Cơ mặt

Cơ mặt là nhóm cơ vân được điều khiển bởi thần kinh mặt (thần kinh sọ VII), có nhiệm vụ điều chỉnh các biểu cảm trên khuôn mặt. Những cơ này chỉ xuất hiện ở động vật có vú và là các cơ duy nhất gắn vào lớp hạ bì.

Cấu trúc

Cơ mặt nằm ngay dưới lớp da và chịu trách nhiệm điều khiển các biểu cảm trên mặt. Chúng xuất phát từ mặt ngoài sọ và bám vào da mặt. Khi cơ co, da sẽ di chuyển và tạo ra các nếp nhăn theo hướng vuông góc với chiều co của cơ.

Chi phối dây thần kinh

Các cơ mặt được điều khiển bởi thần kinh mặt (thần kinh sọ VII). Mỗi bên mặt có một dây thần kinh VII. Tuy nhiên, các cơ nhai gần đó lại được điều khiển bởi thần kinh hàm dưới, một nhánh của thần kinh sinh ba (thần kinh sọ V).

Danh sách các cơ

Các cơ mặt bao gồm:

• Cơ chẩm trán
• Cơ thái dương-đỉnh
• Cơ tháp
• Cơ mũi
• Cơ hạ vách mũi
• Cơ vòng mắt
• Cơ mày
• Cơ hạ mày
• Cơ tai (trước, trên và sau)
• Cơ vòng môi
• Cơ hạ góc miệng
• Cơ cười
• Cơ gò má lớn
• Cơ gò má nhỏ
• Cơ nâng môi trên
• Cơ nâng môi trên và cánh mũi
• Cơ hạ môi dưới
• Cơ nâng góc miệng
• Cơ mút
• Cơ cằm

Phát triển

Trong phôi thai học, các cơ mặt phát sinh từ nhánh thứ hai của cung họng. Các cơ đầu bắt nguồn từ tế bào mào thần kinh. Ở người, các cơ tạo nét mặt thường bắt đầu hình thành vào tuần thứ 8 của giai đoạn phát triển phôi thai.

Ý nghĩa lâm sàng

Tổn thương dây thần kinh mặt có thể gây ra liệt các cơ biểu cảm. Liệt là tình trạng mất khả năng vận động cơ bắp; dây thần kinh mặt có thể bị tổn thương vĩnh viễn hoặc tạm thời. Những tổn thương này có thể xảy ra do đột quỵ, liệt Bell hoặc ung thư tuyến nước bọt mang tai (khối u ác tính, vì dây thần kinh mặt đi qua tuyến này). Tuyến mang tai cũng có thể bị tổn thương vĩnh viễn do phẫu thuật hoặc tạm thời do chấn thương. Người bệnh liệt mặt không chỉ mất khả năng biểu cảm mà còn có thể gặp khó khăn trong việc nói, tình trạng này có thể kéo dài tạm thời hoặc vĩnh viễn.

Liên kết ngoài

• ARTNATOMY: Công cụ học cơ sở giải phẫu của biểu cảm mặt
• lesson1 tại The Anatomy Lesson của Wesley Norman (Đại học Georgetown)
• Các cơ mặt tại PracticeAnatomy