Chứng khoán có thu nhập cố định là gì?

Đầu tư vào một loại chứng khoán duy nhất là hành động mạo hiểm. Vì vậy, ngoài việc đầu tư vào các chứng khoán cổ phần thường có rủi ro cao, việc đa dạng hóa đầu tư thêm vào các chứng khoán có thu nhập cố định là một sự lựa chọn thông minh. Chứng khoán có thu nhập cố định đóng vai trò quan trọng trong chiến lược đầu tư này. Trong bài viết này, Mytour sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về chứng khoán có thu nhập cố định cho các nhà đầu tư. Mời các bạn theo dõi ngay sau đây.

Chứng khoán có thu nhập cố định là gì?

Thu nhập cố định trong tiếng Anh được gọi là Fixed income securities. Thu nhập cố định yêu cầu nhà đầu tư thu nhận các khoản thanh toán lãi cố định thường xuyên và hoàn trả gốc khi đáo hạn, không phụ thuộc quá nhiều vào kết quả kinh doanh của đơn vị phát hành.

Đầu tư vào thu nhập cố định mang lại sự bảo toàn vốn tốt hơn, vì thường ít bị ảnh hưởng bởi sự biến động của thị trường và các sự kiện chính trị, kinh tế bất ngờ. Các loại chứng khoán thu nhập cố định có thể tồn tại dưới nhiều hình thức như cổ phiếu ưu đãi, trái phiếu, tín phiếu.

Thông thường, khi phát hành các loại chứng khoán có lợi suất cố định, các quy định pháp lý cụ thể do chính phủ đề ra buộc các nhà phát hành phải tuân thủ. Những quy định này bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư và đảm bảo nguồn vốn ổn định cho Chính phủ, các công ty cổ phần và các tổ chức phát hành.

Các loại chứng khoán có lợi suất cố định

Có nhiều cách để phân loại chứng khoán có thu nhập cố định, từ chủ thể phát hành, hình thức và thời hạn đáo hạn (ngắn hạn, dài hạn, trái phiếu, tín phiếu), cho đến phân loại theo lãi suất (cố định, thả nổi)... Tuy nhiên, phân loại theo chủ thể phát hành thường được biết đến nhiều nhất. Đây là những chủ thể phát hành có thể là chính phủ, các cơ quan hành chính hoặc các tổ chức kinh doanh...

• Trái phiếu doanh nghiệp (Trái phiếu công nghiệp): Đây là trái phiếu mà các doanh nghiệp nhà nước, công ty cổ phần hoặc công ty trách nhiệm hữu hạn phát hành ra thị trường để huy động vốn cho hoạt động kinh doanh. Ngoài ra, chủ thể phát hành còn có thể phát hành cổ phiếu ưu đãi với mục đích tương tự.
• Trái phiếu chính phủ: Mục đích của việc phát hành là để đáp ứng nhu cầu chi tiêu của Chính phủ, nhằm huy động vốn từ dân cư và các tổ chức kinh tế - xã hội. Đây được xem là nhà phát hành có uy tín nhất, khi mua trái phiếu Chính phủ cũng được xem là loại chứng khoán ít rủi ro nhất. Ở Việt Nam, trái phiếu có thời hạn dưới 1 năm gọi là tín phiếu, trên 1 năm gọi là trái phiếu. Quốc tế thì phân thành Bills dưới 1 năm, Notes từ 1-10 năm và Bonds trên 10 năm. Chữ T trong T-Bills hoặc T-Notes là viết tắt của Treasury (Kho bạc), đây là trái phiếu chính phủ phát hành.
• Trái phiếu của ngân hàng hoặc tổ chức tài chính: Mục đích phát hành là để tăng nguồn vốn cho hoạt động kinh doanh.

Ai nên đầu tư vào chứng khoán thu nhập cố định?

Như đã đề cập, chứng khoán có thu nhập cố định mang lại lợi nhuận ổn định và dễ dự đoán, đây là lý do tại sao loại đầu tư này thu hút nhà đầu tư cẩn trọng đang tìm kiếm lợi nhuận ổn định. Bởi vì chứng khoán có thu nhập cố định tạo ra lợi nhuận định kỳ, chúng tạo ra một khoản nợ với đơn vị phát hành khi đưa ra thị trường. Kết quả là lãi suất phải trả cho các công cụ này là không đổi, bất kể điều kiện thị trường.

Giá trị cuối cùng của các công cụ tài chính này được tính toán rõ ràng trước khi phát hành, điều này cho phép nhà đầu tư biết trước số tiền sẽ nhận được khi đáo hạn. Điều này là một lợi thế quan trọng đối với nhà đầu tư.

Chứng khoán có thu nhập cố định là lựa chọn lý tưởng cho những nhà đầu tư tìm kiếm công cụ đầu tư an toàn nhất. Đây là sự lựa chọn cho những người cảnh giác với biến động của thị trường chứng khoán và muốn đầu tư vào các khoản đầu tư ổn định, an toàn và ít rủi ro hơn so với cổ phiếu.

Các nhà đầu tư cũng có thể chọn chứng khoán có thu nhập cố định để kiếm lợi nhuận an toàn và đa dạng hóa danh mục đầu tư của họ, cân bằng lại danh mục để bảo vệ trước các đợt giảm giá mạnh hoặc xu hướng giảm của thị trường chứng khoán.

Một lợi ích khác của chứng khoán thu nhập cố định là chúng thường là công cụ nợ, do đó, việc chi trả ưu tiên của chúng luôn được ưu tiên hơn vốn chủ sở hữu khi công ty phải giải thể hoặc phá sản. Vì vậy, người nắm giữ các công cụ nợ có ưu tiên hơn trong việc thanh toán so với cổ đông nắm giữ cổ phiếu. Khác với cổ đông, những người nắm giữ công cụ nợ không có quyền can thiệp vào hoạt động của công ty.

Tuy nhiên, đầu tư vào chứng khoán có thu nhập cố định có thể làm giảm lợi nhuận đầu tư vì tính chất rủi ro thấp thường đi kèm với mức lợi tức ít hơn. Nhìn chung, điểm mạnh của trái phiếu là có lãi suất cao hơn so với lãi suất tiết kiệm cùng kỳ hạn và dễ dàng thanh toán và chuyển nhượng với các chủ thể khác nhau. Tuy nhiên, so sánh với lợi nhuận từ đầu tư cổ phiếu trong trường hợp thị trường chứng khoán tăng mạnh có thể gặp khó khăn.

Rủi ro của chứng khoán thu nhập cố định

Có bốn nguy cơ phổ biến thường đi kèm với các chứng khoán thu nhập cố định:

• Rủi ro lãi suất: Nếu lãi suất tăng, giá trị trái phiếu giảm (và ngược lại). Lãi suất và giá trị trái phiếu có mối quan hệ nghịch, khi lãi suất giảm, nhu cầu tăng, giá trị trái phiếu cũng tăng và ngược lại. Trong một số trường hợp, doanh nghiệp tăng lãi suất phát hành trong khi tình hình tài chính còn yếu;
• Rủi ro lạm phát: Nếu tỷ lệ lạm phát vượt quá thu nhập từ trái phiếu, lợi nhuận thực tế sẽ giảm;
• Rủi ro tín dụng (hoặc Rủi ro vỡ nợ): Các công cụ nợ của chính phủ thường được coi là loại có mức độ rủi ro thấp nhất, vì Chính phủ có khả năng thu thuế hoặc phát hành tiền để thanh toán cho chủ nợ khi đáo hạn. Tuy nhiên, khi mua trái phiếu của các doanh nghiệp, mức độ an toàn không như vậy, do đó, trái phiếu của các công ty có mức độ rủi ro cao hơn và phải trả lãi suất cao hơn cho nhà đầu tư;
• Rủi ro thanh khoản: Trong một số trường hợp, tính thanh khoản không cao do thị trường trái phiếu nhỏ. Điều này có thể ảnh hưởng đến lợi tức của nhà đầu tư.

Nếu bạn là nhà đầu tư mới, hãy tham khảo cẩm nang chứng khoán cơ bản

Phương pháp đầu tư vào chứng khoán thu nhập cố định

Để đầu tư vào chứng khoán thu nhập cố định để đạt được lợi nhuận ổn định và tránh các rủi ro đã đề cập, nhà đầu tư có thể lựa chọn các hình thức đầu tư sau đây:

Đầu tư trực tiếp:

Nhà đầu tư có thể mở tài khoản giao dịch chứng khoán tại các sàn giao dịch hoặc các công ty chứng khoán đáng tin cậy như Mytour. Nên chọn các tổ chức phát hành chứng khoán uy tín và sau đó cân nhắc lựa chọn các loại chứng khoán có tiềm năng sinh lời cao.

Có thể sử dụng các tiêu chí sau để đánh giá:

• Dựa vào xếp hạng tín dụng.
• Tình hình hoạt động kinh doanh ổn định và triển vọng tương lai;
• Lợi tức cao;
• Thời gian đáo hạn phù hợp với mục đích đầu tư của nhà đầu tư.
• Nhà đầu tư có thể đặt lệnh mua bán trực tiếp qua ứng dụng đầu tư hoặc giao dịch tại quầy giao dịch của công ty chứng khoán.

Đầu tư gián tiếp:

Nhà đầu tư có thể tham gia thông qua các quỹ đầu tư trên thị trường để đầu tư vào các loại chứng khoán. Nên chọn các quỹ có đội ngũ chuyên gia tài chính chuyên nghiệp và danh mục đầu tư đa dạng. Thường thì các quỹ sẽ thực hiện phân tích đánh giá về trái phiếu trước đó, điều này giúp bạn đưa ra quyết định đầu tư hợp lý. Số vốn cần thiết để tham gia có thể từ 1 đến 2 triệu VND tùy từng quỹ, tuy nhiên hiệu quả đầu tư sẽ mang lại thu nhập tốt hơn.

Như vậy, trong bài viết này Mytour đã cung cấp cho nhà đầu tư những thông tin cơ bản về chứng khoán có thu nhập cố định (Fixed income securities) là gì, đặc điểm, phân loại, ưu điểm, hạn chế và cách thức đầu tư. Do đó, trước khi quyết định đầu tư, nhà đầu tư cần nghiên cứu kỹ để tránh những sai lầm và rủi ro không đáng có. Chúc các nhà đầu tư thành công!