Chứng ngưng thở khi ngủ là gì và những nguy hại của nó ra sao?

Khái niệm về chứng ngưng thở khi ngủ được giải thích như thế nào?

Một số người có thể phải đối mặt với hội chứng ngưng thở khi ngủ trong lúc ngủ. Vào ban đêm, vùng hầu họng của họ có thể bị thu hẹp, làm khó khăn cho việc hô hấp. Hệ quả là người bệnh có thể ngáy khi ngủ, đây là phản ứng của cơ thể để chống lại sự tắc nghẽn này.

Nếu tình trạng tắc nghẽn trở nên nghiêm trọng, vùng hầu họng có thể hoàn toàn bị chặn, dẫn đến ngưng thở tạm thời. Khi hô hấp bị gián đoạn trong một thời gian ngắn khi ngủ, người bệnh gặp phải tình trạng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn. Đây là một vấn đề nghiêm trọng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và giấc ngủ của họ.

Trạng thái ngưng thở khi ngủ có thể kéo dài từ 10 giây trở lên và thường xảy ra nhiều lần trong đêm. Điều quan trọng là người bệnh thường không nhận thức được các giai đoạn ngưng thở, dù có thể thức dậy ngắn ngủi sau mỗi lần gián đoạn hô hấp. Sự thiếu nhận thức này dẫn đến cảm giác mất kiểm soát và lo lắng về thời gian bị “mất” trong giấc ngủ.

Hội chứng ngưng thở khi ngủ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến hơn ở người trung niên và càng gia tăng theo tuổi tác. Nam giới cũng thường gặp phải tình trạng này nhiều hơn so với nữ giới.

Nhiều yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ. Những người thừa cân, đặc biệt là béo phì, có nguy cơ mắc bệnh cao gấp ba lần so với người có cân nặng bình thường. Các bất thường cấu trúc đường hô hấp trên như phì đại amidan, hàm nhỏ, hàm lệch, lưỡi to, hoặc tắc mũi cũng có thể tạo điều kiện cho tình trạng này xảy ra.

Thói quen xấu như uống rượu, dùng thuốc an thần hoặc chất gây nghiện có thể làm tăng nguy cơ mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ. Di truyền cũng đóng vai trò quan trọng; nếu trong gia đình có người từng mắc chứng này, các thành viên khác có nguy cơ cao hơn.

Một số bệnh lý nền như đái tháo đường, tăng huyết áp, bệnh nhược giáp, suy tim, và các vấn đề về mạch máu não có thể làm gia tăng nguy cơ mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ. Việc theo dõi sức khỏe và tìm kiếm tư vấn y tế là rất quan trọng nếu bạn nghi ngờ mình có nguy cơ mắc phải tình trạng này.

2. Nguyên nhân gây ra tình trạng ngưng thở khi ngủ

Có hai loại ngưng thở khi ngủ phổ biến là ngưng thở do tắc nghẽn và ngưng thở trung ương, mỗi loại có những nguyên nhân riêng. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân của ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn:

- Nguyên nhân ngưng thở do tắc nghẽn: Trong trường hợp này, nguyên nhân chủ yếu là do các cơ xung quanh cổ họng thư giãn quá mức khi ngủ, dẫn đến việc thu hẹp đường thở. Sự thu hẹp này khiến cho luồng không khí bị cản trở, làm giảm lượng oxy cung cấp cho cơ thể. Thiếu oxy sẽ kích thích não thức tỉnh một phần hoặc hoàn toàn để khôi phục hô hấp. Những gián đoạn này có thể xảy ra liên tục suốt đêm và thường dẫn đến ngáy.

- Nguyên nhân ngưng thở trung ương liên quan đến sự cản trở trong cách não điều chỉnh các cơ hô hấp. Với ngưng thở trung ương (CSA), thân não, bộ phận điều chỉnh mức carbon dioxide trong cơ thể, không thể nhận diện chính xác mức này khi người bệnh ngủ. Hậu quả là quá trình hô hấp trở nên không hiệu quả, dẫn đến thở chậm và nông, và có thể gây ngưng thở tạm thời.

3. Tác động của chứng ngưng thở khi ngủ là gì?

Việc không chẩn đoán và điều trị kịp thời chứng ngưng thở khi ngủ có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng và ảnh hưởng lâu dài, bao gồm:

- Rối loạn nhịp tim, đau thắt ngực, suy tim và nhồi máu cơ tim: Sự thiếu oxy khi ngủ có thể tạo điều kiện cho các vấn đề tim mạch. Ngưng thở khi ngủ có thể làm tăng huyết áp và nguy cơ rối loạn nhịp tim, từ đó gây ra các vấn đề nghiêm trọng như đau thắt ngực, suy tim, và nhồi máu cơ tim.

- Huyết áp cao: Ngưng thở khi ngủ có thể làm gia tăng áp lực lên hệ thống tim mạch và hô hấp, dẫn đến tăng huyết áp. Tình trạng này có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng do huyết áp cao.

- Tai biến mạch máu não và đột quỵ: Sự thiếu oxy do ngưng thở khi ngủ có thể làm gián đoạn việc cung cấp oxy đến não, làm tăng nguy cơ tai biến mạch máu não và đột quỵ. Thiếu oxy ảnh hưởng tiêu cực đến mạch máu não, gây tổn thương và làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề này.

- Đột tử trong khi ngủ: Ngưng thở khi ngủ có thể làm tăng nguy cơ đột tử trong khi ngủ, đặc biệt là ở những người có tiền sử bệnh tim. Thiếu oxy và áp lực cao trong quá trình ngưng thở có thể gây căng thẳng cho tim và làm tăng nguy cơ các sự cố tim mạch nghiêm trọng.

- Tiểu đường: Nghiên cứu cho thấy có mối liên hệ giữa ngưng thở khi ngủ và bệnh tiểu đường. Những người mắc chứng ngưng thở khi ngủ có nguy cơ cao hơn đối mặt với bệnh tiểu đường do tình trạng thiếu oxy và huyết áp cao có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh.

- Hen suyễn: Ngưng thở khi ngủ có thể gây viêm nhiễm đường hô hấp và suy giảm chức năng phổi, từ đó có thể làm gia tăng nguy cơ phát triển hen suyễn hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng của những người đã mắc bệnh hen suyễn.

- Giảm trí nhớ và khả năng tập trung: Ngưng thở khi ngủ có thể làm giảm chất lượng giấc ngủ, dẫn đến mệt mỏi và thiếu ngủ vào ban ngày. Điều này có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến trí nhớ và khả năng tập trung của người bệnh.

- Thay đổi cảm xúc và trầm cảm: Việc thiếu ngủ liên tục do ngưng thở khi ngủ có thể dẫn đến thay đổi tâm trạng và trầm cảm. Người bệnh thường cảm thấy căng thẳng và khó chịu do sự gián đoạn trong giấc ngủ, ảnh hưởng tiêu cực đến tinh thần và cảm xúc của họ.

Chứng ngưng thở khi ngủ là một vấn đề nghiêm trọng cần được theo dõi, chẩn đoán và điều trị kịp thời để ngăn ngừa các ảnh hưởng lâu dài đối với sức khỏe và cải thiện chất lượng cuộc sống. Việc chẩn đoán và điều trị sớm rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe tim mạch và mạch máu não, giúp duy trì cuộc sống khỏe mạnh.

Thêm vào đó, bạn có thể tham khảo: Cách hít thở đúng khi tập gym để đạt hiệu quả tối ưu. Cảm ơn bạn.