Buzz
Bài thơ Mùa hoa mận được hướng dẫn trong chương trình môn Ngữ văn lớp 10, sách Cánh diều.
Dưới đây là một tài liệu quan trọng từ Mytour: Soạn văn 10: Mùa hoa mận, rất hữu ích cho các bạn học sinh khi tìm hiểu về tác phẩm này.
Chuẩn bị cho bài Mùa hoa mận
1. Chuẩn bị
- Tác giả Chu Thùy Liên sinh năm 1966, quê ở Điện Biên.
- Ấn tượng về cảnh sắc thiên nhiên và mùa xuân của miền Tây Bắc: Thiên nhiên hùng vĩ, thơ mộng. Mùa xuân ở Tây Bắc mang một vẻ đẹp đặc biệt, với nhiều lễ hội diễn ra thể hiện sâu sắc văn hóa dân tộc truyền thống của những người sống ở đây.
2. Đọc hiểu
Câu số 1: Trình bày về hình ảnh và các kỹ thuật tu từ trong văn bản.
- Hình ảnh:
- Hình ảnh của tự nhiên: Cành mận nở hoa trong gió.
- Hình ảnh của con người: chàng trai đùa với cây còn gái buồn trải khăn; mẹ chăm sóc lá và gạo; cha thả dây cung; người già vất vả với việc làm đu.
- Các biện pháp tu từ:
- Tụ ngữ: Cành mận nở hoa trong gió, thúc đẩy, đàn con,
- Nhân hoá: Cành mận nở hoa trắng, thúc mẹ chăm sóc lá, gạo/Thúc cha vui lòng thả dây cung/Thúc người già bận rộn với việc làm đu/ Bóng bay giơ ước mơ con
- Ẩn dụ: Nhà bếp ấm áp tỏa hương thơm, Cành mận nở hoa trong gió.
Câu 2: Điều gì đặc biệt về hình ảnh và cảm xúc trong dòng thơ cuối?
Hình ảnh: Người lữ hành xa xôi; Cảm xúc: Nỗi nhớ về quê hương.
3. Trả lời câu hỏi
Câu 1: Bài thơ Mùa hoa mận thể hiện cảm xúc của nhân vật trữ tình về điều gì? Dòng thơ nào được lặp lại trong bài?
- Bài thơ Mùa hoa mận thể hiện cảm xúc của nhân vật trữ tình về vẻ đẹp của quê hương khi mùa hoa mận về.
- Dòng thơ được lặp lại trong bài: “Cành mận nở hoa trong gió”
Câu 2: Đề cập và mô tả tác dụng của các biện pháp tu từ trong bài thơ.
- Điệp ngữ “Cành mận nở hoa trong gió”, “đàn con”, “thúc”: Tôn vinh vẻ đẹp của tự nhiên và cuộc sống con người.
- Nhân hoá “Cành mận nở hoa trắng, thúc mẹ chăm sóc lá, gạo/Thúc cha vui lòng thả dây cung/Thúc người già bận rộn với việc làm đu/ Bóng bay giơ ước mơ con”: Mang lại tính cách sống động, gần gũi hơn cho các đối tượng.
- Ẩn dụ “Nhà bếp ấm áp tỏa hương thơm, Cành mận nở hoa trong gió”: Dấu hiệu của mùa xuân, sự đón nhận Tết đang đến gần.
=> Tạo ra sự sống động, hấp dẫn cho diễn đạt.
Câu 3: Tâm trạng, cảm xúc của con người hiện diện qua từ ngữ và hình ảnh trong bài thơ như thế nào?
Tâm trạng, cảm xúc của con người: Gợi lên nỗi nhớ về quê hương qua các hình ảnh tươi đẹp của tự nhiên và con người.
Câu 4: Miêu tả lại về thiên nhiên và con người Tây Bắc vào “mùa hoa mận” bằng từ hoặc bằng bức tranh do chính mình vẽ trong bài thơ.
Hoa mận trắng tinh khôi, nở rộ tung cánh chào đón mùa xuân trên dãy núi rừng Tây Bắc. Mỗi người một việc, bận rộn chuẩn bị đón chào năm mới. Lũ con trai đùa giỡn, lũ con gái nhộn nhịp với việc trang điểm. Người phụ nữ lo lắng với công việc bếp núc. Người đàn ông bận rộn chuẩn bị cho lễ hội. Nhà bếp ấm áp tỏa hương thơm. Ánh lửa hồng rực rỡ sáng bừng trong các căn nhà bếp.
Câu 5: Bạn ưa thích những dòng thơ, hình ảnh nào trong văn bản về mùa hoa mận? Vì sao?
Gợi ý:
- Dòng thơ, hình ảnh: Cành mận nở hoa trong gió.
- Lý do: Hình ảnh hoa mận nở rộ trong gió thổi gợi lên sự sống động, đây là hình ảnh chính trong bài thơ, thể hiện bản sắc đặc trưng của vùng núi Tây Bắc, là dấu hiệu của mùa xuân đang đến.
Câu 6: Hãy tưởng tượng một “người lữ hành xa xôi” trong bài thơ đã “nhớ về lối về” quê hương trong “mùa hoa mận”. Những cảm xúc tình cảm nào đang hiện hữu trong tâm hồn người đó? Viết một đoạn văn (khoảng 8 - 10 dòng) để mô tả cảm xúc, tình cảm đó?
Gợi ý:
Mùa xuân trên vùng núi cao Tây Bắc thật tuyệt vời. Hoa mận trắng tinh khôi nở rộ khắp nơi. Con người đang háo hức chuẩn bị đón chào năm mới. Từ các làng quê, tiếng cười vang vọng đầy sảng khoái. Người phụ nữ lo lắng với việc nấu nướng, người đàn ông chuẩn bị cho lễ hội. Trẻ em vui đùa trong những bộ quần áo mới. Hương thơm của gạo mới được ủ. Trong mỗi căn nhà bếp, ngọn lửa sáng rực. Tất cả đều gợi lên trong lòng người xa xứ một nỗi nhớ sâu sắc, mong muốn quay về quê hương để hòa mình vào không khí ấy. Có vẻ như, hoa mận đã trở thành con đường dẫn lối về với quê nhà.
