Câu 1
Câu 1 (trang 64, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Tìm câu chủ đề trong các đoạn văn sau và xác định kiểu đoạn văn (diễn diễn dịch, quy nạp). Phân tích tác dụng của từng cách tổ chức đoạn văn.
a. Chỉ một vị trí câu chủ đề trong đoạn văn sau và xác định kiểu đoạn văn (diễn diễn dịch, quy nạp). Phân tích tác dụng của từng cách tổ chức đoạn văn.
b. Chỉ một vị trí câu chủ đề trong đoạn văn sau và xác định kiểu đoạn văn (diễn diễn dịch, quy nạp). Phân tích tác dụng của từng cách tổ chức đoạn văn.
Câu 2
Câu 2 (trang 64, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Chuẩn bị câu sau để thành đoạn văn diễn diễn dịch, sau đó sắp xếp lại thành đoạn văn quy nạp và cho biết dựa vào cơ sở nào, bạn sắp xếp như vậy.
(1) Một Thạch Sanh (trong truyện “Thạch Sanh”) trắng trợn, ngây thơ, dù trải qua nhiều khó khăn, bất công nhưng cuối cùng vẫn được lấy công chúa và lên ngôi, trong khi một Lý Thông tinh quái, lừa dối, xảo trá thì trời đất không dung tha.
(2) Trong cùng một truyện, định mệnh của một người em thật hiền lành, bị anh trai đối xử bất công, ai ngờ cuộc sống sau này lại giàu sang, hạnh phúc, trong khi người anh tham lam thì kết cục thê thảm giữa biển khơi.
(3) Ở nơi hiền gặp lành, ác gặp ác được xem là ước mơ công bằng của nhân dân trong truyện cổ tích.
(4) Một cô Tấm (trong truyện “Tấm Cám”) luôn bị hại, nhưng cuối cùng vẫn trở thành hoàng hậu, trong khi mẹ kế gian ác và Cám – những kẻ đầy mưu mô độc ác thì nhận được sự trừng phạt xứng đáng.
Câu 3
Câu 3 (trang 65, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Lòng yêu nước ban đầu là lòng yêu những vật tầm thường nhất.
(IIlya Ehrenburg (I-li-a E-ren-bua)).
Hãy xem đây là câu chủ đề, từ đó, viết hai đoạn văn, một đoạn đặt câu chủ đề ở đầu đoạn (diễn dịch) và một đoạn đặt câu chủ đề ở cuối đoạn (quy nạp).
Phương pháp giải:
Viết đoạn văn dựa trên câu chủ đề đã cho.
Lời giải chi tiết:
Bài tham khảo 1 (diễn dịch):
Lòng yêu nước ban đầu là lòng yêu những vật tầm thường nhất: yêu cây trồng ở trước nhà, yêu phố nhỏ dọc bờ sông, yêu hương vị chua mát của trái lê mùa thu hay cỏ thảo nguyên có mùi rượu mạnh. Tình yêu đất nước là tình yêu đa dạng. Nó thường ẩn trong mỗi con người và không cần phải thể hiện như nhau. Tình yêu đất nước chứa đựng sức mạnh lớn lao. Nó là nguồn cảm hứng tinh thần cho mỗi người trong cuộc sống này. Tại sao “đất nước” vẫn là chủ đề không bao giờ cạn kiệt cho các nhà văn, nhạc sĩ, họa sĩ, nhà thơ mọi thời đại? Tại sao người Việt Nam ở nước ngoài luôn nhớ về quê hương? Tại sao những người con xa quê hương mong ước được nghỉ ngơi tại tổ quốc? Chính tình yêu đất nước đã dạy dỗ họ, dẫn lối họ trong cuộc sống. Không chỉ là nguồn cảm hứng tinh thần, lòng yêu nước còn là động lực để mỗi chúng ta sống có trách nhiệm hơn với cộng đồng, với quê hương, dân tộc và với bản thân mình. Thực ra, ở mỗi người, khát vọng vinh danh cho quê hương không bao giờ tách rời khát vọng vinh danh cho chính bản thân. Chúng ta học tập, lao động vì chính bản thân nhưng thành quả đạt được sẽ là niềm tự hào cho đất nước. Học thức, tài năng của những người như Mạc Đỉnh Chi đã khiến vua quan Trung Quốc kinh ngạc. Mỗi tấm bia khắc tên của những nhân vật trong Văn Miếu Quốc Tử Giám không chỉ tôn vinh tài năng của họ mà còn thể hiện uy tín quốc gia. Lòng yêu nước đã thúc đẩy họ học hành, dẫn họ tạo nên danh tiếng cho đất nước. Lòng yêu nước của người Việt Nam đã khiến các nước xâm lược phải sợ hãi. Đó là yếu tố quan trọng nhất giữ cho tổ quốc sống mãi. Sức mạnh của tình yêu đất nước là vô hạn, không thể tấn công. Hiểu được điều này, chúng ta càng nên bảo tồn, nuôi dưỡng để tình yêu đất nước luôn sáng tỏ trong ta, để sức mạnh này càng trở nên lớn mạnh trong cộng đồng dân tộc.
Bài tham khảo 2 (quy nạp):
Giống như nhiều truyền thống khác, tinh thần yêu nước là một phần không thể thiếu trong văn hóa của dân tộc, nó thể hiện trong từng hành động, ý kiến của mỗi người. Lòng yêu nước là yêu mọi thứ tốt đẹp, yêu thiên nhiên, yêu bầu trời xanh, yêu đàn chim hòa mình trong không gian, yêu những con sông, những dòng nước êm đềm, yêu lá cây xanh mơn mởn. Tinh thần yêu nước chứa đựng trong mình ý chí, sự quyết tâm phấn đấu, xây dựng Tổ quốc, tình thương và niềm hy vọng. Tinh thần yêu nước là sự kết hợp của nhiều loại tình yêu: tình yêu gia đình, tình yêu quê hương, tình yêu con người. Nó được thể hiện ở mọi nơi, mọi thời điểm, mọi người, ở mọi nơi có người Việt sống. Đó sẽ là nguồn gốc của tinh thần yêu nước. Và không chỉ là lý tưởng của người dân Việt Nam mà còn là của nhiều dân tộc khác, lý tưởng đó luôn dẫn đầu. Như vậy, có thể hiểu rằng lòng yêu nước ban đầu là lòng yêu những vật tầm thường nhất.