Buzz
Thị trường chứng khoán hiện nay đã trở thành hình thức đầu tư phổ biến mà đa số nhà đầu tư lựa chọn để kiếm lời. Theo thống kê tại Việt Nam, hơn 90% thị trường này thuộc về những nhà đầu tư nhỏ lẻ và cá nhân. Tuy nhiên, không phải ai cũng am hiểu đầy đủ về chứng khoán, vì vậy vẫn có nhiều nhà đầu tư gặp phải tình trạng lỗ lãi. Vì thế, việc nắm vững kiến thức về chứng khoán là vô cùng quan trọng và ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả đầu tư của bạn. Hãy cùng Mytour khám phá những kiến thức đó nhé!
Chứng khoán là gì?
Chứng khoán được xem như là một loại tài sản đặc biệt, xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với tài sản hoặc một phần vốn góp của doanh nghiệp phát hành. Chứng khoán có thể được biểu thị thông qua các tài liệu như chứng chỉ, bút toán hay thông qua dữ liệu điện tử.
Phân loại Chứng khoán!
Hiện nay, chứng khoán được phân thành ba loại chính nhất:
Chứng khoán Vốn
Chứng khoán vốn là loại chứng khoán phổ biến nhất, đó là cổ phiếu thông thường mà các công ty cổ phần phát hành để huy động vốn và thể hiện quyền sở hữu trong công ty. Cổ đông sở hữu chứng khoán vốn sẽ nhận được cổ tức nếu công ty có lãi từ hoạt động kinh doanh. Ngoài ra, họ cũng có lợi từ việc mua bán cổ phiếu với sự chênh lệch giá. Đặc biệt, cổ đông còn có quyền biểu quyết trong các quyết định quan trọng của công ty.
Nhà đầu tư nắm giữ chứng khoán vốn sẽ được hưởng cổ tức trong trường hợp công ty có lãi từ hoạt động kinh doanh và cũng được hưởng lợi từ việc bán cổ phiếu do sự chênh lệch giá (mua thấp bán cao). Bên cạnh đó, nhà đầu tư nắm giữ chứng khoán vốn cụ thể ở đây là cổ phiếu thông thường cũng có quyền tham gia biểu quyết các hoạt động quan trọng của công ty.
Trong trường hợp công ty phát hành chứng khoán vốn phá sản hoặc giải thể, cổ đông sẽ nhận lại số tiền tương ứng với tỷ lệ cổ phần sau khi công ty thanh toán các nợ. Chứng khoán vốn thường được phát hành dưới dạng cổ phiếu ưu đãi, cổ phiếu thường hoặc chứng chỉ Quỹ...
Chứng khoán Nợ
Chứng khoán nợ hay còn gọi là trái phiếu là loại chứng khoán dùng để xác định quyền lợi giữa người cho vay và người vay. Khi bạn sở hữu trái phiếu của một công ty, điều này chứng tỏ bạn là chủ nợ và công ty phải đảm bảo trả lại số tiền vay khi đến hạn. Trên trái phiếu, thường ghi rõ số tiền vay, lãi suất, kỳ hạn và thời gian đáo hạn...
Trong trường hợp công ty phá sản, người nắm giữ trái phiếu sẽ được ưu tiên thanh toán trước, sau đó mới đến lượt chủ sở hữu các loại chứng khoán khác như cổ phiếu ưu đãi và cổ phiếu thường. Hiện nay, chứng khoán nợ được phát hành dưới dạng trái phiếu (bao gồm trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp), chứng chỉ tiền gửi (CD), và cả chứng khoán thế chấp,... Những loại chứng khoán này đang có lượng giao dịch khá lớn trên thị trường chứng khoán.
Chứng khoán Phái sinh
Chứng khoán phái sinh đơn giản là một hợp đồng tài chính để xác nhận quyền và nghĩa vụ giữa các bên vào thời điểm hiện tại, về một giao dịch sẽ thực hiện vào một thời điểm cụ thể trong tương lai.
Hiện nay, tại thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam, có hai loại chính:
- Hợp đồng tương lai chỉ số VN30
- Hợp đồng tương lai Trái phiếu chính phủ
Trong đó, Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 được giao dịch rộng rãi, còn Hợp đồng tương lai Trái phiếu Chính phủ thì ít hơn và chủ yếu là các tổ chức tự thực hiện giao dịch.
Thường thì, chứng khoán phái sinh luôn mang theo mức độ rủi ro cao hơn rất nhiều so với chứng khoán cơ bản.
Mệnh giá chứng khoán
Mệnh giá của cổ phiếu và chứng chỉ quỹ đầu tư được niêm yết theo quy định chung của UBCK là 10.000 đồng đối với cổ phiếu và 100.000 đồng đối với trái phiếu.
Thời gian giao dịch
Thời gian giao dịch từ 9h đến 11h30 là kết thúc phiên sáng, sau đó nghỉ trưa 1 giờ 30 phút. Phiên chiều bắt đầu từ 13h và kết thúc vào lúc 15h. Giao dịch diễn ra từ thứ 2 đến thứ 6 hàng tuần, trừ các ngày lễ, Tết và một số ngày nghỉ khác theo quy định.
Giá tham chiếu được tính ra sao?
Theo quy định, giá tham chiếu của phiên giao dịch sẽ là giá đóng cửa của phiên gần nhất trước đó.
Ví dụ, cổ phiếu VCI đã đóng cửa vào ngày thứ Sáu (18/11/2022) với giá 19.400 đồng, thì đây sẽ là giá tham chiếu cho ngày kế tiếp - thứ Hai (21/11/2022).
Dựa vào giá này, sẽ xác định được giá cao nhất (giá trần) và giá thấp nhất (giá sàn) trong phiên giao dịch đó. Với VCI niêm yết tại Sở Giao dịch Chứng khoán TP HCM, biên độ dao động giá tối đa trong phiên là 7%, từ đó suy ra giá trần ngày 21/11 là 20.750 đồng và giá sàn là 18.040 đồng.
Thời gian để cổ phiếu về tài khoản mất bao lâu?
Ngày bạn thực hiện giao dịch mua chứng khoán được tính là ngày T. Sau đó, chứng khoán sẽ được chuyển về tài khoản trước 12h00 ngày T+2 (tức là sau 2 ngày giao dịch, không tính thứ 7, chủ nhật và ngày lễ). Điều này có nghĩa là nếu bạn mua chứng khoán vào hai ngày trước đó, bạn có thể bán chúng trong phiên chiều ngày T+2.
Ví dụ: Vào ngày Thứ sáu, bạn mua 100 cổ phiếu VCI với giá khớp là 19.400 đồng mỗi cổ phiếu. Do đó, trước 12h00 ngày Thứ Ba, cổ phiếu sẽ được chuyển về tài khoản, và bạn có thể bán chúng trong phiên chiều cùng ngày.
Một số nguyên tắc mua bán trong phiên
Khi đặt lệnh mua hoặc bán trong phiên, bạn cần tuân thủ những quy định sau đây:
Nhà đầu tư không được đặt các lệnh mua và bán cùng loại chứng khoán trong cùng một phiên giao dịch định kỳ, trừ khi đã có lệnh được đặt từ trước và chưa khớp hoặc vẫn còn hiệu lực.
- Không được mua và bán trong phiên 1 hoặc phiên 3 (HSX)
- Trong phiên liên tục (HSX và HNX) hay phiên 3 (HSX), chỉ được thực hiện mua (bán) cùng một loại chứng khoán khi lệnh bán (mua) trước đã khớp hoặc bị hủy toàn bộ.
5 yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến giá cổ phiếu.
Nhiều nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm thường cho rằng đầu tư chứng khoán phụ thuộc vào may mắn hơn là đánh giá cơ sở cho sự biến động của cổ phiếu. Tuy nhiên, giá cổ phiếu thường bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố từ bên trong và bên ngoài thị trường.
- Phát triển kinh tế: Giá cổ phiếu chịu ảnh hưởng lớn từ sự phát triển kinh tế thế giới và trong nước. Thường thì giá cổ phiếu tăng khi kinh tế phát triển và giảm khi kinh tế suy thoái.
- Tác động chính trị: Tình hình chính trị có ảnh hưởng đáng kể đến giá cổ phiếu. Khi có biến động chính trị, nhà đầu tư thường có xu hướng rút tiền khỏi thị trường, dẫn đến sụt giảm nghiêm trọng của giá cổ phiếu.
- Quy luật cung cầu: Quy luật cung cầu là yếu tố quyết định trên thị trường chứng khoán. Khi có nhiều người mua và ít người bán, giá cổ phiếu sẽ tăng và ngược lại.
- Báo cáo tài chính: Kết quả kinh doanh cho thấy sự phát triển tốt của công ty với doanh thu ổn định và tốc độ tăng trưởng cao, sẽ đẩy giá cổ phiếu của công ty lên nhanh chóng. Ngược lại, nếu tình hình kinh doanh không tốt, giá cổ phiếu sẽ giảm.
- Tâm lý nhà đầu tư: Tâm lý nhà đầu tư là yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến giá cổ phiếu. Thị trường chứng khoán rất nhạy cảm với thông tin, có thể làm thay đổi đột ngột tình hình thị trường. Nhà đầu tư cần có tâm lý vững vàng để đưa ra các quyết định đầu tư chính xác.
Biểu đồ tâm lý của nhà đầu tư chứng khoán
Warren Buffett, George Soros và Carl Icahn
“Hãy dũng cảm khi người khác hoảng loạn - Và biết cách lo sợ khi người khác quá đà tham lam” Warren Buffett
Tại sao cần kính trọng xu hướng thị trường?
Chúng tôi hy vọng rằng qua bài viết này, các nhà đầu tư sẽ có được thêm kiến thức về thị trường chứng khoán, từ đó có thể đưa ra những quyết định đầu tư thông minh và hiệu quả. Chúc các bạn thành công trên con đường đầu tư của mình.
