Việc Vinfast niêm yết thành công trên sàn chứng khoán Nasdaq Mỹ đã thu hút sự chú ý và quan tâm đặc biệt từ cộng đồng nhà đầu tư và doanh nghiệp tại Việt Nam đến thị trường chứng khoán Mỹ. Vậy chứng khoán Mỹ là gì? Thị trường chứng khoán Mỹ có tầm ảnh hưởng như thế nào? Cùng Mytour khám phá trong bài viết hôm nay.
Chứng khoán Mỹ là gì?
Chứng khoán Mỹ là những loại chứng khoán được niêm yết và giao dịch trên các sàn chứng khoán tại Mỹ. Hiện nay, thị trường này có hơn 10 nghìn công ty niêm yết và tổng giá trị vốn hóa của thị trường chứng khoán Mỹ là hơn 30 nghìn tỷ USD. Mục đích chính của việc niêm yết cổ phiếu trên thị trường là để thu hút vốn đầu tư vào các hoạt động kinh doanh.
Lịch sử hình thành thị trường chứng khoán Mỹ
Thời điểm đánh dấu sự ra đời Thị trường chứng khoán Mỹ là vào ngày 17/5/1792 khi một số nhà môi giới công bố thoả thuận của họ sau khi họ họp tại số 68 phố Wall, và vào năm 1800 đánh dấu sự ra đời Sở giao dịch chứng khoán đầu tiên tại Mỹ.
Từ đó, phố Wall (Wall Street) được xem là trung tâm tài chính lớn nhất thế giới, bao gồm 8 phố tài chính, dài khoảng 1,1 km nằm trong khu Tài Chính thuộc vùng hạ Manhattan, New York. Ngày nay, phố Wall là nơi tập trung các ngân hàng, quỹ phòng hộ và các nhà giao dịch chứng khoán lớn của Mỹ, và cũng là trụ sở của các sàn giao dịch lớn nhất nước Mỹ bao gồm
Sở Giao dịch Chứng khoán New York (NYSE) là sàn giao dịch lớn nhất và lâu đời nhất tại Mỹ và cũng là sàn giao dịch chứng khoán lớn nhất trên toàn cầu. Thị trường chứng khoán này còn được biết đến với tên gọi Thị trường phố Wall – nơi các giao dịch đầu tiên của nước Mỹ được phát triển từ năm 1864 và hiện đang là trung tâm giao dịch chứng khoán lớn nhất thế giới, quản lý hơn 80% giao dịch chứng khoán của Mỹ và là biểu tượng của thị trường chứng khoán quốc gia (từ năm 1962).
Bên cạnh các sàn giao dịch chứng khoán tập trung – các Sở giao dịch (hiện có khoảng 14 Sở GDCK khác nhau), thị trường chứng khoán phi tập trung (OTC) cũng rất phát triển tại Mỹ với điểm nổi bật là Nasdaq – được hình thành từ năm 1971. Chứng khoán giao dịch trên thị trường này chủ yếu thuộc về các công ty công nghệ thông tin và các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Thị trường Nasdaq hiện nay đã mở rộng mạng lưới toàn cầu với nhiều thị trường OTC khác trên thế giới.
Vị thế của thị trường chứng khoán Mỹ trên toàn cầu
Một trong những biểu tượng quyền lực nhất về sự thống trị tài chính của Mỹ là tổng giá trị vốn hóa thị trường của hai sàn giao dịch chứng khoán lớn nhất của đất nước—Sở giao dịch chứng khoán New York (NYSE) và NASDAQ.
Hai trung tâm niêm yết này chiếm ưu thế hơn tất cả các sàn giao dịch khác trên toàn cầu. Thậm chí, NYSE một mình cũng lớn hơn các sàn giao dịch tại Thượng Hải, Thâm Quyến, Nhật Bản và Euronext cộng lại.
Một trong những nguyên nhân chính cho sự thống trị này là quy mô lớn của nền kinh tế Mỹ. Với GDP hơn 25 nghìn tỷ USD, nền kinh tế Mỹ là nền kinh tế lớn nhất thế giới và các sàn giao dịch ở Mỹ là trụ sở của một số công ty lớn nhất và có giá trị nhất thế giới, bao gồm cả các tên tuổi như Apple, Amazon và Microsoft.
Đến tháng 1 năm 2023, giá trị của các cổ phiếu niêm yết trên các sàn giao dịch ở Mỹ chiếm 42% tổng giá trị thị trường chứng khoán toàn cầu.
Tầm ảnh hưởng của thị trường chứng khoán Mỹ đối với các thị trường chứng khoán của các quốc gia khác trên thế giới
Một lý do quan trọng làm cho nền kinh tế Mỹ có sức ảnh hưởng rộng lớn đến thị trường toàn cầu là vì quy mô của nó là khổng lồ. Mỹ hiện là nền kinh tế lớn nhất thế giới với GDP chiếm khoảng 1/5 GDP toàn cầu. Điều này có nghĩa là mọi thay đổi trong kinh tế Mỹ có thể lan tỏa đến các nền kinh tế khác trên thế giới.
Một yếu tố quan trọng khác là vai trò của đồng đô la Mỹ như đồng tiền dự trữ toàn cầu. Nhiều quốc gia sử dụng đô la Mỹ làm tài sản dự trữ để giải quyết các giao dịch quốc tế hoặc hỗ trợ tiền tệ. Sự biến động của đồng đô la Mỹ có thể ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế toàn cầu.
Mỹ là quê hương của các tập đoàn lớn nhất và có ảnh hưởng nhất trên thế giới như Apple, Microsoft, Intel và Amazon. Những công ty này ảnh hưởng đến thị trường toàn cầu từ công nghệ đến bán lẻ và tài chính. Những thay đổi về giá cổ phiếu hay quyết định kinh doanh của họ có thể gây sóng gió khắp thị trường toàn cầu.
Do đó, giá cổ phiếu và chỉ số chứng khoán Mỹ liên quan mật thiết đến nền kinh tế Mỹ. Khi kinh tế Mỹ hoạt động mạnh mẽ, các công ty như Apple, Facebook và các ngân hàng sẽ có triển vọng lợi nhuận tốt hơn, ảnh hưởng đến giá cổ phiếu toàn cầu. Điều này do hầu hết các công ty trên thế giới có mối quan hệ thương mại với Mỹ.
Những thay đổi trong chính sách hay hoạt động kinh tế của Mỹ có thể có tác động lớn đến nền kinh tế của các quốc gia khác. Sự thống trị của Mỹ trên thị trường toàn cầu giải thích tại sao Cục Dự trữ Liên bang Mỹ luôn là tâm điểm của các nhà đầu tư toàn cầu. Ví dụ, nếu Cục Dự trữ Liên bang Mỹ tăng lãi suất, đồng đô la Mỹ có thể mạnh hơn, làm cho việc vay tiền của các quốc gia khác trở nên đắt đỏ hơn, có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các quốc gia phụ thuộc nhiều vào vay nợ để phát triển kinh tế của mình.
Lạm phát tại Mỹ là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến nền kinh tế toàn cầu. Khi lạm phát xảy ra, giá trị đồng đô la Mỹ giảm, có thể gây ra biến động trên thị trường tài chính toàn cầu. Sự giảm giá trị của đồng đô la Mỹ có thể ảnh hưởng đến tiền tệ của các quốc gia khác, đặc biệt là những quốc gia sử dụng đô la Mỹ làm đồng tiền dự trữ. Ngoài ra, lạm phát ở Mỹ còn có thể dẫn đến thay đổi lãi suất, ảnh hưởng đến chi phí vay của cá nhân và doanh nghiệp trên toàn thế giới.
Tăng lãi suất tại Mỹ và tác động của điều này đến thị trường toàn cầu rõ ràng nhất qua thị trường trái phiếu. Trái phiếu là hình thức đầu tư mà các nhà đầu tư cho vay tiền cho chính phủ hoặc các công ty và nhận lãi định kỳ. Khi lãi suất tại Mỹ tăng, giá trị của các trái phiếu hiện có giảm xuống vì các nhà đầu tư cần lợi suất cao hơn để bù đắp rủi ro lạm phát. Điều này ảnh hưởng không chỉ tại Mỹ mà còn trên toàn cầu, khi các nhà đầu tư tìm kiếm cơ hội sinh lời hơn ở nơi khác.
Vì vậy, với tất cả những yếu tố này, điều này có nghĩa là các cá nhân trên toàn thế giới cần quan tâm đến tình hình kinh tế tại Mỹ. Để duy trì sự cạnh tranh và đưa ra các quyết định chính sách hợp lý, các ngân hàng trung ương và các nhà hoạch định chính sách cần hiểu rõ những thay đổi trong nền kinh tế Mỹ sẽ ảnh hưởng như thế nào đến nền kinh tế của họ.
Những thay đổi trong nền kinh tế Mỹ có tác động sâu rộng đối với phần còn lại của thế giới. Do đó, các cá nhân cần cập nhật thông tin và hiểu rõ sự phát triển của nền kinh tế lớn nhất thế giới có thể ảnh hưởng trực tiếp đến nền kinh tế toàn cầu. Xem thêm tại Kiến thức đầu tư - Mytour.