Nội dung HDR yêu cầu độ sáng cao hơn, và chuyên gia công nghệ từ TechHive cho biết điều này có ảnh hưởng đến tuổi thọ của màn hình TV OLED.
TechHive, một phần của tập đoàn truyền thông IDG, là nguồn tin đáng tin cậy về công nghệ tiêu dùng. Trước sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ TV, đặc biệt là OLED và HDR, TechHive mong muốn làm rõ tác động của nội dung HDR đối với tuổi thọ của màn hình OLED.
Tác giả Jon L. Jacobi từ TechHive cũng đặt ra câu hỏi này. Là người yêu thích TV OLED nhưng lo lắng về tuổi thọ và các vấn đề khác, ông đã tìm hiểu sâu hơn về vấn đề này.
Sự đam mê của tôi đối với OLED đã bị ảnh hưởng bởi câu chuyện này. Thực tế, các thành phần của màn hình OLED có tuổi thọ nhất định. HDR có thể làm giảm tuổi thọ này, nhưng con số chính xác vẫn chưa được tiết lộ. Tuy nhiên, một số chuyên gia trong ngành đã sẵn lòng chia sẻ thông tin này.
Chiếc TV OLED 65E8PUA của LG
Tuổi thọ của màn hình OLED là bao lâu?
Tôi không lo lắng về tuổi thọ của OLED sau khi đọc báo cáo của flatpanelhds.com về tuyên bố của LG vào năm 2016, cho biết các TV OLED của họ có thể sử dụng được lên đến 100.000 giờ. Dù sau 100.000 giờ đó, độ sáng của màn hình sẽ giảm đi 50%, nhưng thậm chí khi sử dụng 10 tiếng mỗi ngày trong 10 năm (khoảng 30.000 giờ), độ sáng vẫn giảm chỉ 50%, điều này không khiến người dùng phải lo lắng khi mua sắm.
Vấn đề thực sự ở đây là tuyên bố về 100.000 giờ của LG được đưa ra trước khi công nghệ HDR (High Dynamic Range) phổ biến. Bạn có thể hiểu điều này như mối quan hệ giữa nước và lửa.
Mặc dù TV OLED là công nghệ hàng đầu về HDR với khả năng tạo ra màu đen tốt hơn so với TV LCD, nhưng vẫn cần thêm nhiều yếu tố khác để đạt được hiệu ứng HDR. Điều này đặt ra câu hỏi liệu TV OLED có thể duy trì chất lượng hình ảnh trong thời gian dài hay không, điều này vẫn chưa có câu trả lời chính xác.
TV OLED 65W7P của LG.
Trong khi Sony và LG, hai nhà sản xuất OLED hàng đầu, không trả lời về mức độ thoái hóa của sản phẩm, OLED Organization đã giới thiệu Ignis Innovations Inc., một công ty chuyên về việc cân bằng mức độ thoái hóa của màn hình OLED.
Một nguồn tin đáng tin cậy là tài liệu của Bộ Năng lượng năm 2016, nói về mối quan hệ giữa độ sáng của OLED và tuổi thọ của nó. Theo tài liệu này, một tấm nền OLED có độ sáng 8.300 nit sẽ có tuổi thọ khoảng 40.000 giờ ở độ sáng 25% (hay 2.075 nit), nhưng giảm xuống chỉ còn 10.000 giờ ở độ sáng 100% (hay 8.300 nit) – giảm 4 lần so với nhau.
Các tài liệu khác cũng xác nhận rằng việc thoái hóa sẽ diễn ra tuyến tính với hầu hết các phần tử của màn hình OLED, và tốc độ thoái hóa có thể tăng lên đáng kể, đặc biệt là với nội dung HDR.
So sánh giữa HDR10 và Dolby Vision của Dolby.
Thực tế về phép tính giả định
Dù thông tin từ các nhà cung cấp không rõ ràng, nhưng có một số thực tế mà tôi có thể chia sẻ. Ví dụ, màn hình OLED của TV Sony Bravia XBR65A1E hiển thị độ sáng tối đa 170 nit với video độ tương phản tiêu chuẩn, nhưng có thể nhảy lên 700 nit với video HDR trong những khu vực sáng nhất - tức là sáng gấp 4 lần. Bạn có thấy điểm tương tự với chỉ dẫn trên không?
Trong trường hợp độ sáng 700 nit chưa vượt quá giới hạn thoái hóa tuyến tính của màn hình OLED, tôi giả định rằng việc tăng độ sáng 4 lần sẽ giảm 25% tuổi thọ của chúng so với bình thường. Tôi cũng giả định rằng HDR sẽ được hiển thị trên toàn bộ màn hình, nếu không sẽ gây ra sự không đồng đều trong việc thoái hóa các phần tử OLED.
TV OLED Sony Bravia XBR65A1E
Nếu theo giả định của tôi về thoái hóa tuyến tính, độ sáng HDR tối đa sẽ giảm tuổi thọ của màn hình xuống còn 25.000 giờ, từ 100.000 giờ ban đầu. Điều này sẽ khiến hiện tượng burn-in trên màn hình trở nên rõ ràng.
Rõ ràng con số 25.000 giờ này không phải là thứ dễ chấp nhận, ngay cả khi tương đương với việc xem TV liên tục 24 giờ mỗi ngày trong 3 năm. Thậm chí, giảm độ sáng chỉ 5% cũng dễ nhận biết, chưa kể đến việc giảm 50%.
Rất may mắn, với việc xem thông thường, các khu vực có độ sáng cao nhất của HDR hiếm khi xuất hiện và khó bao phủ toàn bộ màn hình. Giả định rằng, mức độ sáng cao nhất (700 nit trên Sony) chỉ xuất hiện 5% thời gian, và có thể xuất hiện trên toàn bộ màn hình. Với độ sáng đó, tốc độ thoái hóa sẽ nhanh gấp 4 lần, nghĩa là cho dù chỉ hiển thị 3 phút trong mỗi giờ, tuổi thọ tấm nền sẽ giảm đi 12 phút.
Điều này tương đương với việc giảm 20% thời gian hoạt động, làm tuổi thọ một màn hình TV từ 100.000 giờ giảm xuống chỉ còn 80.000 giờ. Mặc dù không nhỏ, nhưng không phải là vấn đề lớn đối với đa số người dùng. Tất nhiên, đây chỉ là kịch bản giả định đơn giản về mức độ thoái hóa tuyến tính trên một tấm nền mới.
TV OLED Sony Bravia XBR65A1E
Sự khác biệt về mức độ lão hóa
Kịch bản giả định của tôi chỉ để xem xét mức độ suy giảm tổng thể về độ sáng. Nhưng một vấn đề khác mà nhiều người nhắc đến là burn-in, khi hình ảnh bị lưu giữ lại trên màn hình, hoặc kỹ thuật hơn – sự khác biệt về lão hóa. Điều này trở thành vấn đề khi bất kỳ thứ gì hiển thị trên màn hình ở cùng một vị trí trong một khoảng thời gian dài.
Thủ phạm dễ thấy của vấn đề này là các logo thường hiển thị ở góc màn hình, để quảng cáo cho các kênh như CNN, CNBC, AE và tương tự. Các nhà cung cấp biết điều này và họ sử dụng nhiều biện pháp khác nhau để cải thiện vấn đề này, nhưng không thể đánh bại được vật lý.
ZDNet đã đưa tin về một trường hợp burn-in gần đây trên màn hình OLED tại sân bay Quốc tế Incheon. Điều này là trường hợp sử dụng khắc nghiệt nhất khi thông tin về các chuyến bay được hiển thị 24/7 với hình banner gần như không thay đổi. Hãng đánh giá Rtings cũng đã kiểm tra vấn đề này và cho biết màn hình LG OLED đã bị burn-in sau 4.000 giờ thử nghiệm. Tuy nhiên, thử nghiệm của Rtings không đề cập đến HDR và không đo đạc mức năng lượng.
Bài thử nghiệm burn-in trên TV OLED của LG do Rtings thực hiện
Một vấn đề khác được đề cập trong báo cáo của DOE và các tổ chức khác là các tấm nền OLED tiêu thụ năng lượng ngày càng tăng theo thời gian. Điều này có thể do sự thoái hóa khiến các phần tử OLED và tấm nền phía sau tiêu thụ nhiều điện năng hơn để duy trì độ sáng.
Vậy người mua TV OLED có cần phải lo lắng về tuổi thọ của màn hình không?
Tôi nhớ chiếc TV màu CRT đầu tiên của tôi từng phải kiểm tra và thay thế các bóng đèn hình chỉ sau một vài năm sử dụng. TV CRT sẽ hỏng. TV LCD sẽ hỏng. TV OLED cũng sẽ hỏng. Nhưng ở đây có một vấn đề khác: TV OLED rất đắt đỏ, và khi bạn bỏ ra một khoản tiền lớn cho điều gì đó, bạn không muốn nghe về việc món hàng của mình sẽ không dùng được lâu như những món đồ đắt tiền khác.
Tôi cũng tự hỏi về việc những người làm PR thường im lặng mỗi khi tôi hỏi về tuổi thọ của OLED. Liệu vấn đề này có nghiêm trọng hơn so với những gì tôi dự đoán không?
Dựa trên thông tin có sẵn, dự đoán tốt nhất của tôi về tuổi thọ OLED, ngay cả với nhu cầu cao từ HDR, cũng sẽ không phải là vấn đề với những người theo chủ nghĩa tối giản về TV – những người chỉ xem phim trên TV đôi khi. Hình ảnh trên OLED, với màu đen gần như hoàn hảo và độ tương phản xuất sắc, rất lôi cuốn và chú ý.
Có thể tôi không lo lắng về vấn đề này vì tôi ít bật TV – chỉ khoảng 5 giờ mỗi ngày. Tuy nhiên, những người nghiện xem TV hoặc cần nó 24/7, có lẽ sẽ chọn màn hình LCD với tấm nền đèn LED là lựa chọn hợp lý hơn.
Các số liệu tính toán đã đề cập có thể được tham khảo. Màn hình OLED thực sự không thể tồn tại lâu so với các loại màn hình khác, và nội dung HDR chỉ làm thời gian đó ngắn hơn. Tuy nhiên, dưới đây là lời khuyên mà tôi dám chắc nói với mọi người: đừng sử dụng TV OLED như một bảng trang trí kỹ thuật số, màn hình camera an ninh hoặc bảng hiển thị thông tin chuyến bay tại sân bay.
Tham khảo TechHive