Buzz
* Bước tiếp theo:
I. HƯỚNG DẪN ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
Đặt Câu 1:
Em hãy so sánh với bài Tĩnh Dạ Tứ để tìm thấy sự độc đáo:
- Tĩnh Dạ Tứ: Ở nơi xa xôi, trông nhìn ánh trăng, lòng nhớ về quê hương.
- Hồi Hương Ngẫu Thư: Một cuộc hành trình xa xôi cả đời, quay trở về quê hương mang theo nỗi đau buồn khi bị xem như 'khách'. Tình cảm quê hương được thể hiện rõ trong phần đối (2 câu đầu) và trở nên kịch tính hơn ở phần kết (2 câu cuối).
Đặt Câu 2: Phép đối trong câu ở hai câu đầu và vai trò của nó.
Khái niệm còn được gọi là tiểu đối hoặc tự đối và được mô tả như sau:
Thiếu tiểu li gia / lão đại hội
Hương âm tô cải / mấn mao tồi
Với sự xuất hiện của thơ thất ngôn, số từ trong hai dòng đối không bằng nhau (413); tuy nhiên, từ loại và cấu trúc ngữ pháp vẫn tạo ra sự đối xứng cả về ý nghĩa và ngôn ngữ (câu đầu); ở câu thứ hai, một số nguyên tắc đối xứng vẫn được duy trì cả về ý nghĩa và ngôn ngữ (hương âm / mấn mao), một số khác, mặc dù có thay đổi về ngôn ngữ, nhưng vẫn duy trì tính đối với ý (vô cải: không đổi / tồi: thay đổi) và vai trò ngữ pháp của 'vô cải' và 'tồi' đều là vị ngữ trong câu.
Nhờ phép đối, câu 1 đã làm nổi bật sự thay đổi về hình thể và tuổi tác của một con người đã sống xa quê, đồng thời hé lộ tình cảm quê hương của nhà thơ; sau đó, ở câu 2, sự đối lập giữa mái tóc rụng và giọng quê không thay đổi đã thể hiện sâu sắc rằng tình cảm quê hương ấy là vững chắc và mãi mãi không phai.
Câu 3. Phân loại phương thức diễn đạt trong hai câu thơ
- Câu 1 sử dụng phương thức kể chính xác và tự sự, nhấn mạnh vào biểu cảm thông qua cách tường thuật cá nhân.
- Câu 2 sử dụng phương thức tả để mô tả chi tiết, song vẫn giữ yếu tố biểu cảm, thể hiện qua lời miêu tả.
Câu 4. Sự thể hiện của tình quê hương ở hai câu trên có điểm gì khác biệt trong giọng điệu?
- Trong hai câu trên, giọng điệu là kể và tả bình thường để thể hiện cảm xúc của người sống xa nhà trở về quê hương.
- Trong hai câu dưới, giọng điệu mang tính hài hước, thoáng chút buồn, ẩn sau lời tường thuật khách quan, trầm, và tĩnh lặng, chứa đựng nỗi đau ngậm ngùi của nhà thơ khi trở về quê nhà:
+ Chỉ có hai đồng bạn đến đón (vì đồng trang lứa chắc chắn không còn ai!).
+ Các em đón nhà thơ bằng tiếng cười, câu hỏi hồn nhiên và thơ ngây, khiến trái tim tác giả tan nát thêm. Vì quay trở lại nơi chôn nhau cắt rốn nhưng lại bị coi như 'khách'! Nỗi đau không chỉ của nhà thơ mà còn của độc giả khi đối diện với tình cảnh 'trớ trêu' đó.
II. BÀI TẬP LUYỆN
Để hoàn thành bài tập này, hãy đọc lại bản dịch nghĩa của bài thơ và áp dụng những gì bạn đã cảm nhận để so sánh hai phiên bản dịch thơ.
