Đạp xe từ Hà Nội tới Tây Nguyên và vẫn tiếp tục kéo dài sang một số nước khác ở Đông Nam Á, cô gái nhỏ nhắn nhưng toát lên sức mạnh và tinh thần lạc quan đã hoàn thành hành trình để khám phá vẻ đẹp của đất nước và vượt qua những ranh giới cá nhân.
Trương Mỹ Châu (1990) ban đầu là một kỹ sư nông nghiệp tại TP.HCM. Dù đã trải qua chuyến đi xuyên Việt bằng xe máy, nhưng chuyến hành trình với chiếc xe đạp là hành trình dài nhất, vất vả nhất và đầy hài lòng nhất mà cô từng trải qua.
Quyết định từ bỏ công việc để 'làm mới' cuộc sống, không có kế hoạch cụ thể trước, cô bất ngờ mua một chiếc xe đạp ở Hà Nội và cứ thế, cất xe lên và ra đi.
Đạp xe xuyên Việt mà không có kế hoạch
- Ý tưởng về chuyến đi đạp xe xuyên Việt đã đến với bạn như thế nào?
Tôi đã đi làm được mười mấy năm, vừa mới nghỉ việc. Vì vậy, tôi quyết định thử nghiệm một thời gian đi lại. Quyết định đạp xe xuyên Việt đến tự nhiên thôi. Điều đó không chỉ là một phương tiện thân thiện với môi trường và tiết kiệm nhiên liệu mà còn là cách sống chậm.
Không có kế hoạch cụ thể. Tôi để cuộc hành trình diễn ra một cách tự nhiên nhất. Xuất phát từ Hà Nội, tôi chỉ quan tâm đến ngày mai sẽ đi đến đâu, không lên kế hoạch chi tiết về con đường, nơi nghỉ ngơi hay ẩm thực. Chỉ cần thấy con đường đẹp là tôi sẽ đi. Đồng thời, trong chuyến đi này, tôi cũng muốn ghé qua thăm bạn bè. Mặc dù có nhiều người tôi quen qua mạng, nhưng chưa từng gặp mặt trực tiếp. Vì vậy, con đường đi của tôi rất linh hoạt, từ đường lộ đến quốc lộ, từ thị trấn đến đường mòn.
Một lần đi đến bản Eo Kén (Thanh Hóa), tôi tình cờ quen được một gia đình người Mường. Ban đầu, kế hoạch của tôi là đạp đến Pù Luông. Nhưng trên đường đi qua Eo Kén, vì mệt nên tôi quyết định nghỉ ở lại nhờ ở nhà một gia đình trong vùng. Nhà họ xây dạng nhà sàn, tôi được phép cắm trại ngủ dưới sàn. Ban đầu tôi chỉ tính ăn mì tôm, nhưng gia đình chủ nhà rất nhiệt tình, mời tôi ăn chung. Ngày tiếp theo cũng vậy, họ tiếp tục mời uống rượu, nên tôi đã ở lại thêm một ngày, thay vì tiếp tục đến Pù Luông như dự định ban đầu. Tôi để chuyến đi tự nhiên quyết định như vậy. Theo cảm hứng cá nhân, chỉ cần thấy vui là ở lại.
Mặc dù nhiều người là xa lạ, nhưng họ lại rất tốt bụng. Nhiều lần, những người mà tôi không quen biết đã mời tôi uống nước, treo đồ ăn và trái cây lên xe của tôi khi thấy tôi đạp xe mệt mỏi. Bạn bè thì càng nhiệt tình hơn, như một gia đình.
- Bạn dự định kết thúc chuyến đi này như thế nào? Điểm cuối cùng của Việt Nam, hoặc thậm chí xa hơn, có thể là một nơi nào đó ở nước ngoài chẳng hạn?
Tôi sẽ đạp về Gia Lai, khám phá Tây Nguyên. Sau đó, tôi sẽ tiếp tục đến cửa khẩu Bờ Y để sang Lào.
Thực ra, ban đầu tôi dự định đạp xe đến TP.HCM, tiếp tục qua Tây Ninh, Campuchia và sau đó là Lào. Tuy nhiên, Lào đã áp dụng chính sách không cho phép qua cửa khẩu từ quốc gia thứ ba, vì vậy tôi phải thay đổi lịch trình một chút.
Ngoài Đông Nam Á, từ lâu tôi đã mơ ước được khám phá Tây Tạng và Ấn Độ. Tôi đam mê leo núi, mong muốn vượt qua các đỉnh Himalaya. Nhưng với vấn đề kinh tế, ước mơ chỉ là điều xa vời.
Thực ra, ngay trong chuyến đi này, tôi cũng đã thỏa mãn niềm đam mê nhỏ của mình. Mỗi khi đến một tỉnh, tôi cố gắng leo lên đỉnh cao nhất của nơi đó.
- Vậy, bạn muốn thực hiện một hành trình kết hợp đạp xe và leo núi ở nước ngoài? Với nhiều hạn chế của việc du lịch tự túc, đặc biệt là bằng xe đạp, liệu những khó khăn đó có khiến bạn nao núng?
Tôi tham gia các nhóm đạp xe quốc tế, nên đã biết về một số con đường tại nước ngoài. Nhiều con đường đẹp nhưng ít người qua lại, như các vùng sa mạc chẳng hạn. Thực ra, ở Việt Nam cũng có những con đường như vậy, đặc biệt là ở các khu vực gần biên giới. Tôi đã trải qua những con đường vắng vẻ đó, có lúc cả ngày chỉ gặp vài người.
Trải nghiệm cuộc sống chậm chạp chưa từng có
- Chuyến đi đạp xe xuyên Việt chắc chắn mang lại cho bạn những trải nghiệm mới lạ?
Tôi đã từng đi từ Bắc vào Nam bằng xe máy. Nhưng không cảm thấy hào hứng lắm. Vì vậy, lần này, tôi quyết định chuyển sang xe đạp để thử sức mạnh, kiên nhẫn và sự linh hoạt của bản thân. Đạp xe không chỉ giúp rèn luyện sức khỏe mà còn thân thiện với môi trường.
Ban đầu tôi nghĩ đơn giản như vậy thôi. Nhưng khi thực hiện, tôi mới nhận ra rằng đạp xe mang lại trải nghiệm khác biệt hoàn toàn. Rất thú vị.
Điều thú vị nhất của việc đạp xe là tốc độ chậm hơn so với ô tô hay xe máy. Khi di chuyển chậm như vậy, tôi có thể cảm nhận rõ hơn và chiêm ngưỡng vẻ đẹp của đất nước mình.
So với việc đi xe máy, cảm giác lướt qua nhanh chóng hơn. Điều này giúp tiết kiệm thời gian, nhưng cũng tốn kém hơn về chi phí.
Nhiều người hỏi về chi phí du lịch bằng xe đạp. Nhưng thực tế, chi phí này không nhiều hơn so với ở nhà. Nhiều người đi xuyên Việt bằng xe đạp, nhưng chọn tour cao cấp, ăn uống sang trọng, ở nhà nghỉ cao cấp. Điều này tốn kém. Còn tôi thì chỉ cần xe đạp. Không tốn xăng và chi phí ăn uống cũng không cao. Khi dừng chân, tôi sử dụng lều và các đồ cắm trại như bàn ghế, nồi, đũa. Dù vào thăm bạn bè hay được địa phương chiêu đãi, tôi vẫn giữ nguyên phong cách đi bụi.
- Bạn dường như rất kiên cường. Nhưng đã bao giờ bạn cảm thấy bối rối, chán nản và muốn dừng lại chưa?
Có những lúc rất mệt mỏi, như khi vượt qua những con đèo đồi dốc. Lúc đó chỉ muốn trách bản thân 'Ở nhà thì dễ chịu hơn! Tại sao lại phải gian khổ như thế này?'. Rồi cũng có những lúc muốn bỏ xe lại và đi bộ. Có lần đang mệt mỏi, nảy ra ý định mua cam, nhưng sau đó phải đối mặt với đoạn dốc, quyết định... ngưng lại và ăn hết cả cam.
Nhưng cảm giác mệt đó nhanh chóng tan biến. Mệt nhất thường là khi leo đèo. Nhưng lại, con đường đèo thường đẹp mắt. Đang mệt mỏi muốn bỏ cuộc, nhưng bất ngờ trước cảnh đẹp hiện ra, bỗng nhiên cảm thấy mệt cũng đáng giá, trong lòng như có hoa nở, rạng rỡ vui vẻ.
Tối giản là cách tốt nhất để chuẩn bị cho chuyến đi xuyên Việt bằng xe đạp
- Câu hỏi này... có vẻ hơi nghịch lý nhưng bạn đã chuẩn bị những gì cho chuyến đi không kế hoạch này?
Là một cô gái đi xuyên Việt một mình, dáng vẻ nhỏ nhắn, mang theo rất nhiều đồ khi đạp xe. Có người thử cầm xe tôi cũng phàn nàn nặng nề, anh ấy là người chuyên đi mà còn không nặng như thế này, làm sao mà leo núi được.
Thực tế, tôi đã tự đánh giá khả năng của mình trước khi bắt đầu chuyến đi này. Sức khỏe của tôi luôn khá tốt, rất ít khi gặp vấn đề về sức khỏe. Nguy cơ lớn nhất là gặp phải người xấu. Nhưng tôi không lo lắng vì đã có nhiều năm tập võ. Ngoài ra, tôi luôn mang theo các trang thiết bị bảo vệ bản thân.
Về vấn đề xe cộ, nếu gặp phải những vấn đề thông thường, tôi có thể tự xử lý. Với bằng cấp kỹ sư nông nghiệp, tôi có khả năng sửa chữa các thiết bị và máy móc trong nhà, trừ khi chúng gặp phải hỏng hóc nghiêm trọng.
Xe đạp của tôi là dòng touring thông thường, không có gì đặc biệt. Xe này phổ biến trên thị trường và có nhiều tầng líp để hỗ trợ khi đạp lên dốc. Dù có đắt hơn xe thông thường một chút, nhưng không sánh kịp với những chiếc xe siêu sang, có thể lên đến hàng trăm triệu đồng.
Thực ra, trước chuyến đi này, lần cuối cùng tôi đạp xe là từ khi còn là học sinh cấp một. Đã mấy chục năm trôi qua từ đó.
Mặc dù kinh nghiệm đạp xe của tôi không nhiều, nhưng tôi không gặp khó khăn nhiều để làm quen với việc đạp xe. Do thường xuyên leo núi nên tôi có thể thích ứng khá nhanh chóng. Nhiều người mất 2-3 ngày để leo đỉnh ở Tây Bắc, trong khi tôi chỉ cần một ngày, rồi hôm sau lại tiếp tục leo đỉnh mới.
- Từ những trải nghiệm trong chuyến đi xuyên Việt, bạn có thể chia sẻ kinh nghiệm của mình với những người đam mê khám phá và xuyên Việt, hoặc những người muốn thử sức với việc sử dụng xe đạp đi xa, nhưng vẫn cảm thấy e ngại?
Đây là lần đầu tiên tôi xuyên Việt bằng xe đạp, nên sẽ có nhiều vấn đề để rút kinh nghiệm cho các chuyến đi sau. Một trong số đó là cần tối giản hóa đồ đạc mang theo. Trong chuyến đi này, tôi mang theo quá nhiều đồ, một số không cần thiết. Vì vậy, với những ai muốn thử sức với việc đi xa bằng xe đạp, tối giản hóa đồ đạc là điều cần thiết, giúp chuyến đi trở nên nhẹ nhàng và thoải mái hơn rất nhiều.
Thứ hai, nhiều người luôn tìm lý do không đủ sức khỏe và thời gian để đi xa hàng tháng. Nhưng cố gắng khi còn trẻ, khi già không còn khả năng, dù có tiền cũng không thể thay đổi điều đó. Khi sức khỏe suy giảm, tiền chỉ còn để nuôi bác sĩ mua thuốc.
Nhiều người không dám vượt ra khỏi vùng an toàn, sợ thiếu kỹ năng, sợ sự khác biệt văn hóa và ẩm thực, sợ rủi ro sức khỏe. Nhưng ngay từ bây giờ, họ có thể làm điều gì đó khác biệt, làm cho cuộc sống thêm phần mới mẻ. Sống mỗi ngày một cách đầy đủ và ý nghĩa.
Mình là một người nghèo, nghèo về trải nghiệm, cảm xúc, kiến thức... và muốn đi, đi mãi để làm giàu cho tâm hồn và tri thức của bản thân.
Thế giới này rất rộng lớn và mỗi người chỉ sống được một lần. Là người ham khám phá, tôi luôn khát khao dịch chuyển, đi đến mọi nơi để nhìn thấy và trải nghiệm thế giới.
Trên hành trình đó, tôi luôn nắm vững tư tưởng rằng cuộc sống của mình rất 'tiện nghi'. Không chỉ về tiện ích cá nhân mà còn là khả năng thích nghi với mọi hoàn cảnh. Tôi cảm thấy hạnh phúc không phụ thuộc vào sự đòi hỏi hay mong muốn.
- Cảm ơn bạn đã chia sẻ. Chúc bạn sẽ có nhiều chuyến đi thú vị và đạt được mong ước của mình.