Trao đổi với bạn: Bầu trời đẹp nhất vào thời điểm nào? Tại sao? Các bạn học sinh nhận được nhiệm vụ gì từ thầy giáo. Em có nhận xét gì về cách miêu tả bầu trời của các bạn nhỏ trong đoạn văn dưới đây. Trong bài, có nhiều câu văn tả bầu trời, em thích câu văn nào. Theo em, tại sao hình ảnh bầu trời trong các câu văn của từng bạn nhỏ lại khác nhau.
Khởi động
Trao đổi với bạn: Bầu trời đẹp nhất vào lúc nào? Tại sao?
Phương pháp giải:
Em dựa trên suy nghĩ của mình để trao đổi với bạn.
Lời giải chi tiết:
Theo em, bầu trời đẹp nhất là vào buổi tối. Vì vào buổi tối, bầu trời tối màu như mực, ánh trăng và những vì sao lấp lánh trên bầu trời tạo nên một khung cảnh rất đẹp mắt. Đôi khi, những đám mây trắng che phủ mặt trăng khiến bầu trời như được phủ một lớp sương mỏng.
Bài đọc
Bầu trời mùa thu
Buổi học hôm nay, thầy giáo cùng cả lớp ra đồng. Buổi sáng mùa thu dịu dàng. Thầy nói:
- Các em hãy nhìn lên bầu trời. Mùa hè, nó rất nóng với những tia nắng mặt trời chói chang. Còn bây giờ, bầu trời thế nào? Các em hãy suy nghĩ và chọn những từ ngữ phù hợp để miêu tả bầu trời.
Các bạn học trò nhìn lên trời và suy nghĩ. Sau một lúc, một em học sinh nói:
- Bầu trời xanh như mặt nước yên bình trong ao.
– Tại sao mặt nước lại yên bình như vậy? – Thầy hỏi.
– Thưa thầy, mùa hè, nước bùng chảy theo những dòng sóng. Mùa thu, nước yên bình nên mặt nước mất đi sự sống động và trở nên xanh dịu.
Các bạn khác tiếp tục phát biểu:
– Bầu trời được rửa sạch sau mưa.
– Bầu trời xanh ngọc.
Thấy cô bé Va-li-a cảm thấy lo lắng, thầy giáo hỏi:
– Còn Va-li-a, vì sao em im lặng như vậy?
– Em muốn diễn đạt bằng từ ngữ của mình.
– Em đã tìm ra chưa?
Sau đó, mỗi em đều muốn nói về bầu trời bằng từ ngữ của riêng mình:
– Bầu trời buồn bã. Những đám mây xám từ phía bắc đang trôi đi.
– Bầu trời thanh bình. Nó nhớ đến tiếng hót của đàn chim sơn ca.
– Bầu trời gần gũi với mặt đất. Mùa hè, nó cao hơn và có những con chim én bay. Còn bây giờ, không có chim én nữa, nên bầu trời – cúi xuống lắng nghe, tìm kiếm xem chim én đang ở trong rừng cây hoặc ở đâu. Vì thế, các bạn học trò tràn đầy cảm xúc, suy nghĩ và tưởng tượng để miêu tả bầu trời theo cách của riêng mình.
(Theo Cúc Kim Linh, Mạnh Hưởng dịch)
Từ ngữ
Thanh bình: mang vẻ đẹp yên bình, không ồn ào.
Câu 1
1. Các bạn học sinh được thầy giáo giao cho nhiệm vụ gì?
Phương pháp giải:
Đọc lời thoại đầu tiên của thầy giáo trong đoạn 1 của bài đọc để tìm câu trả lời.
Lời giải chi tiết:
Thầy giáo giao cho các bạn học sinh nhiệm vụ suy nghĩ và chọn những từ ngữ phù hợp để miêu tả bầu trời.
Câu 2
2. Em đánh giá thế nào về cách mô tả bầu trời của các bạn nhỏ trong những câu văn dưới đây?
Phương pháp giải:
Em đọc kỹ các cách diễn đạt và đưa ra nhận xét của mình.
Lời giải chi tiết:
- Bầu trời được 'rửa mặt' sau mưa: ở đây, bạn nhỏ đã mô tả bầu trời với sắc màu xanh trong và nhiều ánh sáng. Đây là cách nhân hóa hình ảnh bầu trời với hoạt động 'rửa mặt' của con người để miêu tả được bầu trời sáng và trong.
- Bầu trời dịu dàng: ở đây, hình ảnh bầu trời tiếp tục được nhân hóa để miêu tả màu sắc của bầu trời vào mùa thu thật nhẹ nhàng, những gam màu không chói lọi và cũng không quá gay gắt như trời hè.
- Bầu trời buồn bã: ở đây là hình ảnh của bầu trời tĩnh lặng trước các sự vật giống như con người trong cuộc sống. Những đám mây xám là biểu tượng cho những dự cảm không tốt hoặc là những lo âu, lo lắng buồn bã của bầu trời. Ngoài ra, hình ảnh buồn bã ở đây còn mang nghĩa thông báo trời sắp có mưa.
- Bầu trời trầm ngâm. Nó nhớ đến tiếng hót của bầy chim sơn ca.: ở đây là hình ảnh của bầu trời yên bình. 'Trầm ngâm' thường dùng để miêu tả trạng thái, cảm xúc của con người nhưng khi bạn miêu tả như vậy thì thể hiện được cái nhìn sâu sắc và mô tả được nỗi nhớ của trời khi vào mùa thu không còn nghe thấy tiếng hót của bầy chim sơn ca.
- Bầu trời gần gũi với mặt đất... Bầu trời cúi xuống lắng nghe để tìm xem chim én đang ở trong bụi cây hay ở nơi nào: vào mùa thu, bầu trời thường yên bình và dịu dàng với sắc hồng mơ màng đan xen với chút ửng đỏ khác biệt so với trời xuân rực rỡ sức sống, mọi vật ở mọi nơi đều hòa quyện trên bầu trời cùng tiếng hát chung.
Câu 3
3. Trong bài, câu văn nào về bầu trời em thích nhất? Vì sao?
Phương pháp giải:
Em suy nghĩ và trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Em ưa thích nhất câu: 'Bầu trời sát mặt đất. Mùa hè, cao và có chim én bay. Nhưng bây giờ, không có chim én, nên bầu trời cúi xuống lắng nghe tìm chim én đâu.'. Vì vào thu, bầu trời thường lặng lẽ, dịu dàng với màu hồng, đỏ khác biệt hoàn toàn với trời xuân sôi động, mọi thứ kéo về trên bầu trời tự hát chung.
Câu 4
4. Theo em, tại sao hình ảnh bầu trời trong các câu văn của mỗi bạn nhỏ lại khác nhau?
Phương pháp giải:
Em suy nghĩ và trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Hình ảnh bầu trời khác nhau vì mỗi bạn có cách cảm nhận riêng. Đó là lý do một số miêu tả bầu trời buồn bã, một số dịu dàng, và một số cảm nhận sự sống, hơi thở của bầu trời vào mùa xuân.
Câu 5
5. Hãy viết 1 - 2 câu mô tả bầu trời dựa trên quan sát và cảm nhận của em.
Phương pháp giải:
Em suy nghĩ và trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
- Bầu trời cao, xanh như một tấm thảm khổng lồ. Mặt trời từ từ nổi lên từ dãy núi, chiếu ánh nắng vàng tươi ấm áp cho muôn loài.
Câu 2
2. Hãy viết một câu kể, mô tả về một hiện tượng tự nhiên, sử dụng biện pháp nhân hoá.
Phương pháp giải:
Viết một câu kể, mô tả về một hiện tượng tự nhiên, trong đó sử dụng biện pháp nhân hoá.
Lời giải chi tiết:
- Sóng biển:
+ Những chị mây đang khoác lên mình những chiếc váy trắng muốt, tựa như những thiên thần đang bay trên bầu trời xanh thẳm.
+ Từng chị mây màu cam, hồng từ từ vẫy tay chào biệt buổi chiều để chìm vào bóng đêm êm đềm.
- Nắng: Ánh nắng mặt trời như những đứa trẻ đang nhảy múa vui vẻ khắp nơi.