Chuyên gia giải thích: Cách sử dụng nước rửa mũi sao cho hiệu quả?

1. Tại sao cần rửa mũi?

Rửa mũi là biện pháp vệ sinh phổ biến cho mũi. Đây là giải pháp rất thường dùng để hỗ trợ điều trị viêm nhiễm đường hô hấp trên, đặc biệt là viêm xoang mũi.

Nên rửa mũi khi nào?

Khi có triệu chứng viêm mũi dị ứng, cảm cúm, viêm xoang,... cần vệ sinh mũi ngay. Viêm nhiễm đường hô hấp trên làm chất nhầy đặc và nhiều lên, gây nghẹt mũi và khó thở. Vệ sinh mũi giúp loại bỏ chất nhầy, làm thông thoáng đường thở.

Nên rửa mũi bằng dung dịch gì?

Dung dịch nước muối sinh lý (NaCl 0,9%) là phổ biến nhất để rửa mũi. Sử dụng dụng cụ chuyên dụng để đẩy chất nhầy ra ngoài, nước muối còn sát khuẩn, làm mềm niêm mạc và lỏng chất nhầy.

Hiệu quả của việc rửa mũi tùy thuộc vào người dùng. Với người lớn, dùng nước muối và bình rửa mũi là đủ. Trẻ nhỏ đôi khi cần máy rửa và hút mũi chuyên dụng.

Hiệu quả của nước rửa mũi phụ thuộc vào cách sử dụng đúng cách

Các loại dung dịch rửa mũi

Hiện nay, dung dịch rửa mũi phổ biến nhất là nước muối sinh lý (NaCl 0,9%). Người ta thường dùng loại nước muối đóng chai 500ml cho người lớn. Với trẻ nhỏ, dùng nước muối nhỏ mắt, nhỏ mũi dạng lọ. Ngoài ra, còn có muối viên hoặc gói muối bột để pha với nước thành dung dịch rửa mũi.

Cách sử dụng nước rửa mũi hiệu quả

Để rửa mũi hiệu quả, cần thực hiện đúng thao tác, sử dụng dụng cụ sạch và tiệt trùng, nước muối đạt chuẩn. Hãy làm theo các bước sau để đảm bảo hiệu quả cao nhất:

Chuẩn bị

Pha dung dịch nước muối: Nếu bạn dùng muối gói hoặc muối hạt, chỉ cần pha với 500ml nước đun sôi để ấm. Nếu không có, bạn có thể dùng muối tinh khiết (không dùng muối i-ốt) theo tỷ lệ: 3/4 muỗng cà phê muối tinh + 1/4 muỗng cà phê baking soda + 500ml nước cất hoặc nước sạch. Chú ý, nước pha phải là nước cất hoặc nước đun sôi để tránh đưa vi khuẩn vào mũi. Tốt nhất, nên dùng chai nước muối mua sẵn tại hiệu thuốc.

Dụng cụ cần thiết: bình rửa mũi đã tiệt trùng bằng cách ngâm trong nước đun sôi 5 phút, chậu sạch, khăn lau.

Cần hiểu rõ cách dùng nước rửa mũi để đạt hiệu quả. Lưu ý dung dịch nước muối phải đạt chuẩn và dụng cụ phải tiệt trùng.

Rửa mũi cho trẻ nhỏ cần cực kỳ cẩn thận

Bắt đầu quá trình rửa mũi

Đứng trước bồn rửa hoặc chuẩn bị một chậu để hứng (đối với trẻ nhỏ) dung dịch rửa mũi.

Hơi cúi người về phía trước. Nghiêng đầu về trái, đặt bình rửa mũi vào mũi phải, bóp nhẹ để dung dịch chảy qua mũi phải và ra ở mũi trái.

Nhớ thở qua miệng khi rửa mũi. Sau đó, đổi bên, đặt dung dịch vào mũi trái để nước chảy qua mũi phải. Sử dụng hết dung dịch trong bình. Sau đó, nhẹ nhàng xì mũi để loại bỏ dung dịch và chất nhầy. Đừng xì quá mạnh để tránh dung dịch vào tai gây viêm.

Những điều cần chú ý khi rửa mũi

Rửa mũi mặc dù đơn giản nhưng dung dịch nước muối đi sâu vào mũi xoang, một vùng mỏng, dễ bị tổn thương. Vì vậy, cần chú ý những điều sau:

• Pha dung dịch nước muối dùng cho 1 lần. Một chai nước muối chỉ sử dụng 1 lần.

• Dụng cụ rửa mũi phải được tiệt trùng kỹ lưỡng, bảo quản cẩn thận để tránh nấm mốc và vi khuẩn xâm nhập vào mũi.

• Vệ sinh tay sạch sẽ trước khi rửa mũi.

• Thao tác nhẹ nhàng để không làm tổn thương mũi và niêm mạc mũi.

• Rửa mũi từ 1 đến 3 lần mỗi ngày, không nên rửa quá nhiều và không nên áp dụng cho trẻ nhỏ.

• Không nên rửa mũi cho những người có vấn đề về tâm thần hoặc không hợp tác.

• Dừng lại nếu cảm thấy không thoải mái khi rửa mũi.

• Nên làm ấm dung dịch trước khi rửa mũi, tránh dùng nước lạnh có thể làm nặng tình trạng nghẹt mũi và viêm mũi.

• Nếu nước mũi khi rửa chảy vào họng, cần nhổ ra, không nuốt vào dễ làm nhiễm khuẩn đường ruột.

Rửa mũi cần đúng cách

3. Rửa mũi thường xuyên có tốt không?

Nhiều người thường rửa mũi để giảm cảm giác khó chịu khi nghẹt mũi hoặc viêm mũi. Hoặc có người cho rằng rửa mũi hàng ngày giúp làm sạch bụi bẩn trong mũi dù không có vấn đề về sức khỏe của đường mũi xoang. Liệu điều này có đáng để làm không?

Rửa mũi thường xuyên có lợi hay không?

Tác dụng của việc rửa mũi là rõ ràng và hiệu quả ngay lập tức. Tuy nhiên, việc sử dụng nước rửa mũi một cách thường xuyên và quá đà có thể dẫn đến những vấn đề không mong muốn theo thời gian.

Rửa mũi quá nhiều có thể làm mất đi hệ thống miễn dịch tự nhiên trong mũi xoang và làm khô niêm mạc mũi. Điều này có thể dẫn đến việc mất đi khả năng chống lại vi khuẩn, nấm, bụi, và virus từ bên ngoài xâm nhập qua đường hô hấp.

Không nên rửa mũi thường xuyên

Làm thế nào để phòng tránh bệnh về mũi xoang?

Chỉ cần rửa mũi khi cần thiết, không nên rửa mũi quá thường xuyên. Điều quan trọng nhất để phòng tránh bệnh về mũi xoang và đường hô hấp là duy trì chế độ ăn uống cân đối, tăng cường sức đề kháng và vận động thể chất. Hạn chế tiếp xúc với các yếu tố gây kích ứng và đảm bảo môi trường sống sạch sẽ và thoáng đãng.

Qua bài viết này, bạn đã hiểu cách sử dụng nước rửa mũi hiệu quả. Đây là một biện pháp đơn giản tại nhà giúp giảm triệu chứng viêm mũi xoang. Tuy nhiên, hiệu quả của việc rửa mũi chỉ đạt được khi thực hiện đúng cách và đúng liều lượng.