Cô gái bên hoa huệ

Tranh sơn dầu của Tô Ngọc Vân năm 1943 với chân dung thiếu nữ bên hoa huệ là một tác phẩm nổi tiếng. Bức tranh miêu tả một cô gái mặc áo dài trắng đứng bên cạnh lọ hoa huệ trắng. Đây được coi là một trong những tác phẩm đáng chú ý nhất của họa sĩ Tô Ngọc Vân và là biểu tượng của mỹ thuật Việt Nam thế kỷ 20.

Miêu tả

Tranh sơn dầu Thiếu nữ bên hoa huệ miêu tả chân dung một cô gái mặc áo dài trắng, nghiêng đầu nhẹ về phía lọ hoa huệ trắng. Bức tranh tập trung vào hình dáng cô gái và các chi tiết xung quanh, mang lại cảm giác nhẹ nhàng và buồn buồn. Hoa huệ trong lọ không phải là loại hoa thông thường mà là hoa huệ tây, hay còn gọi là hoa loa kèn.

Lịch sử

Học khóa sơn dầu 1926-1931 tại trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, Tô Ngọc Vân được coi là một trong những nghệ sĩ nổi bật của hội họa Việt Nam trước năm 1945 với câu 'Nhất Trí, nhì Vân, tam Lân, tứ Cẩn'. Bắt đầu từ những năm 1930, Tô Ngọc Vân đã tạo ra nhiều tác phẩm đáng chú ý, trong đó nổi bật là Thiếu nữ bên hoa huệ vào năm 1943. Người mẫu cho bức tranh là cô Sáu, một người mẫu tranh quý giá tại Hà Nội thời bấy giờ. Cô cũng là người mẫu cho nhiều tác phẩm khác của Tô Ngọc Vân, bao gồm cả Thiếu nữ với hoa sen. Ngoài Tô Ngọc Vân, cô Sáu còn là người mẫu cho nhiều họa sĩ nổi tiếng khác như Trần Văn Cẩn, Nguyễn Gia Trí, Lương Xuân Nhị. Sau khi di cư vào miền Nam, cô tiếp tục làm người mẫu cho họa sĩ Nguyễn Gia Trí.

Sau khi quân đội Pháp tái chiếm Hà Nội, Thiếu nữ bên hoa huệ được bán cho nhà sưu tập tranh nổi tiếng Hoàng Vũ (tên thật là Bùi Đình Thản). Sau khi ông Hoàng Vũ qua đời, tác phẩm này đã được bán lại cho một người sưu tầm tranh tên là Hà Thúc Cần với giá 1 USD. Theo lời của họa sĩ Tô Ngọc Thành, con trai của Tô Ngọc Vân, thì sau khi mua bức Thiếu nữ bên hoa huệ, ông Cần đã tiếp tục bán lại tác phẩm này ra nước ngoài, không minding đến lệnh cấm của Việt Nam. Một bản sao của bức tranh đã từng được trưng bày tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, nhưng sau năm 1990 bản sao này đã được gỡ bỏ để giữ lại chỉ bản gốc của Bảo tàng.

Đánh giá

Bức tranh Thiếu nữ bên hoa huệ được coi là tác phẩm nổi bật nhất của Tô Ngọc Vân cũng như là một trong những biểu tượng tiêu biểu nhất của hội họa Việt Nam đầu thế kỷ 20.

Ngoài giá trị nghệ thuật, Thiếu nữ bên hoa huệ còn phản ánh một thú chơi tao nhã của người Hà Nội, yêu thích hoa loa kèn trắng - loài hoa thường nở vào cuối tháng 3 đầu tháng 4 hàng năm tại đây.