Chuẩn bị cho bài học về Phương pháp thuyết minh

Bài thuyết minh ngắn gọn số 1

I. KHÁM PHÁ CÁC PHƯƠNG THỨC THUYẾT MINH

1. Tìm hiểu, nắm vững kiến thức để viết văn thuyết minh

2. Kỹ thuật thuyết minh:
a. Câu văn thường bắt đầu bằng từ “là”, điều này giúp định nghĩa và giải thích một cách rõ ràng về sự vật. Loại câu này thường được sử dụng để giới thiệu trong văn thuyết minh.
b. Sử dụng phương pháp liệt kê để mô tả các thuộc tính, biểu hiện cùng loại giúp người đọc dễ hiểu, dễ nắm bắt vấn đề.
c. Việc sử dụng số liệu cụ thể giúp người đọc hiểu rõ về vấn đề được thảo luận. Điều này làm tăng tính thuyết phục của các thông tin được cung cấp.

II. THỰC HÀNH

Phương pháp thuyết minh, siêu ngắn 2

I. Khám phá các phương pháp thuyết minh

1. Tiếp cận tri thức để viết văn thuyết minh
a. Các tác phẩm như Cây dừa Bình Định, Tại sao lá cây xanh lúa, Khởi nghĩa Nông Văn Vân, Con giun đất đã sử dụng kiến thức về tự nhiên và xã hội. Để hiểu sâu hơn về những kiến thức đó, cần quan sát, học tập và tích lũy kiến thức.
b. Việc quan sát, học tập và nghiên cứu là cần thiết để có được những kiến thức đó.
c. Sự thực không thể được suy luận hoặc tưởng tượng trong văn thuyết minh.

2. Các kỹ thuật thuyết minh
a. Trong văn thuyết minh, câu văn thường bắt đầu bằng từ “là”, giúp định nghĩa và giải thích một cách rõ ràng về đối tượng.
b. Phương pháp liệt kê giúp trình bày tri thức một cách có trật tự.
c. Sử dụng ví dụ giúp minh họa rõ hơn, tăng tính chính xác và thuyết phục của văn bản.
d. Việc sử dụng số liệu cụ thể như 20%, 3%, 500 năm, một héc-ta, 900kg, 600kg giúp làm tăng tính thuyết phục của văn bản.
e. Sự so sánh giúp làm nổi bật và cụ thể hóa đối tượng cần thuyết minh.

II. Thực hành

Câu 1 (trang 128 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):
Bài viết Ôn dịch, thuốc lá tập trung vào:
- Tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe (cả người hút và những người xung quanh).
- Ảnh hưởng của thuốc lá đối với hành vi văn hóa.
- Biện pháp chống thuốc lá ở các quốc gia phát triển.

Câu 2 (trang 128 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):
Các phương pháp thuyết minh được sử dụng trong bài viết Ôn dịch, thuốc lá bao gồm: Phân loại, phân tích; định nghĩa, giải thích; nêu ví dụ; so sánh; sử dụng số liệu.

Câu 3 (trang 129 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):
Thuyết minh đòi hỏi kiến thức thực tiễn, chính xác và đa lĩnh vực. Trong văn bản Ngã ba Đồng Lộc, các phương pháp sử dụng bao gồm việc nêu định nghĩa, giải thích (Ngã ba Đồng Lộc là điểm giao nhau…), sử dụng số liệu (2057 trận bom, sau 18 lần,…).

Câu 4 (trang 129 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):
Phân loại của bạn lớp trưởng là đúng, logic và đầy đủ.

Tiếp tục đọc các bài soạn để nắm vững môn Ngữ Văn lớp 8

- Ôn tập truyện kí Việt Nam
- Thông tin về Ngày Trái Đất năm 2000
 

Soạn bài Phương pháp thuyết minh, siêu ngắn 3

I. KHÁM PHÁ CÁC KỸ THUẬT THUYẾT MINH

1. Tiếp cận tri thức để viết văn thuyết minh
a. Sử dụng kiến thức về tự nhiên (Địa lí, Sinh học,…); Kiến thức về xã hội (Văn hoá, Lịch sử,…).
b. Mục đích của văn bản thuyết minh là truyền đạt tri thức, và cơ sở của nó chính là kiến thức.
c. Không chỉ dựa vào trí tưởng tượng, suy luận, hoặc phán đoán để xây dựng văn bản thuyết minh.

2. Các Kỹ Thuật Thuyết Minh
a. Sử dụng phương pháp nêu định nghĩa, giải thích
Các câu thường bắt đầu bằng từ 'là' - từ này thường được sử dụng để định nghĩa, giải thích.
- Phần sau từ 'là' thường mô tả các đặc điểm, tính chất của đối tượng một cách tổng quát. Trong văn bản thuyết minh, những loại câu này thường được sử dụng để giới thiệu vấn đề, trình bày nội dung cần thuyết minh.

b. Sử dụng phương pháp liệt kê
Gợi ý: Tác giả sử dụng phương pháp liệt kê để liệt kê các biểu hiện của đối tượng theo trình tự từ lớn đến nhỏ (hoặc ngược lại), giúp người đọc hiểu rõ các đặc điểm, tính chất của sự vật, hiện tượng một cách cụ thể, rõ ràng.

c. Sử dụng Phương pháp Minh họa
Gợi ý: Việc minh họa bằng ví dụ cụ thể về thái độ nghiêm túc với người hút thuốc lá ở nơi công cộng có thể thúc đẩy ý thức chung về bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đồng thời nhấn mạnh và kêu gọi mọi người đối mặt với vấn đề thuốc lá một cách nghiêm túc.

d. Sử dụng Phương pháp Số liệu
Gợi ý: Các số liệu có vai trò quan trọng trong việc thuyết minh về sự quan trọng của thực vật nói chung, và cỏ nói riêng một cách cụ thể, chính xác. Trong văn bản thuyết minh, đặc biệt trong lĩnh vực khoa học tự nhiên, các số liệu là cơ sở quan trọng để thuyết minh về một vấn đề cụ thể. Số liệu phải được xác nhận bằng phương pháp khoa học.

e. Sử dụng Phương pháp So sánh
Trong việc thuyết minh về sự rộng lớn của biển Thái Bình Dương, tác giả đã so sánh với các đại dương khác để tạo ra ấn tượng cụ thể về diện tích. Phương pháp so sánh giúp làm nổi bật, cụ thể hóa đối tượng cần thuyết minh.

g. Sử dụng Phương pháp Phân loại, Phân tích
- Phương pháp này được áp dụng cho các đối tượng đa dạng, nhiều mặt để phân loại, trình bày rõ ràng.
- Để mô tả các đặc điểm của thành phố Huế, phương pháp phân loại, phân tích được sử dụng:
+ Trung tâm văn hóa, nghệ thuật.
+ Thiên nhiên Huế đẹp.
+ Kiến trúc nổi tiếng của Huế.
+ Đa dạng món ăn ở Huế.
+ Sự kiên cường của Huế.
+ Vẻ đẹp và sự lãng mạn của Huế đã ghi dấu trong lịch sử những thành phố anh hùng.

II. THỰC HÀNH
1.
- Tác động của hút thuốc lá đối với người hút;
- Tác động của hút thuốc lá đối với cộng đồng;
- Tỷ lệ hút thuốc lá ở Việt Nam so với các nước Âu - Mĩ;
- Hút thuốc lá và văn hoá;
- Các biện pháp chống hút thuốc lá ở các nước phát triển;
- Tình hình sức khỏe cộng đồng tại Việt Nam.
Nhìn chung, người viết phải mở rộng phạm vi tìm hiểu vấn đề cần thuyết minh.

2.
- So sánh.
- Đối chiếu
- Trình bày số liệu
- Phân tích từng hậu quả.

3. Sử dụng Phương pháp Định nghĩa, Giải thích: Ngã Ba Đồng Lộc là nơi…
- Sử dụng Phương pháp Liệt kê: Liệt kê tuổi của 10 cô gái và số lượng các cuộc tấn công hàng ngày, nhiệm vụ lấp đầy bom của 10 cô gái, số lần bị chôn vùi.

4.
- Nhiều học sinh chưa đạt chuẩn.
- Một số học sinh có điều kiện tốt nhưng vẫn chưa chú trọng vào học tập.
- Có những học sinh phải đối mặt với hoàn cảnh gia đình khó khăn, thường phải bỏ học.
- Có những học sinh có kiến thức cơ bản yếu, khả năng tiếp thu chậm. Đối với nhóm học sinh này, cần có những phương pháp hỗ trợ phù hợp.

Câu chuyện về cô bé bán diêm vẫn còn ấm ức trong lòng người đọc, đưa họ suy tư về ý nghĩa của lòng nhân ái và sự đồng cảm.

Cùng nhau điểm lại bài học từ câu chuyện cô bé bán diêm, để hiểu sâu hơn về tình thương và lòng nhân ái.