1. Bài soạn số 1
2. Bài soạn số 2
3. Bài soạn số 3
Khám phá thêm với bài viết Xin lập khoa luật, Nguyễn Trường Tộ, Ngắn 1
1. Đầu tiên trang 73 SGK Văn 11.
Theo quan điểm của Nguyễn Trường Tộ, bản chất của luật bao gồm: Kỷ cương, uy quyền, và chính sách-pháp lý của quốc gia.
Nguyễn Trường Tộ rõ ràng khẳng định: 'Mọi hình phạt trong nước đều tuân theo luật lệ' và ông minh họa: 'Ở các nước phương Tây, người bị kiện tụng chỉ bị trừng phạt mà không bao giờ mất quyền. Ngay cả vua chúa cũng không thể giáng chức họ một cách tùy tiện'. Từ những lời này, có thể thấy tác giả rất trọng luật, tôn trọng những người hiểu biết luật và có khả năng sử dụng luật để điều hành công việc của quốc gia.
2. Tiếp theo trang 73 SGK Văn 11.
Theo Nguyễn Trường Tộ, kỷ cương, uy quyền và chính sách-pháp lý là cơ sở để duy trì sự tồn tại của đất nước. Vì vậy, tác giả khẳng định: “Dù là quan hay dân, mọi người đều cần phải học luật nước”. Luật đã áp đặt lên mọi người. Nếu đất nước không có hệ thống luật lệ, làm sao có thể duy trì được kỷ cương và ổn định xã hội. Từ quan đến thường, tất cả đều phải hiểu và tuân thủ luật lệ. Điều này đã đúng trước đây và ngày nay càng trở nên đúng và hiển nhiên hơn.
3. Tiếp theo trang 73 SGK Văn 11.
Theo tác giả, Nho học không coi trọng luật pháp. Bởi vì: 'Mặc dù biết rằng đạo lý làm người không có gì quan trọng bằng lòng trung hiếu, không có gì thiết yếu bằng lễ nghĩa. Tuy nhiên, các kinh sách Nho chỉ là lý thuyết trên giấy, không thực hiện cũng không bị phạt, thậm chí làm cũng không được thưởng. Do đó, từ xưa đến nay, việc học nhiều đi mấy, ít ai có thể thay đổi tâm tính, sửa chữa được những sai lầm'. Hơn thế nữa, 'từ ngày xưa đến nay, những vị vua chúa giữ quyền lực và cứu nước đều nhờ hiểu biết về luật lệ, còn những sách vở khác chỉ là trợ thủ. Nếu không có luật lệ trong nước, dù có hàng ngàn quyển sách cũng không thể thống trị được nhân dân'.
4. Cuối cùng trang 73 SGK Văn 11.
Mặc dù tác giả biểu hiện sự tôn trọng đối với luật lệ, nhưng theo ông, luật pháp và đạo đức liên kết chặt chẽ với nhau. Tác giả khẳng định: 'Nếu luật chỉ tốt cho việc quản lý mà không có đạo đức tinh tế, đó là một thiếu sót. Không hiểu rằng làm theo luật là đúng, vi phạm luật là tội. Nếu áp dụng lõi công bằng trong luật pháp, mọi quyền lợi và quy định trong luật đều là đạo đức. Có đạo đức nào lớn hơn tinh thần công bằng không?'. Do đó, theo Nguyễn Trường Tộ, tinh thần công bằng của luật lệ chính là nguồn gốc của đạo đức trong lý luận pháp lý.
5. Câu 5 trang 73 SGK Văn 11.
- Để thuyết phục nhà vua hơn, Nguyễn Trường Tộ trình bày quan điểm về luật pháp của triết học Nho: “Từ tam cương ngũ thường đến các công việc của sáu bộ đều hoàn chỉnh' (tam cương chỉ quan hệ vua - tôi, cha - con, vợ - chồng. Ngũ thường bao gồm nhân, trí, tín, lễ, nghĩa). Tam cương ngũ thường là hệ thống luật pháp bao trùm toàn bộ xã hội và gia đình trong chế độ phong kiến. Đó là nền tảng để giữ kỷ cương của chế độ phong kiến. Lục bộ là sáu bộ. Đó là cơ quan lãnh đạo của nhà nước phong kiến, một lí do mà Tự Đức không thể phủ nhận. Tác giả chỉ trích triết lý Nho là vô ích, chỉ là lý thuyết trống rỗng, “Biết rằng đạo lý làm người không có gì lớn hơn lòng trung hiếu, không có gì cần thiết bằng lễ nghĩa. Nhưng những kinh sách Nho chỉ là lý thuyết trên giấy, không thực hiện cũng chẳng bị ai trừng phạt'. Do đó, cần có luật pháp và luật pháp phải liên quan chặt chẽ với thực tế hành động của con người. Đó là tuân thủ theo pháp luật. Tác giả nhanh chóng trích dẫn lời của Khổng Tử: “Chưa từng thấy ai nhận lỗi mình mà tự trách phạt'. Điều này đúng như câu hỏi được đặt ra: Tại sao lại có tình trạng như vậy? Chỉ có thể trả lời là họ chưa được học về luật lệ. Vì vậy, cần có luật lệ vậy.
- Phê phán các loại sách xuất hiện trong thời kỳ phong kiến: “Những cuốn sách chỉ ghi lại những sự kiện chính của thời xưa, những bài thuyết pháp hay của người xưa để lại, những tác phẩm văn chương tinh tế của những học giả thời cổ đại, và những câu chuyện lịch sử của những người yêu nghệ sĩ trình bày. Trong số đó có những tốt, những kém, và những người này nói này, người kia nói khác, xét kỹ những cuốn sách ấy chỉ làm nhiễu loạn ý thức thêm mà không đóng góp được gì về sự kiện'. Tác giả lại sử dụng lời của Khổng Tử để phủ định: “Ghi chép những điều nói suông không bằng việc hành động'. Đây cũng là một biện pháp lập luận theo kiểu “gậy ông đập lưng ông'. Tác giả đưa ra minh chứng: “Hãy xem những người học Nho suốt đời đọc sách, nên hành động của họ nên làm gương cho đời sống, nhưng tại sao có nhiều người sống và cư xử tệ hơn cả những người nông thôn giản dị'.
Lời này giống như đặt ra một câu hỏi: Tại sao lại có tình trạng như vậy? Chỉ có thể trả lời là vì họ chưa được học về luật lệ. Vì vậy, cần có luật lệ vậy.
Xem tiếp các bài giảng để nắm vững kiến thức môn Ngữ Văn lớp 11
- Chuẩn bị cho bài thực hành về ý nghĩa của từ trong cách sử dụng
- Ôn tập về văn học trung đại Việt Nam
Bài thêm: Sáng tạo luật lệ, Nguyễn Trường Tộ, Tóm tắt 2
Câu 1: Theo Nguyễn Trường Tộ, luật lệ bao gồm những lĩnh vực nào? Làm thế nào ông mô tả về thực hành pháp luật ở các nước phương Tây?
Theo Nguyễn Trường Tộ, luật lệ bao gồm các lĩnh vực: kỷ cương, uy quyền, và chính sách-pháp lý của quốc gia.
Ông mô tả về thực hành pháp luật ở các nước phương Tây: “Ở các nước phương Tây, ai nhập ngạch Bộ Hình xử đoán các vụ kiện tụng chỉ có thăng trật, không bao giờ bị biếm truất. Thậm chí vua chúa cũng không giáng chức họ một cách tùy tiện”.
Bài thêm: Lập khoa luật theo Nguyễn Trường Tộ, Tóm tắt 3
Câu 1: Theo quan điểm của Nguyễn Trường Tộ, lĩnh vực nào được bao gồm trong khái niệm luật?
""""""--KẾT THÚC"""""""-
Bài học nổi bật tuần 4, hãy cùng học và Soạn bài Bài ca ngắn đi trên bãi cát trang 42 SGK Ngữ văn 11 tập 1
Trong chương trình học Ngữ Văn 11, phần Phân tích bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc để làm nổi bật vẻ đẹp của hình tượng những người nghĩa sĩ nông dân yêu nước là một nội dung quan trọng cần chuẩn bị kỹ lưỡng.
Khám phá chi tiết nội dung của phần Phân tích cảnh cho chữ trong Chữ người tử tù để nâng cao hiểu biết và kỹ năng học Ngữ Văn 11.