Buzz
Giải Kinh tế và Pháp luật 11 Bài 4 trang 26-33 giúp học sinh hiểu rõ vai trò của Nhà nước trong kiểm soát và giảm thiểu thất nghiệp. Đồng thời, cung cấp tài liệu tham khảo, so sánh kết quả và củng cố kiến thức.
Luyện tập Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 11 Bài 4
Bài tập Luyện tập 1
Hãy cho biết quan điểm của bạn về nhận định nào dưới đây? Tại sao?
a. Do cơ cấu kinh tế thay đổi theo hướng hiện đại, nên người lao động không tìm được việc làm thuộc loại hình thất nghiệp chu kỳ.
b. Khi cơ cấu nền kinh tế chuyển hướng hiện đại và nhiều ngành nghề mới xuất hiện, sẽ tạo ra nhiều việc làm mới, giúp giảm thiểu tình trạng thất nghiệp cho người lao động.
c. Sự gia tăng thất nghiệp trong xã hội có thể dẫn đến giảm tiêu dùng và thu hẹp hoạt động sản xuất, gây lãng phí nguồn lực sản xuất.
d. Nếu không có kỹ năng ngoại ngữ và yếu về giao tiếp, người lao động có thể gặp khó khăn trong việc tìm việc làm.
e. Việc cung cấp trợ cấp an sinh xã hội cho những người mất việc làm, mất nguồn thu nhập là điều cần thiết.
Gợi ý cho câu trả lời
- Ý kiến a. Tôi không đồng ý với ý kiến này vì:
+ Người lao động không thể tìm được việc làm do cơ cấu kinh tế đang thay đổi theo hướng hiện đại, điều này gây ra tình trạng thất nghiệp cơ cấu.
+ Thất nghiệp chu kỳ phát sinh do tính chu kỳ của nền kinh tế. Khi nền kinh tế suy thoái hoặc gặp khủng hoảng, mức cầu lao động giảm.
- Ý kiến b. Tôi không đồng tình, bởi khi cơ cấu kinh tế chuyển đổi theo hướng hiện đại, sẽ đặt ra những yêu cầu mới, đòi hỏi ngày càng cao về chất lượng nguồn lao động. Trong tình hình đó, nếu người lao động không đáp ứng được yêu cầu công việc mới, họ sẽ bị sa thải, rơi vào tình trạng thất nghiệp.
- Ý kiến c. Tôi đồng ý, vì:
+ Khi thất nghiệp, người lao động sẽ không có hoặc bị giảm thu nhập, từ đó họ sẽ giảm nhu cầu tiêu dùng hàng hóa.
+ Khi nhu cầu tiêu dùng giảm => các doanh nghiệp thu hẹp sản xuất; đồng thời cũng gây lãng phí các nguồn lực.
- Ý kiến d. Tôi không đồng ý, vì: với mỗi ngành nghề, mỗi loại công việc, vị trí việc làm đều đặt ra những yêu cầu khác nhau về kiến thức, nghiệp vụ, kỹ năng. Do đó, người lao động cần phải nghiên cứu, cân nhắc kỹ để chọn được công việc phù hợp với khả năng của mình. Tuy nhiên, trong bối cảnh cơ cấu kinh tế đang chuyển dịch theo hướng hiện đại, người lao động cũng cần phải bổ sung khả năng ngoại ngữ và kỹ năng giao tiếp để hỗ trợ công việc và cuộc sống của họ tốt hơn.
- Ý kiến e. Tôi đồng tình, vì: việc thực hiện các chính sách an sinh xã hội, trợ cấp… sẽ giúp người lao động vượt qua một phần khó khăn, hỗ trợ họ tìm nguồn sinh kế mới.
Luyện tập 2
Em hãy nhận biết loại hình thất nghiệp trong các trường hợp sau:
a. Ông B không đáp ứng được yêu cầu của công việc mới khi doanh nghiệp chuyển đổi sang quy trình sản xuất hiện đại nên phải nghỉ việc.
b. Anh M sau thời gian nghỉ việc để điều trị bệnh, hiện đang tìm kiếm việc làm nhưng vẫn chưa thành công.
c. Doanh nghiệp A tạm ngưng sản xuất do thiếu đơn hàng, chị P phải nghỉ việc và không tìm được việc làm khác trong tình hình kinh tế thành phố đang đình trệ. Chị hy vọng doanh nghiệp A sẽ khôi phục sản xuất, tái tuyển dụng lao động tạm nghỉ để chị có thể trở lại công việc như trước.
Gợi ý đáp án
- Trường hợp a. Loại hình: thất nghiệp cơ cấu
- Trường hợp b. Loại hình: thất nghiệp không tự nguyện
- Trường hợp c. Loại hình: thất nghiệp chu kì.
Luyện tập 3
Gợi ý đáp án
- Trường hợp a. Nguyên nhân dẫn đến thất nghiệp là do: Cơ cấu nền kinh tế chuyển đổi theo hướng hiện đại, tạo ra các yêu cầu mới và đòi hỏi cao về chất lượng nguồn lao động. Người lao động không đáp ứng được các yêu cầu công việc mới nên bị sa thải.
- Trường hợp b. Nguyên nhân dẫn đến thất nghiệp là do: Thiếu chuyên môn, nghiệp vụ và kỹ năng hỗ trợ nên người lao động không thể đáp ứng được yêu cầu của công việc.
Luyện tập 4
Em hãy làm rõ nguyên nhân và hậu quả của thất nghiệp đối với nền kinh tế và xã hội trong các trường hợp sau:
Gợi ý đáp án
Trường hợp a.
- Nguyên nhân gây thất nghiệp: Chi phí nguyên vật liệu sản xuất tăng cao, dẫn đến các doanh nghiệp thu hẹp quy mô sản xuất và cắt giảm lực lượng lao động.
- Hậu quả:
+ Giảm tiêu dùng, các doanh nghiệp tiếp tục thu hẹp sản xuất, gây lãng phí nguồn lực.
+ Người lao động bị suy giảm hoặc mất nguồn thu nhập, đời sống gặp nhiều khó khăn.
Trường hợp b.
- Nguyên nhân gây thất nghiệp: Nền kinh tế chậm chuyển dịch theo hướng hiện đại nên dần bị đình trệ.
- Hậu quả:
+ Giảm tiêu dùng, thu hẹp sản xuất gây lãng phí nguồn lực sản xuất;
+ Nền kinh tế đất nước rơi vào tình trạng suy thoái, tốc độ tăng trưởng kinh tế giảm, ngân sách nhà nước suy giảm,...
+ Người lao động bị suy giảm hoặc mất nguồn thu nhập, đời sống gặp nhiều khó khăn.
Luyện tập 5
Em có nhận xét gì về việc làm của các cán bộ dưới đây:
Gợi ý đáp án
- Nhận xét:
+ Cán bộ trung tâm giới thiệu việc làm đã thực hiện tốt nhiệm vụ của mình; đồng thời rất nhiệt tình và tận tâm hướng dẫn chị M thủ tục và quy trình làm hồ sơ hưởng trợ cấp bảo hiểm thất nghiệp.
+ Cán bộ cơ quan Bảo hiểm xã hội đã làm đúng chức năng, nhiệm vụ của mình; thực hiện tốt chủ trương, chính sách của nhà nước trong việc trợ cấp thất nghiệp cho người lao động bị tạm thời ngừng việc, mất kế sinh nhai.
=> Nhờ sự hỗ trợ, giúp đỡ tích cực và kịp thời của các cán bộ tại trung tâm giới thiệu việc làm và cơ quan Bảo hiểm xã hội, chị M đã vơi đi một phần khó khăn trong cuộc sống được hỗ trợ tìm nguồn sinh kế mới.
Vận dụng Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 11 Bài 4
Hãy sưu tầm về tấm gương một người đã vượt khó vươn lên trong học tập, tự đào tạo để không rơi vào tình trạng thất nghiệp và chia sẻ những điều em học hỏi được từ tấm gương đó.
Gợi ý đáp án
(*) Tham khảo: Tấm gương chị Thạch Phương Linh – nhân viên Trường nuôi dạy trẻ khuyết tật tỉnh Sóc Trăng
- Lúc mới sinh ra, chị Lynh là đứa trẻ lành lặn, bụ bẫm nhưng đến năm 3 tuổi, một cơn sốt bại liệt đã làm cho đôi chân của chị không thể đi lại bình thường. Lúc đi học, chị cũng gặp không ít khó khăn, đôi khi còn bị bạn bè trêu chọc. Chị Linh tâm sự: “Hồi đó mình tủi thân lắm, nhiều lúc cũng nghĩ đến chuyện bỏ học nhưng suy nghĩ lại bản thân phải cố gắng học hành thì sau này mới có thể tìm được việc làm ổn định, thành ra mình vẫn cố gắng”.
- Mặc cho những khó khăn, chị luôn kiên cường, không chịu khuất phục. Sau khi tốt nghiệp THPT, chị chọn học Trung cấp Mỹ thuật. Năm 2006, chị được công tác tại Trường Nuôi dạy trẻ khuyết tật tỉnh Sóc Trăng. Với nhiệm vụ làm nhân viên thư viện, chị Linh cố gắng học hỏi, nâng cao trình độ chuyên môn bằng cách đăng ký học Trung cấp Thư viện và năm 2018, chị tốt nghiệp Đại học Thông tin Thư viện.
- Bên cạnh nhiệm vụ chính là nhân viên thư viện, chị thường xuyên giúp các em học sinh học bài và hỗ trợ đồng nghiệp. Trong thời gian rảnh rỗi, chị dạy các em học chơi đàn, vẽ tranh và ôn bài. Mặc dù không có chứng chỉ sư phạm nhưng các em vẫn quý mến chị và gọi chị là cô. Điều này là động lực giúp chị vươn lên mỗi ngày.
- Niềm vui của chị được tạo ra từ những khó khăn và nỗ lực. Dù nhỏ bé giữa đôi nạng gỗ, chị luôn tươi cười lạc quan. Qua bao nỗ lực, chị đã có một công việc ổn định và một gia đình hạnh phúc. Chị còn được vinh dự nhận bằng khen về thành tích xuất sắc từ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, cũng như được Tỉnh đoàn Sóc Trăng tuyên dương là thanh niên tiên tiến.
(*) Tinh thần lạc quan và ý chí nỗ lực vươn lên trong cuộc sống là những điều mà em học được từ tấm gương này.
