Khởi đầu
Giải câu đố và mô tả 1 – 2 câu về loài vật trong câu đố
Loài gì lông trắng như bông
Bay la bay lả giữa đồng lúa xanh
Tính cách làm việc chăm chỉ, hiền lành
Chân dài, cổ thẳng, dáng mảnh mai?
Phương pháp giải:
Em đọc câu đố và giải nó.
Em mô tả một số đặc điểm của loài vật được đề cập trong câu đố.
Lời giải chi tiết:
Loài vật được nhắc đến trong câu đố là con cò. Đây là loài vật phổ biến và quen thuộc với cảnh quan quê hương Việt Nam với tính tốt và sự gần gũi với con người, đặc biệt là với người nông dân.
Bài đọc
TRÊN KHÓM TRE ĐẦU NGÕ
Một ngày đầu hè, có đôi cò bay đến, đậu trên khóm tre đầu ngõ nhà Bua Kham. Cành lá đu đưa dưới cơn gió khiến cho cặp cò phải lắc lư và nhẹ nhàng vỗ cánh để giữ thăng bằng. Một vài ngày sau, trên cành tre đã xuất hiện một tổ cò được làm từ cỏ và lá tre khô.
Không lâu sau, Bua Kham nghe thấy tiếng kêu của cò con. Chúng kêu trong tổ. Khi rảnh, Bua Kham thường ra dưới khóm tre. Không có gì thú vị bằng việc quan sát lũ cò con ăn. Chỉ cần nhìn thấy đôi cánh trắng vỗ nhẹ ở xa, chúng lập tức nghiêng đầu về phía ổ lá. Chúng mở mỏ mềm mại và kêu nhẹ nhàng.
Một ngày nọ, bão lớn đến. Mưa rơi dày đặc. Gia đình cò bắt đầu run rẩy, ướt sũng khiến chúng trông càng gầy gò, lạc hậu hơn. Cơn gió bỗng mạnh mẽ. Một vài chú cò con bị cuốn lên và rơi xuống. Vợ chồng cò muốn bay xuống cứu con, nhưng cánh của họ đã ướt nên họ buộc phải bám vào cành tre và kêu rên thảm thiết.
Khi bão tan, Bua Kham nhìn thấy lũ cò con nằm run rẩy dưới đất, giữa những tờ lá rơi vụn. Mọi người nói rằng có thể nhặt lũ cò con về nuôi. Chúng sẽ quen với nhà và đi lang thang, bắt ruồi trên sân. Nhưng Bua Kham không muốn làm tan nát gia đình cò nhỏ. Con cò con quá bé, việc trả chúng cho bố mẹ là tốt nhất.
Bua Kham gọi ông. Ông cầm cái thang, đặt lũ cò con vào tổ cũ. Mùa sau, cặp vợ chồng lại có thêm ba bốn chục cặp cò bạn tới. Chúng đưa theo cả những đôi cò đỏ lửa như ánh đèn và những đôi vạc màu xám như bóng chiều tà. Trên toàn vùng, không nơi nào vui bằng vườn nhà Bua Kham.
(Theo Vũ Hùng)
Câu 1
1. Đôi cò bay đến khóm tre nhà Bua Kham để làm gì? Chi tiết nào cho biết điều đó?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ đoạn 1 của bài đọc để tìm câu trả lời.
Lời giải chi tiết:
Đôi cò bay đến khóm tre nhà Bua Kham để xây tổ sinh con.
Chi tiết cho biết điều đó là: “Mấy hôm sau, trên cành tre đã xuất hiện một tổ cò được làm từ cỏ và lá tre khô.”
Câu 2
2. Hình ảnh của những chú cò con được mô tả như thế nào? Cảm xúc của Bua Kham khi quan sát cò con đòi ăn là gì?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ đoạn văn thứ hai của bài viết để tìm câu trả lời.
Lời giải chi tiết:
- Hình ảnh của những chú cò con được miêu tả: Khiếm khuyết và đáng yêu, chúng kêu ríu rít trong tổ, nhô lên cái đầu trần trụi trên ổ lá, há mỏ mềm và kêu nhè nhẹ.
- Khi quan sát cò con đòi ăn, Bua Kham cảm thấy thương hại chúng.
Câu 3
3. Mô tả lại tình cảnh đáng thương của gia đình cò trong cơn bão.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ đoạn văn thứ ba trong bài viết để tìm câu trả lời.
Lời giải chi tiết:
Tình cảnh đáng thương của gia đình cò trong cơn bão: Gia đình cò trong cơn bão run rẩy, ướt sũng khiến chúng trông gầy gò, xơ xác hơn. Cơn gió mạnh làm mấy chú cò con bị cuốn lên và té ngã. Vợ chồng cò muốn lao xuống cứu con, nhưng cánh đã ướt nên họ phải bám vào cành tre và kêu quác quác buồn thảm.
Câu 4
4. Bua Kham nghĩ gì và hành động ra sao khi nhìn thấy lũ cò con rơi xuống đất?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ hai đoạn cuối của bài viết để tìm câu trả lời.
Lời giải chi tiết:
- Bua Kham nghĩ: Người ta bảo có thể nhặt lũ cò con về nuôi nhưng Bua Kham không muốn làm tan nát gia đình cò nhỏ. Bọn cò con quá bé, trả chúng về cho bố mẹ là tốt nhất.
- Hành động của Bua Kham: Gọi ông. Ông đem thang và đặt lũ cò con vào tổ cũ.
Câu 5
5. Đoạn kết của câu chuyện muốn truyền đạt điều gì? Chọn câu trả lời phù hợp hoặc đưa ra ý kiến của bạn.
A. Vườn cây trở nên sống động khi có nhiều loài chim bay nhảy.
B. Cho đi yêu thương, chúng ta sẽ nhận lại yêu thương.
C. Bầy cò thích xây tổ trên những cây tre xanh.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ phần kết của câu chuyện, suy nghĩ và chọn đáp án đúng.
Lời giải chi tiết:
Đoạn kết của câu chuyện muốn truyền đạt ý: Cho đi yêu thương, chúng ta sẽ nhận lại yêu thương.
Chọn B.
Luyện tập
Câu 1:
1. Tìm chủ ngữ và vị ngữ trong câu: “Ông bắc thang, đem đặt lũ cò con vào chiếc tổ cũ.”
Phương pháp giải:
Đọc kỹ câu văn và tìm chủ ngữ, vị ngữ.
Lời giải chi tiết:
Ông/ bắc thang, đem đặt lũ cò con vào chiếc tổ cũ.
CN VN
Câu 2
2. Mô tả ngắn về Bua Kham và phân tích cách diễn đạt.
Phương pháp giải:
Viết 1 - 2 câu giới thiệu về cô bé Bua Kham và chỉ ra chủ ngữ, vị ngữ của mỗi câu.
Lời giải chi tiết:
Bua Kham là một cô bé tốt bụng. Dù muốn nuôi những con cò con, nhưng cô lại để chúng về với bố mẹ mà không ích kỉ vì thú vui cá nhân.
Chủ ngữ: Bua Kham, cô
Vị ngữ: là một cô bé tốt bụng, lại để chúng về với bố mẹ mà không ích kỉ vì thú vui cá nhân.