày nay?
Những câu tục ngữ chứa đựng những bài học quý báu từ thực tế, luôn cần thiết với con người bất kể thời đại nào.
Ghi chú sau khi đọc
Hãy tưởng tượng một cuộc trò chuyện giữa hai người (khoảng 5 - 7 câu), trong đó một người dùng câu tục ngữ: 'Muốn lành nghề, chớ nề học hỏi'.
Gợi ý:
Mẫu 1
Hôm nay, trong giờ học môn Ngữ văn của lớp tôi, chúng ta tìm hiểu về ý nghĩa của những câu tục ngữ. Cô giáo đặt câu hỏi:
- Bạn nào có thể giải thích ý nghĩa của câu tục ngữ “Muốn lành nghề, chớ nề học hỏi” không?
Lan đã tự tin trả lời:
- Cô ơi, câu tục ngữ ấy muốn nói rằng để thành công trong công việc, ta cần phải tích lũy kiến thức, không ngại khó khăn và nỗ lực học hỏi, rèn luyện. Đúng không ạ?
Mẫu 2
Buổi tối, khi cả nhà ngồi bên bữa cơm, họ vui vẻ trò chuyện. Bố hỏi anh Hùng về kế hoạch sau khi tốt nghiệp cấp ba.
- Hùng ơi, sau này con muốn theo học nghề hay đi đại học?
Anh Hùng suy nghĩ một chút, sau đó trả lời:
- Bố mẹ ạ, con muốn học nghề sửa chữa ô tô. Nhưng nghề đó thực sự khó khăn lắm ạ!
Bố chỉ mỉm cười và nói với anh:
- Muốn thành công trong nghề, cần phải chăm chỉ học hỏi đấy con. Đừng bỏ cuộc, hãy kiên nhẫn và nỗ lực hết mình con ạ!
Nghe lời động viên, anh Hùng tươi cười đáp lại:
- Dạ vâng, con sẽ cố gắng hết mình ạ!