Hôm nay, Mytour muốn chia sẻ bài Soạn văn 7: Tục ngữ về thiên nhiên, lao động và con người, xã hội (2) từ sách Cánh diều tập 2 để giúp bạn hiểu sâu hơn về những câu tục ngữ phản ánh kinh nghiệm trong cuộc sống.
Tài liệu này sẽ giúp bạn chuẩn bị bài học một cách nhanh chóng và đầy đủ hơn. Hãy tham khảo nội dung chi tiết dưới đây.
Tục ngữ về thiên nhiên, lao động và con người - Mẫu 1
1. Sẵn sàng
Học sinh sẵn lòng đọc.
2. Hiểu biết
Các câu tục ngữ trong đây có điểm tương đồng nào với những câu tục ngữ đã được học trước đó không?
Gợi ý:
Đề tài của các câu tục ngữ liên quan đến thiên nhiên, lao động sản xuất và con người.
3. Trả lời câu hỏi
Câu 1. Có thể phân loại các câu tục ngữ trong văn bản thành mấy nhóm? Những nhóm đó là gì?
- Thiên nhiên: 1, 2, 3
- Lao động, sản xuất: 4
- Con người: 5, 6, 7 và 8
- Ráng mỡ gà, có nhà thì giữ: Khi thấy mây có màu ráng mỡ gà, dự báo sẽ có cơn mưa lớn. Vì vậy, cần phải chuẩn bị để bảo vệ nhà cửa khỏi tác động của bão.
- Nhất thì, nhì thục: Câu tục ngữ này nhấn mạnh việc ưu tiên làm việc quan trọng và cần thiết trước tiên, sau đó mới tới những công việc khác. Điều này nhấn mạnh sự quan trọng của việc chuẩn bị kỹ lưỡng và kịp thời.
- Mống đông vồng tây, chẳng mưa dây cũng bão giật: Đây là một kinh nghiệm dự đoán thời tiết. Khi thấy cầu vồng xuất hiện ở phía đông hoặc phía tây, thường dự báo sẽ có mưa to và gió lớn.
- Tôm đi chạng vạng, cá đi rạng đông: Đây là một phương pháp truyền thống để dự đoán thời điểm tốt nhất để bắt tôm và cá. Nếu muốn bắt tôm, nên đi vào buổi gần chập tối, còn bắt cá thì đi vào lúc bình minh rạng đông.
- Ăn no sạch, mặc ấm thơm: Dù trong hoàn cảnh khó khăn, cần duy trì vệ sinh cá nhân và giữ cho mọi thứ xung quanh luôn sạch sẽ, tươi mới.
- Khi chết còn hơn sống mà mất phẩm chất: Nếu phải đối diện với sự nhục nhã và mất mát danh dự, thà chết còn hơn sống trong sự xấu hổ.
- Có công mài sắt, có ngày thành kim: Bằng cố gắng và kiên trì, mọi khó khăn đều có thể vượt qua và thành công sẽ đến.
- Ăn quả nhớ công, trồng cây: Khi hưởng lợi từ thành quả, hãy nhớ đến công sức của người đã tạo ra nó và biết ơn họ.
Câu 3. Ý nghĩa của những câu tục ngữ trong văn bản đối với cuộc sống hàng ngày của con người như thế nào?
Các câu tục ngữ trong văn bản giúp con người áp dụng vào cuộc sống hàng ngày.
Câu 4. Theo em, tại sao tục ngữ được coi là một kho tàng trí tuệ của cộng đồng?
Tục ngữ là kết quả của sự tích lũy kinh nghiệm của cả một dân tộc về mọi khía cạnh của cuộc sống.
Câu 5. Hãy đưa ra một câu tục ngữ mà em nghĩ rằng có ích trong cuộc sống của mình.
Ví dụ: Lá lành đùm lá rách, ăn quả nhớ kẻ trồng cây…
Tục ngữ về thiên nhiên, lao động và con người - Mô hình 2
Hướng dẫn trả lời câu hỏi:
Câu 1. Có thể phân loại các câu tục ngữ trong văn bản thành bao nhiêu nhóm? Đó là những nhóm nào?
Có thể phân loại các câu tục ngữ trong văn bản thành 3 nhóm. Đó là những nhóm:
- Thiên nhiên: 1, 2, 3
- Lao động, sản xuất: 4
- Con người: 5, 6, 7 và 8
Câu 2. Đưa ra cách hiểu của bạn về những câu tục ngữ trên.
- Mua mỡ gà, có nhà thì giữ (Dự báo thời tiết): Khi trời có màu sáng rực như mỡ gà, dấu hiệu của một trận mưa bão lớn sắp tới. Do đó, cần phải chú ý bảo vệ nhà cửa khỏi cơn bão.
- Ưu tiên công việc quan trọng hơn, sau đó mới thực hiện những công việc khác (Kinh nghiệm trồng trọt): Nguyên tắc này nhấn mạnh về việc làm những công việc quan trọng và cần thiết trước, sau đó mới làm những công việc khác một cách cẩn thận.
- Buổi sáng có cầu vồng ở phía đông hoặc phía tây (Dự báo thời tiết): Dấu hiệu này thường chỉ ra rằng một trận mưa lớn hoặc gió mạnh sẽ xuất hiện sớm.
- Khi tôm bắt đầu di chuyển vào buổi tối, còn cá thì vào buổi sáng sớm (Kinh nghiệm chăn nuôi): Đây là thời điểm tốt nhất để bắt tôm hoặc cá, tùy thuộc vào loài sinh vật bạn muốn bắt.
- Đói nhưng vẫn giữ gìn sạch sẽ, rách nhưng vẫn tỏa hương thơm: Dù trong hoàn cảnh khó khăn, vẫn giữ cho bản thân mình trong sạch và tôn trọng phẩm chất đạo đức.
- Chết nhưng giữ vững phẩm chất, không sống trong nhục nhã: Sống có nhục nhã còn hơn chết mà mất đi phẩm chất đích thực.
- Cố gắng làm việc, sẽ đạt được thành công: Nếu kiên trì và chăm chỉ, cuối cùng sẽ đạt được kết quả mà mình mong muốn.
- Nhớ ơn người đã giúp đỡ: Khi được hưởng lợi từ công sức của người khác, hãy luôn biết ơn và ghi nhớ điều đó.
Câu 3. Ý nghĩa của những câu tục ngữ trong văn bản đối với cuộc sống hàng ngày của con người là gì?
Câu tục ngữ phản ánh sự thực của cuộc sống, giúp chúng ta học hỏi và áp dụng vào thực tế hằng ngày.
Câu 4. Tại sao người ta nói: Tục ngữ là kho tàng tri thức của cả một dân tộc?
Những câu tục ngữ là kết quả của sự tích luỹ kinh nghiệm của toàn bộ cộng đồng.
Câu 5. Xin chỉ ra một câu tục ngữ mà bạn thấy có ích trong cuộc sống hàng ngày của mình.
Một số câu tục ngữ như: Ăn quả nhớ kẻ trồng cây (Biết ơn công lao), Thương người như thể thương thân (Tinh thần đồng cảm), Có công mài sắt có ngày nên kim (Chăm chỉ sẽ thành công)...