Nếu bạn am hiểu về công nghệ, chắc chắn bạn đã từng nghe những câu hỏi như 'Mình muốn mua laptop cho chị gái, chỉ dùng để lướt web và làm văn phòng thôi, không cần quá mạnh đâu'. Nhưng thực tế, việc lướt web không đơn giản như vậy.
Với một người làm công nghệ như tôi, máy tính có thể được chia thành 4 loại khi xây dựng/chọn cấu hình. Loại đầu tiên là máy chơi game, mọi thứ đều càng mạnh càng tốt nhưng không nhất thiết phải có SSD (vì RAM đủ cao thì SSD chủ yếu chỉ cải thiện thời gian tải). Loại thứ hai là máy dành cho việc code 'thường', không cần card đồ họa rời, cũng không cần chip quá mạnh nhưng cần có SSD và nhiều RAM để tránh... phân vân. Loại thứ ba là máy dành cho việc 'nghịch' AI, mọi thứ đều cần phải mạnh mẽ nhưng cần có VGA nhiều nhân CUDA.
Loại cuối cùng là máy dành cho công việc văn phòng hoặc quản lý tài liệu trong phần mềm. Loại này tôi không mua mà chỉ tư vấn cho bạn bè không làm công nghệ, cũng không phải là fan của game. Với họ, việc bỏ tiền ra mua máy cao cấp hơn cũng không có ý nghĩa lớn, vì nhu cầu của họ là 'bình thường' và sự nâng cấp cao hơn cũng không mang lại hiệu quả rõ ràng.
Hãy đoán xem, Chrome có thể khiến chiếc laptop cũ của tôi 'khóc thét' như Battlefield 4 không?
Suy nghĩ đó làm tôi thực sự bối rối.
Bởi vì trong khi việc sử dụng văn phòng chỉ yêu cầu cấu hình đơn giản thì việc lướt web ngày nay trở nên phức tạp hơn. Trong bài viết này, tôi sử dụng một chiếc máy với cấu hình mạnh nhưng khá cũ: chip Core i7 thế hệ Ivy Bridge, RAM 6GB, ổ cứng 1TB 7200RPM. Mặc dù máy này đã cũ, nhưng phần lớn laptop hiện đại vẫn sử dụng chip Intel lõi kép và RAM chỉ khoảng 4GB. Vì vậy, tôi tin rằng chiếc máy cũ của mình có thể đại diện cho nhiều máy tính tại Việt Nam.
Dưới đây là một ví dụ để thấy tại sao tôi rùng mình với nhu cầu hiệu năng của web:
Chỉ cần lướt facebook vài giờ, Chrome tiêu thụ gần 1GB RAM.
Khi dùng Facebook và xem dữ liệu trên OneDrive: Tổng cộng, Chrome dùng tới gần 1.5GB RAM.
Mở một tài liệu chỉ có 2.000 từ trên Word Online: RAM không tốn nhiều, nhưng CPU hoạt động cao và quạt kêu to.
Truy cập một trang web lập trình kém: Dù có Adblock hay không, trang vẫn bị treo và quạt kêu to.
FireFox may mắn không gặp vấn đề, có thể duyệt web khá bình thường. Nhưng giá phải trả là disk usage tăng lên 100%.
Một số trang không thể thực thi mã javascript hoặc không thể gọi đến địa chỉ quảng cáo cụ thể (Waiting for [địa chỉ không thuộc trang đang xem]) khiến CPU hoạt động cao, máy nóng và quạt kêu to.
Còn về phần còn lại thì sao? Tôi có thể mở những file Word dài hàng chục trang mà không gặp vấn đề gì. Thậm chí, các trang được chỉnh sửa bằng ứng dụng Word và lưu trực tiếp vào OneDrive qua chế độ đồng bộ của Microsoft cũng không bao giờ làm máy bị nghẽn.
Ví dụ, dưới đây là một file gần 5 nghìn từ.
File này có thể làm máy nóng, tốn RAM và quạt hoạt động ồn ào trên trình duyệt ít tính năng.
Tuy nhiên, mở file trực tiếp bằng ứng dụng thì không vấn đề gì, save thoải mái.
Tất nhiên, việc nâng cấp lên SSD có thể giảm tình trạng máy bị giật/treo/nóng, nhưng thực tế là rất rõ ràng: lướt web không phải là một trải nghiệm nhẹ nhàng như bạn nghĩ. Với sự phát triển của các công nghệ HTML5/JavaScript, thế giới web ngày càng phức tạp hơn, luôn tồn tại những quảng cáo gây treo máy, nội dung video/giao diện nặng và cả... các lập trình viên không tốt.
Do đó, đừng nghĩ rằng việc dành ít tiền để mua máy 'chỉ để lướt web và làm văn phòng' là bạn đã có trải nghiệm tốt nhất. Máy cấu hình yếu khi lướt web vẫn có thể gây khó chịu, và nguyên tắc vẫn là: bạn có tiền bao nhiêu thì máy càng mạnh, lướt web càng nhanh!