Buzz
Mytour sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 10: Củng cố, mở rộng (trang 70), rất hữu ích trong quá trình chuẩn bị bài.
Mời các bạn học sinh lớp 10 cùng tham khảo nội dung chi tiết được chúng tôi đăng tải ngay sau đây.
Chuẩn bị bài văn Củng cố, mở rộng (trang 70)
Câu 1. Theo quan điểm của bạn, điều gì tạo nên sự đẹp của thơ ca?
Các yếu tố làm nên vẻ đẹp của thơ ca bao gồm: nội dung và nghệ thuật (ngôn từ, hình ảnh, nhịp điệu…).
Câu 2. Thảo luận nhóm về một trong các chủ đề: (1) Lý do vì sao nên đọc thơ? (2) Đặc điểm của một bài thơ tốt là gì?
(1) Lý do vì sao nên đọc thơ?
- Thơ giúp con người trải nghiệm những cảm xúc tuyệt vời.
- Nâng cao vốn từ vựng, kỹ năng diễn đạt…
(2) Đặc điểm của một bài thơ tốt là gì?
- Nội dung sâu sắc, có tính nhân văn.
- Sử dụng ngôn từ tinh tế, gợi cảm xúc…
Câu 3. Đọc lại tất cả các tác phẩm thơ đã học trong bài. Thu thập hoặc tổng hợp một số bài thơ khác cùng thể loại hoặc cùng chủ đề và viết ghi chú ngắn gọn về những điều bạn ấn tượng khi đọc bài thơ đó.
- Một số bài thơ cùng thể loại: Qua đèo Ngang (Bà Huyện Thanh Quan, Thất ngôn bát cú Đường luật), Đập đá ở Côn Lôn (Phan Châu Trinh, Thất ngôn bát cú Đường luật)...
- Một số bài thơ cùng chủ đề: Mùa xuân nhỏ nhắn (Thanh Hải, mùa xuân), Sang thu (Hữu Thỉnh, mùa thu)...
=> Các bài thơ đậm chất cảm xúc, mang hình ảnh độc đáo…
Câu 4. Tìm đọc thêm một số bài phân tích thơ, từ đó rút ra những kinh nghiệm về cảm nhận và phân tích thơ ca.
Những kinh nghiệm về cảm nhận và phân tích thơ ca:
- Tìm hiểu bối cảnh sáng tác, cấu trúc và dòng cảm xúc của bài thơ.
- Đưa ra nhận xét tổng quan về bài thơ.
- Phân tích hình ảnh tiêu biểu trong từng câu thơ, từng đoạn thơ.
- Đánh giá tác dụng của các phương tiện tu từ (nếu có)...
Câu 5. Hãy phân tích một bài thơ được đánh giá là hay (ngoài bài đã được phân tích trong phần Viết của bài học).
Gợi ý:
Bài thơ “Bánh trôi nước” của Hồ Xuân Hương đã thể hiện sự trân trọng trước vẻ đẹp, phẩm chất trong trắng của người phụ nữ Việt Nam trong xã hội xưa. Đồng thời, tác giả cũng bày tỏ niềm thương cảm cho cuộc đời lận đận của họ:
“Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm với nước non
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son”
Bài thơ có hai ý nghĩa. Trước hết là ý nghĩa mô tả thực tế - miêu tả hình ảnh bánh trôi nước. Tác giả đã mô tả bên ngoài: màu sắc (vừa trắng), hình dáng (vừa tròn). Cùng với đó là quá trình làm bánh luộc trong nước, khi bánh nổi lên mặt nước có nghĩa là đã chín. Bên trong nhân bánh thường được làm bằng đường phên. Viên bánh rắn hay nát phụ thuộc vào tay người làm có khéo léo hay không. Hình ảnh mô tả chiếc bánh trôi từ hình dáng đến quá trình làm bánh.
Tuy nó không chỉ hiện thực ý nghĩa như vậy, Hồ Xuân Hương cũng muốn nói về vẻ đẹp và số phận của phụ nữ trong xã hội xưa thông qua hình ảnh “bánh trôi nước”. Mở đầu bằng câu 'thân em' - một mô-típ rất phổ biến trong ca dao:
“Thân em như quả bần trôi
Gió đập sóng biết tấp vào đâu”
Hoặc như:
“Thân em như ớt chín cây
Càng tươi bên ngoài, càng cay trong lòng”
Trong bài thơ “Bánh trôi nước” và các bài ca dao, dân ca, đều bắt nguồn từ lòng trắc ẩn, cảm thông cho số phận của phụ nữ trong xã hội xưa. Họ là những người nhỏ bé trong xã hội. Cuộc sống trôi chảy, luôn biến đổi và họ không có quyền tự do quyết định về cuộc sống của mình, phải chịu sự chi phối của người khác.
Vẻ đẹp của phụ nữ hiện lên “vừa trắng lại vừa tròn” gợi lên hình ảnh một thân hình đầy đặn, làn da trắng hồng, là tiêu chuẩn của vẻ đẹp phụ nữ trong xã hội xưa. Dù xinh đẹp nhưng cuộc sống lại nhiều biến động. Cụm từ “bảy nổi ba chìm” mô tả một cuộc sống đầy gian truân, khó khăn. Câu thơ “rắn nát mặc dầu tay kẻ nạn” cho thấy số phận phụ thuộc vào người khác, không tự quyết định. Dù gặp khó khăn, người phụ nữ trong thơ vẫn giữ được tấm lòng cao quý: “Mà em vẫn giữ tấm lòng son”. Dù cuộc sống có gian khổ, họ vẫn giữ được lòng trung thành, không thay đổi. Hình ảnh người phụ nữ với vẻ đẹp từ bên ngoài đến tâm hồn. Thơ sử dụng ngôn từ giản dị, hình ảnh ẩn dụ, thể thơ thất ngôn tứ tuyệt cô đọng, hàm súc… để làm nổi bật ý nghĩa mà nhà thơ muốn truyền tải.
“Bánh trôi nước” là một tác phẩm có giá trị nhân văn sâu sắc. Từ đó, chúng ta cần trân trọng và yêu thương phụ nữ nhiều hơn.
