Chuẩn bị soạn bài Cảnh ngày xuân

Chuẩn bị nội dung soạn bài Cảnh ngày xuân từ trang 86 trong Sách Giáo Khoa Ngữ Văn 9 - Tập 1

PHIÊN BẢN SÁNG TẠO SOẠN BÀI CẢNH NGÀY XUÂN (NGẮN 1)

Câu Hỏi 1: Bốn dòng thơ đầu tạo nên bức tranh mùa xuân:
- Hai dòng đầu không chỉ nói về thời gian mà còn mở ra không gian.

Câu Hỏi 2:
- Trong ngày Thanh minh, diễn ra đồng thời hai sự kiện: lễ tảo và hội đạp thanh.

- Một chuỗi từ hai âm tiết (bao gồm từ ghép và từ láy) đa dạng về tính từ, danh từ, động từ xuất hiện: gần xa, yến anh, chị em, tài tử, giai nhân, nô nức, sắm sửa, dập dìu,… gợi lên không khí lễ hội phát triển và sôi động.
- Thông qua hình ảnh chị em Thúy Kiều du xuân, tác giả mô tả một truyền thống văn hóa lễ hội lâu dài.

Câu Hỏi 3:
- Cảnh vẫn mang đặc trưng dịu dàng, thanh khiết của mùa xuân: nắng nhẹ, dòng nước nhỏ, chiếc cầu nhỏ bắc ngang.
- Những từ láy “tà tà”, “thanh thanh”, “nao nao” không chỉ diễn đạt vẻ đẹp tự nhiên mà còn thể hiện tâm trạng của con người.
- Dòng nước mềm mại quấn quanh “nao nao” như một dấu hiệu sớm hơn rằng Kiều sẽ chạm trán với mộ Đạm Tiên, và gặp gỡ thư sinh “phong tư tài mạo tót vời” Kim Trọng.
 

PHIÊN BẢN SÁNG TẠO SOẠN BÀI CẢNH NGÀY XUÂN (NGẮN 2)

Cấu Trúc
- Phần 1: 4 câu đầu: Mô tả khung cảnh ngày xuân
- Phần 2: 8 câu tiếp theo: Sự kiện lễ hội đạp thanh trong tiết thanh minh
- Phần 3: Phần còn lại: Thúy Kiều và đồng bọn trở về
Soạn bài

Câu Hỏi 1 (trang 86 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1): Những chi tiết mô tả về bức tranh mùa xuân
- Con én đưa thoi
- Cỏ non xanh tươi rực rỡ
- Ánh sáng thiều quang lung linh
- Cành lê đang nở hoa và kết trái
Khung cảnh mùa xuân tươi mới, phong cách, nhẹ nhàng, trong trẻo, tràn đầy năng lượng
Tác giả sử dụng ngôn ngữ sáng tạo để kể về thời gian và không gian, kết hợp với hình ảnh đặc sắc, tiêu biểu của mùa xuân để mô tả sắc thái, đường nét và tâm hồn của cảnh vật

Câu Hỏi 2 (trang 86 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1):
- Phong tục tảo mộ (viếng mộ, trang trí mộ của người thân) và du xuân (hội đạp thanh)
- Không khí rộn ràng của lễ hội mùa xuân được thể hiện thông qua nhiều từ ghép đa dạng, bao gồm tính từ, danh từ, động từ:
+ Từ ghép danh từ: yến anh, chị em, tài tử, giai nhân.
+ Từ ghép động từ: sắm sửa, dập dìu.
+ Từ ghép tính từ: gần xa, nô nức.
- Bầu không khí của lễ hội tràn ngập sự vui tươi, hân hoan, hối hả từ xa gần. Những người tham gia lễ hội đều là những tài tử và giai nhân diện đẹp, điều độ nhưng thanh thản. Mọi người đều đốt tiền giấy để cúng những hồn linh đã qua đời. Đó là một truyền thống văn hóa tâm linh phương Đông.

Câu 3 (trang 86 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1):
- Khung cảnh mùa xuân trong 6 câu thơ cuối không còn đầy sức sống và sống động, mà nó trở nên êm đềm, nhẹ nhàng, yểu điệu, thướt tha. Bởi vì tâm trạng của con người khi trở về mang theo sự nuối tiếc.
- Các từ “tà tà, thanh thanh, nao nao” vừa làm sống lại cảnh vật vừa thể hiện tâm trạng. Không vội vã về, chưa muốn về ngay nên vẫn từ từ, thong dong. Từ “nao nao” diễn đạt tâm trạng sâu sắc nhất. Tâm trạng buồn nhưng lại không hiểu rõ mình buồn vì điều gì.
- Khung cảnh thiên nhiên chìm dần trong tĩnh lặng, tâm trạng con người cũng buồn man mác.

Câu 4 (trang 87 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1):
Tác giả đã sử dụng nhiều từ ngữ sôi động để tạo hình, tả màu sắc, từ ghép… Tác giả kết hợp khéo léo bút pháp tả chi tiết và bút pháp tạo điểm nhấn.

Luyện Tập
Nguyễn Du đã tiếp nhận ý tưởng từ thơ cổ Trung Quốc để mô tả bức tranh thiên nhiên mùa xuân. Bức tranh mùa xuân trong hai câu thơ hiện ra với những nét vẽ tương đồng:
- Cỏ xanh mát mẻ kéo dài tận chân trời, mở ra một không gian bao la, ngút ngàn (cỏ thơm hòa quyện với bầu trời xanh - cỏ non xanh tận chân trời).
- Cành lê với những bông hoa lê trắng làm điểm nhấn.
- Sự sáng tạo của Nguyễn Du so với thơ cổ thể hiện sự tập trung ở câu thơ thứ hai.
- Trong thơ cổ Trung Quốc, chỉ đơn thuần mô tả trên cành lê nở một vài bông hoa.
Câu thơ 'Cành lê trắng điểm một vài bông hoa' của Nguyễn Du đặc biệt mạnh mẽ ở chỗ sử dụng bút pháp tạo điểm nhấn. Trung tâm trong bức tranh của Nguyễn Du chính là những bông hoa lê trắng giữa không gian xanh mát của đất trời. Tác giả đã thực hiện phép đảo ngữ, đặt động từ 'điểm' lên trước cụm danh từ 'một vài bông hoa'.
 

Xem Lại và Ôn Tập Những Bài Học Gần Đây để Nắm Bắt Kiến Thức Ngữ Văn Lớp 9 Hơn

- Soạn bài Trình Bày Chuyện Cũ trong Phủ Chúa Trịnh
- Soạn bài Tả Chị Em Thúy Kiều
- Soạn bài Nội Dung Truyện Kiều của Nguyễn Du