Ngày nay, để nắm vững kiến thức Ngữ văn lớp 10 một cách hiệu quả, học sinh thường tự ôn tập trước ở nhà.
Vì lẽ đó, chúng tôi giới thiệu tài liệu Soạn văn 10: Thần Trụ Trời, trong cuốn sách Chân trời sáng tạo, tập 1. Mời bạn tham khảo nội dung chi tiết dưới đây.
Kiến thức về Ngữ văn
- Thần thoại là một trong những thể loại truyện dân gian phổ biến. Thần thoại kể về các vị thần, anh hùng, và nhân vật văn hóa, thể hiện quan niệm cổ xưa về nguồn gốc của thế giới và cuộc sống con người.
- Không gian trong thần thoại thường là vũ trụ đang hình thành, không rõ ràng về địa điểm cụ thể.
- Cốt truyện thần thoại thường xoay quanh quá trình sáng tạo thế giới, con người và văn hóa của các nhân vật siêu nhiên.
- Nhân vật trong thần thoại thường là các vị thần, sở hữu sức mạnh phi thường để tạo ra thế giới hoặc góp phần vào sự phát triển văn hóa.
- Tính chỉnh sửa của tác phẩm đề cập đến sự hòa hợp và hoàn thiện của nó.
- Cách nhận biết và sửa lỗi về mạch lạc, liên kết trong đoạn văn.
- Thiếu mạch lạc: Câu văn không tập trung vào một chủ đề duy nhất (lỗi mất trọng tâm) hoặc nội dung chủ đề không được phát triển đầy đủ trong đoạn văn (lỗi thiếu hụt chủ đề); Các câu trong đoạn văn không được sắp xếp một cách hợp lý.
- Thiếu các liên kết hoặc sử dụng liên kết không phù hợp.
Soạn bài Thần Trụ Trời
Trước khi đọc
Hãy chia sẻ với bạn bè về những câu chuyện thần thoại mà bạn biết.
- Dưới đây là một số ví dụ:
- Thần thoại nước ngoài: Hy Lạp, Bắc Âu…
- Thần thoại Việt Nam: Thần Trụ Trời, Thần Sét…
- Hãy tự tin chia sẻ về những câu chuyện thần thoại mà bạn đã đọc.
Hãy bắt đầu đọc văn bản.
Câu hỏi 1. Bạn tưởng tượng thần Trụ Trời như thế nào?
- Về ngoại hình: Thần có thân hình khổng lồ, đôi chân dài vô tận.
- Hành động: Thần Trụ Trời ngẩng đầu lên cao, đào đất, đập đá, xây dựng một cột vững chắc để giữ trời.
=> Thần Trụ Trời có ngoại hình và hành động phi thường.
Câu hỏi 2. Sau khi có cột chống trời, trời và đất có thay đổi như thế nào?
Trời và đất chia đôi, đất phẳng như một chiếc mâm vuông, trời bao phủ như một cái bát úp, nơi mà trời và đất tiếp giáp được gọi là chân trời.
Câu hỏi 3. Ý kiến của bạn về cách kết thúc của câu chuyện là gì?
Câu chuyện kết thúc bằng một bài thơ, mô tả về các vị thần. Cách kết thúc này rất độc đáo và mới lạ. Thần Trụ Trời được đề cập cuối cùng, như một sự khẳng định về công lao to lớn của ngài.
Sau khi đọc
Câu hỏi 1. Các yếu tố về không gian và thời gian của câu chuyện được thể hiện như thế nào?
- Không gian: Trong trạng thái hỗn độn, tối tăm và lạnh lẽo, không có thế gian, không có sinh vật.
- Thời gian: Không có thời gian cụ thể.
Câu 2. Điều gì cho bạn biết rằng Thần Trụ Trời là một câu chuyện thần thoại?
- Nhân vật chính: Thần Trụ Trời
- Không gian vũ trụ: 'Trong trạng thái hỗn độn, tối tăm và lạnh lẽo, không có thế gian, không có sinh vật'; Thời gian: Không được xác định cụ thể.
- Cốt truyện: Trung tâm xoay quanh việc Thần Trụ Trời tạo ra trời và đất.
Câu 3. Tóm tắt quá trình sáng tạo trời đất bởi nhân vật Thần Trụ Trời. Dựa trên đó, đánh giá đặc điểm của nhân vật này.
- Quá trình sáng tạo trời đất của nhân vật Thần Trụ Trời:
- Một ngày nọ, Thần Trụ Trời tỉnh giấc, đứng dậy, ngẩng đầu để trời đắp cột. Bước đầu, cột cao vút, trời bắt đầu mở ra như một tấm màn rộng lớn.
- Thần Trụ Trời tiếp tục đào đất, đắp đá, cột cứ cao dần, trời bắt đầu cao lên.
- Khi trời cao và khô, Thần Trụ Trời phá cột, phân đôi trời đất và tạo ra nhiều địa hình mới như núi, đảo, biển, đồi.
- Nhận xét về đặc điểm của nhân vật này: Thần Trụ Trời có sức mạnh phi thường, góp phần tạo ra trời đất.
Câu 4. Tóm tắt nội dung chính của truyện Thần Trụ Trời.
Truyện tả lại quá trình Thần Trụ Trời sáng tạo ra trời đất và các vật phẩm khác.
Câu 5. Đánh giá về cách diễn đạt về sự hình thành thế giới của tác giả dân gian và tính phù hợp hiện nay. Tại sao?
- Phương pháp diễn đạt về sự hình thành thế giới của tác giả dân gian dựa trên trí tưởng tượng và quan sát mà chưa có bằng chứng khoa học cụ thể.
- Ngày nay, phương pháp đó đã trở nên lạc hậu. Với sự tiến bộ của khoa học, con người đã có thể giải thích quá trình hình thành thế giới một cách khoa học và chính xác.
Câu 6. Cách miêu tả đất và trời trong câu “đất phẳng như cái mâm vuông, trời trùm lên như cái bát úp, ...” trong truyện Thần Trụ Trời khiến ta nhớ đến truyền thuyết nào của người Việt? Tóm tắt truyền thuyết và chỉ ra điểm tương đồng với truyện Thần Trụ Trời.
- Truyền thuyết: Bánh chưng bánh giầy.
- Tóm tắt: Hùng Vương thứ sáu muốn truyền ngôi cho một trong số những người con trai nên đã đưa ra điều kiện: “Không nhất định phải là con trưởng, chỉ cần làm vừa ý vua trong lễ Tiên vương sẽ được truyền ngôi cho”. Các hoàng tử thi nhau chuẩn bị mọi của ngon vật lạ đem lên dâng vua, riêng Lang Liêu chỉ quen với việc “chăm lo đồng áng, trồng khoai trồng lúa” nên không biết phải chuẩn bị lễ vật gì. Một đêm nọ, Lang Liêu nằm mơ được thần báo mộng: “Trong trời đất, không gì quý bằng hạt gạo”. Chàng bèn lấy thứ gạo nếp vốn quen thuộc, làm ra hai loại bánh hình vuông hình tròn để dâng lên vua cha. Bánh hình vuông tượng trưng cho Trời đặt tên là bánh chưng, còn bánh hình tròn tượng trưng cho Đất đặt tên là bánh giầy. Vua rất vừa ý và quyết định truyền ngôi cho Lang Liêu. Ngày nay, bánh chưng bánh giầy là hai món ăn không thể thiếu trong ngày Tết cổ truyền của dân tộc.
- Điểm giống nhau:
- Cả hai tác phẩm đều có yếu tố tưởng tượng, kì ảo.
- Có sự xuất hiện của thần linh.
- Biểu tượng hình vuông - đất, hình tròn - trời.