Viết bài: Nghị luận về một vấn đề xã hội, Ngữ văn lớp 10 - Cánh Diều
Kế hoạch giảng dạy môn Ngữ văn lớp 10 Cánh Diều, bài nghị luận về vấn đề xã hội
I. Hướng đi mới
1. Hiện tượng mà đoạn trích thể hiện là gì trong cuộc sống?
Trả lời:
- Đoạn trích phản ánh sự trách nhiệm yếu đuối khi người ta đổ lỗi cho người khác thay vì chấp nhận trách nhiệm cá nhân.
2. Định rõ luận điểm và cách phát triển luận điểm.
Trả lời:
- Luận điểm:
+ Đổ lỗi cho người khác là thái độ tiêu cực nên tránh.
+ Phân tích nguyên nhân và đề xuất giải pháp cho việc từ bỏ thói quen đổ lỗi.
- Phương pháp triển khai luận điểm đi từ việc mô tả thực trạng đến việc làm rõ nguyên nhân và giải pháp, với ý nghĩa đặc biệt.
3. Nhận biết các bước giải thích, phân tích, chứng minh, bác bỏ,... trong văn bản.
Trả lời:
- Bước giải thích: Định nghĩa đổ lỗi.
- Bước phân tích: Phân tích nguyên nhân đằng sau hành vi đổ lỗi.
- Bước chứng minh: Chia sẻ câu chuyện cá nhân để minh họa vấn đề.
- Bước bác bỏ: Phản bác hành vi đổ lỗi.
4. Quan điểm và thái độ mới về vấn đề được thể hiện ra sao?
Trả lời:
- Quan điểm mới của người viết là thể hiện sự chỉ trích và không tán thành hành vi đổ lỗi cho người khác.
Soạn bài Nghị luận về một vấn đề xã hội, Ngữ văn lớp 10, Cánh Diều - Hướng dẫn mới
II. Áp dụng
Đề 2: Trên dấu vết của 'Hê-ra-clét tìm kiếm táo vàng' và 'Thắng lợi trước Mtao Mxây', mình muốn đề cập đến sức mạnh của ý chí con người trong cuộc sống.
1. Kịch bản:
a) Bắt đầu:
- Mở đầu và giới thiệu vấn đề mình muốn thảo luận.
b) Phần chính:
- Định nghĩa khái niệm ý chí con người.
- Giải thích tại sao ý chí có thể trở thành sức mạnh giúp con người vượt qua những khó khăn, thách thức trong cuộc sống.
- Chứng minh: Đưa ra và phân tích các ví dụ trong thực tế.
- Nhận định:
+ Tôn vinh vai trò của ý chí trong cuộc sống và chỉ trích những biểu hiện thiếu ý chí.
+ Kết nối và đề xuất hướng rèn luyện bản thân để có sức mạnh ý chí, lòng quyết tâm trong hành trình cuộc sống.
c) Kết luận:
- Khẳng định và tổng kết lại vấn đề đã thảo luận.
2. Sáng tác:
Dòng trích từ 'Hê-ra-clét tìm táo vàng' và 'Thắng lợi trước Mtao Mxây' đều tôn vinh vẻ đẹp của người anh hùng, với những phẩm chất, năng lực phi thường, dũng cảm hy sinh vì cộng đồng trong cuộc chiến chống lại kẻ thù và khám phá vẻ đẹp của tự nhiên. Qua những đoạn trích này, ta cảm nhận được sức mạnh của ý chí đối với con người trong cuộc sống.
Khi nhắc đến 'ý chí', mọi người thường liên tưởng đến sự bền bỉ, kiên trì không ngừng để theo đuổi mục tiêu đã đề ra. Ý chí trở thành động lực giúp con người chinh phục ước mơ và là yếu tố quan trọng đối với mỗi người. Sự mạnh mẽ của ý chí hiện lên qua suy nghĩ, tình cảm, và đặc biệt là các hành động hàng ngày. Những người có ý chí luôn làm việc chăm chỉ, không ngừng nỗ lực để phát triển bản thân. Họ biết lên kế hoạch tỉ mỉ cho từng giai đoạn và cam kết hoàn thành những mục tiêu với thái độ nghiêm túc.
Ý chí trở thành nguồn sức mạnh lớn đối với mỗi cá nhân, giúp vượt qua khó khăn từ bên ngoài và kiên trì trên con đường mà họ đã chọn. Thiếu ý chí, con người sẽ gục ngã trước khó khăn, nhanh chóng chìm đắm trong thất bại. Không ai thành công mà thiếu ý chí, và những câu chuyện như của nhà khoa học Thomas Edison là minh chứng cho điều này. Ông đã vượt qua nhiều thất bại, thậm chí mù tai một bên sau một vụ nổ trên tàu hỏa, để cuối cùng phát minh và chế tạo thành công bóng đèn sợi đốt đầu tiên trên thế giới. Như nhà giáo Nguyễn Ngọc Ký, mặc dù ông bị bệnh và liệt cả hai tay, ý chí phi thường đã giúp ông vượt qua số phận, trở thành một nhà giáo ưu tú. Cả Thomas Edison và Nguyễn Ngọc Ký là những tấm gương về nghị lực và ý chí không ngừng nghỉ.
Thiếu ý chí, con người không thể thành công, chỉ là người đi sau. Tuy nhiên, vẫn có những người sống mà không cần ý chí. Họ sống mục tiêu, bước qua những sai lầm và thất bại, thậm chí sa ngã vào những tệ nạn, cuối cùng mất cả nhân tính, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội. Hiểu rõ giá trị của ý chí, một học sinh nhận ra mình phải cố gắng hơn nữa trong học tập, không ngừng nâng cao kiến thức, tự kiểm soát, lập kế hoạch rõ ràng và hoàn thành mục tiêu đã đặt ra.
Sự khác biệt giữa người thành công và người thất bại không chỉ là sức mạnh, kiến thức hay sự hiểu biết mà chủ yếu là ý chí. Đủ ước mơ, ý chí sẽ dẫn bạn đến thành công.
Chúc mừng qua bài viết Nghị luận về một vấn đề xã hội, hy vọng các em sẽ có cái nhìn sâu sắc về cách trình bày ý kiến về cuộc sống. Mong rằng, sự cố gắng của các em sẽ được đền đáp bằng kết quả xuất sắc trong học tập và tình yêu thú vị dành cho môn Ngữ văn!
Cùng khám phá các bài văn mẫu lớp 10:
- Thuyết trình về một vấn đề xã hội, Ngữ văn lớp 10, Cánh Diều
- Nữ Oa (Trích thần thoại Trung Quốc), Ngữ văn lớp 10, Cánh Diều