Hướng dẫn soạn bài Ôn tập phần làm văn lớp 12 để chuẩn bị cho giờ học một cách hiệu quả.
Xem lại các bài soạn văn lớp 12 trước đó tại đây: soạn văn lớp 12
Bài học Ôn tập phần làm văn rất quan trọng để tổng kết kiến thức văn học. Hãy chuẩn bị cẩn thận và hiệu quả.
Chuẩn bị bài Ôn tập phần làm văn, ngắn 1
I. Các kiến thức cần ôn tập
Câu hỏi 1: Các loại văn bản đã học:
- Tự sự
- Thuyết minh
- Nghị luận
- Các loại văn bản khác (báo chí, quảng cáo, hành chính...)
Câu hỏi 2: Để viết một văn bản cần làm những việc gì:
- Hiểu đề bài
- Lập ý và dàn bài
- Viết văn
- Kiểm tra và sửa chữa
Câu hỏi 3:
a. Đề tài cơ bản của văn nghị luận trong trường học:
- Bao gồm hai loại: Nghị luận về xã hội và nghị luận văn học
- Điểm tương đồng và khác biệt:
- Điểm chung: Đều phản ánh quan điểm, đánh giá về một vấn đề nghị luận
- Điểm khác:
-- Nghị luận xã hội: Yêu cầu hiểu biết về cuộc sống và xã hội
-- Nghị luận văn học: Đòi hỏi sự hiểu biết và cảm nhận về văn học, có khả năng phân tích vấn đề bằng lí luận văn học
b. Lập luận trong văn nghị luận
- Lập luận bao gồm: Luận điểm, luận cứ, thao tác và phương thức lập luận
- Luận điểm: Quan điểm của tác giả về vấn đề được diễn đạt qua các câu khẳng định hoặc phủ định.
+ Luận cứ: Lập luận dựa trên các lý do và bằng chứng để minh chứng cho luận điểm.
- Đòi hỏi cơ bản và cách xác định lập luận cho luận điểm:
+ Lí lẽ phải dựa trên chân lí có cơ sở
+ Dẫn chứng phải chính xác và hỗ trợ cho luận điểm
- Các thao tác lập luận cơ bản: giải thích, minh chứng, so sánh, phủ định, nhận xét
- Những sai lầm thường gặp khi lập luận và cách khắc phục:
+ Sắp xếp luận điểm không rõ ràng, không có trật tự
+ Luận cứ dài dòng, phức tạp, lặp lại hoặc không đáng tin cậy
+ Lập luận mâu thuẫn giữa luận cứ và luận điểm
⟹ Lưu ý rằng luận điểm và luận cứ luôn phải nhất quán, luận cứ phải hỗ trợ cho luận điểm.
II. Thực hành
a.
- Loại bài nghị luận:
+ Bài 1: Nghị luận về vấn đề xã hội
+ Bài 2: Nghị luận về văn học
- Cần sử dụng các thao tác lập luận tổng hợp
- Quan điểm cơ bản:
+ Nội dung 1: Chia sẻ về hành trình của tôi trong việc học và áp dụng kiến thức, nhấn mạnh vào ý nghĩa của việc vượt qua khó khăn và học hỏi từ sai lầm.
+ Câu hỏi 2: Phản ánh về ý nghĩa của việc đọc sách và tìm hiểu về thế giới xung quanh, tóm tắt và nhấn mạnh vào sự khích lệ và chia sẻ kiến thức.
b. Phân tích chi tiết:
Câu hỏi 1:
Bước đầu: Tóm tắt vấn đề cần giải quyết
Nội dung chính:
- Đặt ra câu hỏi cốt lõi
- Phân tích câu hỏi và đưa ra lời giải thích cùng với lập luận hợp lý
- Nhận xét và rút ra bài học quý báu
Kết luận:
Xác nhận giá trị của bài học và ý nghĩa sâu sắc của nó
Câu hỏi 2:
Bắt đầu: Giới thiệu đoạn văn và tóm tắt nội dung
Nội dung chính:
- Giới thiệu vắn tắt về tác giả, tác phẩm và đoạn văn
- Phân tích chi tiết đoạn văn
- Đánh giá giá trị và nghệ thuật của nội dung
- Lý do ưa thích đoạn văn
Kết luận: Xác nhận vai trò của đoạn văn trong tác phẩm và tổng quan nội dung
b. Bắt đầu:
Đất nước luôn là chủ đề vĩnh cửu trong thơ ca và nghệ thuật. Hình ảnh của đất nước được mô tả qua nhiều khía cạnh khác nhau. Trong khi Tố Hữu viết về Việt Nam với câu 'Ôi Việt Nam! Yêu suốt một đời/ Nay mới được ôm Người trọn vẹn, Người ơi!', Nguyễn Khoa Điềm lại tượng trưng cho đất nước thông qua tác phẩm trường ca 'Mặt đường khát vọng' với tư tưởng lớn của thời đại.
d. 'Khi trưởng thành, ta nhận ra rằng Đất Nước đã ở đó từ lâu
Đất nước là một phần của 'ngày xưa kia' mà mẹ thường kể
Những dòng thơ đầu tiên đã dẫn chúng ta trở về với gốc rễ, với những câu chuyện cổ tích xưa kia. Tác giả không biết đất nước tồn tại từ khi nào, chỉ biết về nó qua những câu chuyện mẹ thường kể. Qua những câu chuyện của 'ngày xưa kia' đó, chúng ta hiểu hơn về bản sắc của đất nước.
Bài Ôn tập Làm văn, phần 2
Các bạn tiếp tục theo dõi phần Hướng dẫn soạn bài: Giá trị văn học và hiểu biết về văn học trong bài tiếp theo của chúng tôi.
Tìm hiểu kỹ về Cảm xúc của bạn đối với cuộc đời của nhà văn Nguyễn Đình Chiểu để có hiểu biết sâu sắc hơn về môn Ngữ Văn lớp 12.
Ngoài việc học bài đã được dạy, các bạn cần chuẩn bị cho bài học sắp tới với phần Hình tượng của người nông dân tri thức ở Cần Giuộc để củng cố kiến thức của mình về Ngữ Văn lớp 12.
Bên cạnh đó, hãy tìm hiểu thêm về phần Soạn bài Vận dụng luật thơ để chuẩn bị cho bài học sắp tới.
Thêm vào đó, Soạn bài Tiếp tục khám phá Việt Bắc là một phần quan trọng trong giáo trình Ngữ Văn lớp 12 mà các bạn cần chú ý đặc biệt.