Có nguy hiểm khi bị sỏi tụy không?

Ba của tôi 67 tuổi, thường xuyên cảm thấy đau ở vùng trên của rốn, khó chịu ở bụng và khi đi khám bác sĩ phát hiện ra sỏi tụy. Tình trạng này có nguy hiểm không và liệu trình điều trị ra sao? (Hoài Thu, Nha Trang)

Trả lời:

Tuyến tụy là một phần quan trọng của hệ tiêu hóa, nằm phía sau dạ dày và có hình dạng giống như một cái búa, dài khoảng 15 cm. Tuyến tụy tiết ra dịch tụy chứa các enzyme giúp phân hủy thức ăn thành các nhóm chất để cơ thể hấp thụ. Bất kỳ bệnh liên quan nào đến tuyến tụy, bao gồm cả sỏi tụy, đều ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình tiêu hóa thức ăn và chuyển hóa chất dinh dưỡng.

Ngoài ra, tuyến tụy còn có chức năng duy trì mức đường huyết ổn định cho cơ thể. Nó sản xuất hormone như insulin để giảm đường huyết khi nồng độ quá cao, và glucagon để tăng đường huyết nếu nồng độ quá thấp.

Sỏi tụy là một vấn đề phổ biến về tuyến tụy, khi canxi dư thừa trong cơ thể có thể tạo thành sỏi bên trong tuyến tụy. Các biến chứng của bệnh sỏi tụy có thể là do sỏi mật hoặc viêm tụy mạn tính.

Sỏi tụy thường không có triệu chứng rõ ràng ban đầu. Tuy nhiên, khi sỏi phát triển, nó có thể gây đau ở vùng thượng vị, đặc biệt sau khi ăn nhiều dầu mỡ hoặc uống rượu. Các triệu chứng khác có thể bao gồm sốt cao, buồn nôn, nôn mửa và đau bụng cấp tính.

Sỏi tụy ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của người bệnh, gây suy yếu cho tuyến tụy và làm giảm chức năng tiết enzyme và hormone. Điều này dẫn đến suy dinh dưỡng và suy nhược cơ thể.

Khi tụy bị sỏi, đường huyết thường không ổn định. Viêm tụy do sỏi có thể tăng nguy cơ nang tụy giả, gây áp lực lên các cấu trúc lân cận và phình mạch máu. Sỏi tụy cũng có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe. Việc đi khám để được đánh giá và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp là quan trọng. Trong trường hợp nhẹ, sỏi nhỏ và không gây ra vấn đề lớn, người bệnh có thể chỉ cần sử dụng thuốc kết hợp với chế độ dinh dưỡng lành mạnh và duy trì vận động để có hiệu quả tốt nhất.

Khi các phương pháp điều trị nội khoa không hiệu quả và có tắc nghẽn ống tụy chính, bác sĩ có thể đề xuất thực hiện nội soi mật tụy ngược dòng (Endoscopic retrograde cholangiopancreatography - ERCP). Phương pháp này giúp phá vỡ và loại bỏ sỏi tụy kích thước lớn. Trong trường hợp sỏi nhỏ hơn 0,3 cm, bác sĩ có thể loại bỏ chúng qua ống dẫn vào vòng oddi.

Phẫu thuật có thể được xem xét khi người bệnh gặp đau bụng kéo dài, mãnh liệt và không phản ứng với các phương pháp điều trị nội khoa. Các phương pháp phẫu thuật như dẫn lưu ống tụy, cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ tụy sẽ được áp dụng tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng sức khỏe của từng người. Sau khi phẫu thuật, người bệnh cần được theo dõi thường xuyên và tuân thủ các chỉ dẫn của bác sĩ.

Thạc sĩ, bác sĩ Lê Khoa

Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa

Bệnh viện Tổng hợp Tâm TP HCM