Buzz
Mytour cung cấp tài liệu Soạn văn 11: Chiều sương Cánh diều, giúp học sinh chuẩn bị bài một cách nhanh chóng và đầy đủ.
Học sinh lớp 11 hãy tham khảo nội dung chi tiết được chúng tôi giới thiệu dưới đây.
Thu sang rồi, bài viết Đây mùa thu tới
1. Sắp xếp chuẩn bị
Về tác giả Xuân Diệu:
- Xuân Diệu (1916 - 1985), còn gọi là Thảo Tra, tên thật Ngô Xuân Diệu.
- Sinh ra và lớn lên ở Quy Nhơn, sau khi tốt nghiệp đại học, ông dạy học tư và làm công chức ở Mĩ Tho (nay là Tiền Giang), rồi đến Hà Nội sống bằng việc viết văn, tham gia Tự lực văn đoàn.
- Trước khi Cách mạng tháng Tám năm 1945 bùng nổ, Xuân Diệu đã tham gia vào hàng ngũ của mặt trận Việt Minh, tận tụy hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật.
- Ông là thành viên của Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam qua các kỳ hội nghị I, II, III. Năm 1983, ông được bầu là Viện sĩ của Viện Thông tấn Viện Hàn lâm nghệ thuật Cộng hòa dân chủ Đức.
- Xuân Diệu được vinh danh là “nhà thơ mới nhất giữa các nhà thơ mới” (Hoài Thanh), được gọi là “vị vua của thơ tình yêu Việt Nam”.
- Ông đã mang đến cho thơ đương đại một hơi thở mới, một nguồn cảm hứng mới, thể hiện một triết lý sống mới, cùng với sự đổi mới nghệ thuật sáng tạo.
- Sau Cách mạng, thơ của ông chuyển hướng tập trung vào cuộc sống thực tế và giàu tính chất thời sự. Ông ủng hộ và tích cực thể hiện xu hướng tăng cường yếu tố hiện thực trong thơ.
- Danh sách một số tác phẩm nổi tiếng:
- Các tập thơ: Thơ thơ (1938), Gửi hương cho gió (1945), Ngọn quốc kỳ (1945), Một khối hồng (1964), Thanh ca (1982)...
- Văn xuôi: Phấn thông vàng (1939, truyện ngắn), Trường ca (1945, bút ký), 9 bài, Miền Nam nước Việt (1945, 1946, 1947, bút ký)...
- Tiểu luận phê bình: Thanh niên với quốc văn (1945), Tiếng thơ (1951, 1954), Những bước đường tư tưởng của tôi (1958, hồi ký), Ba thi hào dân tộc (1959)...
- Ngoài ra còn có thơ dịch từ các tác giả như Victor Hugo, Aleksandr Pushkin, Hồ Chí Minh…
2. Phân tích
Câu 1. Ý nghĩa của câu thơ số 3 với từ ngữ “mùa thu tới” là gì?
Từ ngữ “mùa thu tới” trong câu thơ nhấn mạnh rằng mùa thu đã đến, gợi lên tâm trạng hân hoan, phấn chấn.
Câu 2. Phương pháp sắp xếp câu trong khổ thứ ba mang lại điều gì cho việc diễn đạt?
Tạo ra ấn tượng hình ảnh mạnh mẽ trong tâm trí của người đọc, giúp họ hiểu được tâm trạng và cảm xúc của tác giả.
3. Giải đáp câu hỏi
Câu 1. Hãy chỉ ra một yếu tố tượng trưng trong bài thơ và giải thích lý do lựa chọn.
- Một số yếu tố tượng trưng trong bài thơ:
Dòng liễu reo nhẹ nhàng đứng như tiếp tục tâm trạng tang thương,
Tóc buồn bay nhẹ xuống như mưa lệ nghìn hàng;
*
Thỉnh thoảng, ánh trăng tỏa sáng tự do…
*
Mây vẫn trôi lang thang, chim vẫn bay mất,
- Nguyên nhân: Đóng góp vào việc miêu tả vẻ đẹp lạnh lùng, u buồn của mùa thu.
Câu 2. Tranh tự nhiên ở đoạn thơ đầu tiên được mô tả qua những chi tiết nào? Hãy đưa ra ý kiến của bạn về mối quan hệ giữa các chi tiết đó.
- Bức tranh tự nhiên trong đoạn thơ được biểu hiện qua những hình ảnh như: nhóm cây liễu u uất, chiếc áo mơ phai với lá vàng, sắc đỏ rực rỡ của màu xanh, nhánh cây khô gầy guộc.
- Các hình ảnh tự nhiên gợi lên một vẻ đẹp buồn bã, lạnh lùng. Cảnh sắc tươi đẹp dường như đã mất đi sức sống.
Câu 3. Trong đoạn thứ hai, việc rụng rời của thế giới cảnh vật trước sự lạnh lẽo diễn ra theo trật tự: hoa - lá - cành. Trật tự này mang ý nghĩa gì theo quan điểm của bạn?
Thứ tự theo 'bước chân của thời gian' thể hiện quy luật tự nhiên và sự thay đổi của cuộc sống, đồng thời tạo ra cảm giác dễ chịu, nhẹ nhàng cho bài thơ.
Câu 4. Hãy so sánh sự khác biệt giữa không gian thơ ở đoạn thứ hai và thứ ba. Cho biết ý nghĩa nghệ thuật của sự khác biệt này.
- Đoạn thứ hai: mô tả sự biến đổi của hoa - lá - cành để nói về sự chuyển động của tự nhiên khi mùa thu đến.
- Đoạn thứ ba: sử dụng hình ảnh của trăng, núi, gió và con người để làm nổi bật hơn cảnh sắc khi mùa thu đến.
=> Mùa thu được cảm nhận rõ ràng hơn qua từng cơn gió, qua cảnh vắng vẻ của con người trên những chuyến đò.
Câu 5. Bạn hiểu như thế nào về tâm trạng 'buồn không lời', 'Dựa cửa nhìn xa suy tư' của 'Cô gái ít nhiều' trong hai câu cuối của bài thơ? Qua đó, chỉ ra luồng cảm xúc chính của bài thơ.
- Tâm trạng: buồn bã, không cảm thấy muốn chia sẻ với ai, chỉ giữ trong lòng.
- Cảm xúc chính: buồn bã, chán nản
Câu 6. Đề cập và giải thích một số điểm khác biệt về nội dung và nghệ thuật giữa Đây mùa thu tới của Xuân Diệu với Thu hứng của Đỗ Phủ hoặc Thu điếu của Nguyễn Khuyến.
- Về nội dung:
- Đây mùa thu của Xuân Diệu: cảnh mùa thu, tâm trạng của nhân vật khi mùa thu đến.
- Thu hứng của Đỗ Phủ: cảnh mùa thu, tác động của mùa thu đến tâm trạng của nhân vật chính.
- Thu điếu của Nguyễn Khuyến: cảnh đẹp mùa thu và tình trạng tinh thần của nhân vật trung tâm.
- Về mặt nghệ thuật:
- Đây mùa thu: ngôn từ tinh tế, êm đềm; sử dụng hình ảnh phong phú, tạo ra vẻ đẹp tươi mới, lôi cuốn độc giả.
- Thu hứng của Đỗ Phủ: kỹ thuật viết chấm phá và mô tả cảnh vật đầy ngợi khen; cấu trúc chặt chẽ; sử dụng ngôn từ có nhiều lớp ý, âm điệu và hình ảnh thơ phản ánh chân thực tâm trạng u buồn của tác giả.
- Thu điếu của Nguyễn Khuyến: nghệ thuật miêu tả cảnh vật đầy người.
