Buzz
1. Ý Nghĩa của Tiểu Cầu
Trong hệ thống cơ thể, tiểu cầu là một trong ba loại tế bào máu quan trọng bên cạnh bạch cầu và hồng cầu. Chúng được sinh ra từ tủy xương, có kích thước rất nhỏ với đường kính khoảng 2μm (từ 1.2 - 2.3 μm) và có thể lên đến 3μm. Số lượng bình thường của tiểu cầu trong máu dao động từ 150.000 đến 450.000/ml.
Tiểu cầu, một dạng tế bào máu bắt nguồn từ tủy xương và có chu kỳ sống ngắn
Về chức năng, tiểu cầu đóng vai trò then chốt trong quá trình đông máu và cầm máu, ngăn chặn sự mất máu quá mức trong cơ thể. Khi các mạch máu bị tổn thương, tiểu cầu sẽ tập kết ở vị trí tổn thương và tạo thành một lớp bảo vệ giúp ngừng chảy máu.
Quá trình này diễn ra qua 3 giai đoạn nhất định:
- Gắn kết: Tiểu cầu liên kết với các phân tử collagen xuất hiện khi mạch máu bị tổn thương.
- Kích Hoạt Tiểu Cầu: Tiểu cầu trải qua biến đổi hình dạng, phồng lên và giải phóng nhiều chất, trong đó có ADP và thromboxane A2.
- Tiếp theo, các tiểu cầu sẽ liên kết với nhau tạo thành những kết tụ tại vị trí tổn thương để ngăn chặn việc máu chảy ra. Điều này chỉ thực hiện được đối với những tổn thương nhỏ; còn đối với những tổn thương lớn hơn, cần có sự hình thành cục máu đông.
Ngoài chức năng cầm máu và làm đông máu, tiểu cầu còn giúp làm cho thành mạch mềm mại và linh hoạt hơn.
Tiểu cầu đảm nhận nhiệm vụ cầm máu, làm đông máu và làm cho thành mạch trở nên linh hoạt hơn
2. Tiểu cầu có tình trạng bất thường gây ra những vấn đề gì?
Với các chức năng của tiểu cầu đã được nêu ra, có thể thấy rằng sự bất thường của tế bào máu này có những tác động và gây ra các tình trạng liên quan đến sức khỏe con người. Cụ thể, có thể gồm có những tình trạng bên dưới đây, đó là:
2.1. Giảm tiểu cầu
Tình trạng giảm tiểu cầu xảy ra khi tủy xương không sản xuất đủ hoặc tiểu cầu bị phá hủy quá nhiều.
Khi tiểu cầu giảm đi, quá trình đông máu gặp khó khăn, gây ra hiện tượng chảy máu khó kiểm soát, có thể thấy xuất hiện các nốt chấm đỏ, bầm tím trên da. Ngoài ra, cũng có thể gây ra chảy máu ở mũi, ở khớp hoặc thậm chí là chảy máu não.
Nguyên nhân gây ra giảm tiểu cầu có thể bao gồm nhiễm virus, nhiễm trùng, bệnh lý, sử dụng một số loại thuốc phá hủy tiểu cầu hoặc yếu tố di truyền.
Một số biểu hiện mà cơ thể có thể gặp như việc chảy máu ở mũi
2.2. Tăng tiểu cầu tiên phát
Tăng tiểu cầu tiên phát là một căn bệnh hiếm gặp trong lĩnh vực huyết học, nguyên nhân chính vẫn chưa được xác định rõ ràng. Triệu chứng thường bao gồm sự xuất hiện của các cục máu, tắc nghẽn mạch máu ở bất kỳ vị trí nào, và có thể gây ra các biểu hiện xuất huyết như chảy máu chân răng hoặc chảy máu cam.
Bệnh tăng tiểu cầu tiên phát có thể gây ra các biểu hiện như chảy máu chân răng
2.3. Tăng tiểu cầu thứ phát
Tình trạng này phổ biến hơn so với tăng tiểu cầu tiên phát. Nguyên nhân gây ra tăng tiểu cầu thứ phát có thể là do nhiễm trùng hoặc viêm ở một nơi nào đó trong cơ thể, thiếu máu, mắc bệnh ung thư, hoặc phản ứng của cơ thể khi sử dụng thuốc. Số lượng tiểu cầu sẽ trở lại bình thường sau khi xác định và giải quyết được nguyên nhân gây bệnh.
2.4. Rối loạn chức năng tiểu cầu
Đây là một tình trạng liên quan đến chất lượng của tiểu cầu. Trong trường hợp này, số lượng tiểu cầu vẫn ổn định, nhưng chúng hoạt động không đúng cách. Điều này có thể dẫn đến việc xuất hiện các vết chảy máu trên da, mũi, hoặc họng, hoặc khó cầm máu sau khi phẫu thuật.
Theo các chuyên gia y tế, nguyên nhân gây ra tình trạng này có thể do sự suy giảm chức năng của tiểu cầu hoặc do sử dụng một số loại thuốc như aspirin.
Đối với các vấn đề liên quan đến tiểu cầu, cần tránh các hoạt động có thể gây tổn thương cho cơ thể, duy trì lối sống lành mạnh, tập thể dục đều đặn, và duy trì chế độ ăn uống cân đối và giàu dinh dưỡng. Hạn chế hút thuốc lá và tiêu thụ rượu bia.
Chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về vai trò của tiểu cầu và một số vấn đề sức khỏe có thể phát sinh khi tiểu cầu gặp vấn đề. Tiểu cầu đóng vai trò quan trọng trong hệ thống máu, vì vậy cần phải nhận thức và không bỏ qua các vấn đề sức khỏe liên quan.
Nếu bạn có các triệu chứng như bầm tím dễ dàng, vết thương chảy máu không dễ ngừng lại, hoặc chảy máu cam, bạn nên đi khám và điều trị ngay tại bệnh viện để đảm bảo sức khỏe.
