I. Những kiến thức quan trọng
1. Trong đề văn biểu cảm, luôn phải nêu rõ đối tượng biểu cảm và định rõ hướng tình cảm cho bài làm.
Ví dụ: Cảm xúc trước hình ảnh dòng sông quê hương. Đối tượng biểu cảm là dòng sông quê hương, hướng tình cảm cho bài làm: thể hiện chân thành những cảm xúc của mình đối với dòng sông quê hương. (Mọi đề bài đều có hai yếu tố này).
2. Quy trình làm bài văn biểu cảm bao gồm: hiểu rõ đề và nắm ý; xây dựng kịch bản; viết bài; chỉnh sửa bài. (Xem Sách Giáo Khoa trang 88 về quy trình làm bài văn: Cảm xúc trước nụ cười của mẹ).
3. Để tìm ý cho bài văn biểu cảm, cần hình dung chi tiết về đối tượng biểu cảm trong mọi tình huống và thể hiện cảm xúc, tình cảm của mình trong những tình huống đó.
Ví dụ: Xem phần gợi ý trong ngoặc đơn của phần a: Hiểu rõ đề và nắm ý trang 88.
4. Tìm từ ngữ phù hợp, tạo cảm giác cho bài văn.
Ví dụ: Đối với đề bài Cảm xúc trước nụ cười của mẹ, lựa chọn từ ngữ tha thiết và biểu lộ lòng biết ơn và tôn trọng đối với mẹ qua những ký ức đẹp từ thời thơ ấu cũng như những sự kiện hiện tại của gia đình.
II. Áp dụng – Làm thực tập
Hãy đọc bài văn của Mai Văn Tạo nhiều lần và suy nghĩ để trả lời những câu hỏi dưới đây. Gợi ý:
a) Bài văn thể hiện tình cảm tự hào và sâu sắc đối với quê hương. Tiêu đề: Có thể chọn là Quê hương tươi đẹp và anh hùng. Nội dung văn: Tư duy về vẻ đẹp của quê hương.
b) Kế hoạch:
- Giới thiệu: Quê hương là nơi đẹp nhất.
- Nội dung chính:
+ Phác thảo về địa lý, thiên nhiên đẹp;
+ Tình báo về lịch sử, con người anh hùng.
- Tổng kết: Nhìn nhận quê hương một cách rõ ràng hơn, cảm nhận sự đẹp của quê hương hơn sau mỗi chuyến đi.
c) Phong cách diễn đạt trong bài văn: kết hợp cảm xúc trực tiếp từ tâm hồn; đồng thời diễn đạt một cách gián tiếp qua hình ảnh của thiên nhiên tươi đẹp và những nhân vật anh hùng thuộc quê hương. (Các bạn có thể minh họa điều này qua các chi tiết, hình ảnh và sự kiện trong bài văn).
"""""KẾT THÚC"""""--
Ngoài Soạn bài Đề văn biểu cảm và cách thực hiện bài văn biểu cảm, các bạn cần khám phá thêm những bài soạn khác trong môn Ngữ Văn lớp 7 như Soạn bài Sau khoảnh khắc chia ly (Trích Chinh phụ ngâm khúc), lớp 7 hoặc phần Soạn bài Bánh trôi nước, lớp 7 để củng cố kiến thức Ngữ Văn lớp 7 của mình.