Buzz
Cùng giúp thầy cô soạn giáo án Luyện từ và câu Tuần 32 cho học sinh. Mời thầy cô và học sinh tải miễn phí bài viết dưới đây để ôn tập kiến thức cho tiết Luyện từ và câu.
Hướng dẫn giải Luyện từ và câu SGK Tiếng Việt 5 tập 2 trang 143, 144
Câu hỏi số 1
Trong mỗi trường hợp sau đây, dấu hai chấm được sử dụng để làm gì?
a) Một chú công an vỗ vai em:
- Cháu thật sự là anh hùng của rừng đấy!
NGUYỄN THỊ CẨM CHÂU
b) Cảnh vật xung quanh tôi đang có sự biến đổi lớn: hôm nay tôi đi học.
YÊN BÌNH
Trả lời:
a) Đặt ở cuối câu để trích dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật.
b) Thông báo rằng phần sau của câu là phần giải thích cho phần trước.
Câu số 2
Có thể sử dụng dấu hai chấm ở đâu trong các dòng thơ, các câu sau đây?
a)
Trận chiến đã bắt đầu
Quân ta hùng hổ tiến lên
Một tên địch ngã xuống
Chết rồi, không thể đứng dậy.
Chết là không lên tiếng
Tại sao nó vẫn lung túng?
Thà làm ngay thẳng không
Còn hơn giả dối trăm phần.
Kẻ địch kêu rên dài
Nhăn nhó như muốn nghi ngờ
- Tôi đồng ý tôi đã chết
Nhưng ở đây... kiến vàng đâu rồi!
BIỂN RỘNG
b) Tôi đã dành một thời gian lớn chờ đợi một người phụ nữ như nàng tiên áo xanh bay từ trên trời xuống và luôn luôn hy vọng, tha thiết cầu xin: 'Bay đi, diều ơi! Bay đi!'
Theo TẠ DUY ANH
c) Từ Đèo Ngang nhìn về hướng nam, chúng ta có thể thấy một cảnh đẹp tự nhiên tuyệt vời: phía tây là dãy Trường Sơn với những ngọn núi cao vút, phía đông là biển cả bao la, và ở giữa là một vùng đồng bằng màu xanh lúa mạch.
Theo VĂN NHÍ
Giải đáp:
a) Chèn dấu chấm vào đoạn thơ như sau:
Kẻ địch cuống cả chân
Nhăn nhó kêu rên rỉ
- Tôi đồng ý tôi đã chết
Nhưng ở đây... là tổ kiến vàng!
⟶ Dấu hai chấm được sử dụng để trích dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật.
b) Tôi đã dành một thời gian lớn để chờ đợi...khi tha thiết cầu xin: “Bay đi, diều ơi! Bay đi!”
⟶ Dấu hai chấm được sử dụng để trích dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật.
c) Nhìn từ Đèo Ngang về phía nam, chúng ta có thể nhìn thấy một khung cảnh thiên nhiên tuyệt vời: phía tây là dãy Trường Sơn với những ngọn núi cao vút, phía đông là...
⟶ Dấu hai chấm thông báo rằng phần sau của câu là phần giải thích cho phần trước.
Câu số 3
Trong câu chuyện hóm hỉnh dưới đây, để tránh hiểu nhầm từ phía người bán hàng, khách hàng cần thêm dấu gì vào tin nhắn của mình, và đặt dấu đó sau từ nào?
Chuyện Vì Một Dấu Câu
Một ông khách đến cửa hàng để đặt vòng hoa viếng cho người quen đã mất. Ông hướng dẫn người bán hàng viết trên dải băng tang: 'Kính viếng bác X.' Tuy nhiên, sau khi về nhà, ông nhận ra rằng lời chia buồn còn quá đơn giản, vì vậy ông đã gửi một tin nhắn mới cho người bán hàng, với nội dung như sau: 'Xin ông làm ơn ghi thêm, nếu còn chỗ, linh hồn của bác sẽ được lên thiên đàng.'
Khi vòng hoa được mang đến đám tang, ông khách mới nhận ra. Trên vòng hoa cài một dải băng đen với dòng chữ thật là buồn thảm: 'Kính viếng bác X. Nếu còn chỗ, linh hồn của bác sẽ được lên thiên đàng.'
Theo tạp chí NGÔN NGỮ
Phản Hồi:
* Tin nhắn từ ông khách: Xin ông làm ơn ghi thêm, nếu còn chỗ, linh hồn bác sẽ được lên thiên đàng. (ý là nếu còn chỗ để viết trên dải băng tang)
* Người bán hàng hiểu nhầm ý của ông khách nên ghi trên dải băng tang: Kính viếng bác X. Nếu còn chỗ, linh hồn bác sẽ được lên thiên đàng.
* Để người bán hàng không hiểu lầm, ông khách cần thêm dấu gì vào tin nhắn, và đặt dấu đó sau từ nào?
- Xin ông làm ơn ghi thêm, nếu còn chỗ: linh hồn bác sẽ được lên thiên đàng.
Hướng dẫn sử dụng dấu hai chấm
Dấu hai chấm viết là ':'. Dấu hai chấm có chức năng báo hiệu phần câu tiếp theo là lời nói của một nhân vật hoặc là lời giải thích cho phần trước.
Khi báo hiệu lời nói của nhân vật, dấu hai chấm thường được kết hợp với dấu ngoặc kép hoặc dấu gạch đầu dòng.
Bài tập Ôn tập về dấu câu (Dấu hai chấm)
Câu 1: Dấu hai chấm trong câu dưới đây được sử dụng để báo hiệu phần câu tiếp theo là lời giải thích cho phần trước?
Một chú công an vỗ vai em:
- Thật là một anh chàng gác rừng dũng cảm!
Nhận xét trên là đúng hay sai?
A. Đúng
B. Sai
Đáp án: B
Câu 2: Dấu hai chấm trong câu dưới đây được sử dụng để báo hiệu phần câu tiếp theo là lời giải thích cho phần trước.
'Tôi nhận thấy có sự thay đổi lớn xảy ra trong cảnh vật xung quanh: hôm nay tôi đi học.'
Nhận xét trên là đúng hay sai?
A. Đúng
B. Sai
Đáp án: A
Câu 3: Trong những tình huống dưới đây, hãy cho biết trường hợp nào dấu hai chấm được đặt đúng vị trí thích hợp:
A. Con mèo: Khôn thật đấy, nó biết bọn chuột vẫn đến đó kiếm ăn.
B. Con mèo khôn thật đấy, nó biết bọn chuột vẫn đến đó kiếm ăn:
C. Con mèo khôn thật đấy, nó biết bọn chuột: Vẫn đến đó kiếm ăn.
D. Con mèo khôn thật đấy: Nó biết bọn chuột vẫn đến đó kiếm ăn.
Đáp án: D
Câu 4: Dấu ngoặc kép trong câu dưới đây có tác dụng đánh dấu ý nghĩa của nhân vật.
Em nghĩ: “Phải nói ngay điều này để thầy biết.”
Nhận xét trên là đúng hay sai?
A. Đúng
B. Sai
Đáp án: A
