1. Viêm não Nhật Bản là bệnh gì?
Viêm não Nhật Bản là một bệnh truyền nhiễm do virus viêm não JEV (Japanese Encephalitis Virus) gây ra. Virus này thường được phát hiện ở các loài động vật hoang dã (như chim hoang,...) hoặc các loài gia súc (như lợn, bò,...).
Bệnh không lây truyền trực tiếp từ người sang người mà thông qua máu có chứa virus gây bệnh được vật trung gian (thường là muỗi) lây truyền. Có 2 loại muỗi phổ biến mang virus viêm não Nhật Bản là muỗi Culex Vishnui và Culex Tritaeniorhynchus. Theo các nghiên cứu, đây được xác định là con đường lây truyền bệnh viêm não Nhật Bản duy nhất.
Muỗi là loài vật trung gian truyền bệnh viêm não Nhật Bản
Khác với các bệnh lây nhiễm thông thường, viêm não Nhật Bản đặc biệt nguy hiểm vì ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thần kinh trung ương của người bệnh. Số trường hợp để lại di chứng nặng nề chiếm hơn 50% tổng số người mắc bệnh này. Di chứng có thể bao gồm liệt nửa người, bại liệt, bại não, mất ngôn ngữ, rối loạn tâm thần,... Tỷ lệ tử vong cao, đạt đến 20 - 30%.
Một điều khiến bệnh trở nên nguy hiểm hơn bao giờ hết là trong giai đoạn ủ bệnh không có bất kỳ triệu chứng nào rõ ràng. Triệu chứng nếu có thường rất dễ nhầm lẫn với các bệnh viêm não thông thường khác. Ngoài ra, bệnh có thể diễn biến xấu trong thời gian ngắn. Người bệnh có thể hôn mê hoặc co giật chỉ sau vài ngày sốt.
Chính vì thế việc tiêm vắc xin phòng viêm não Nhật Bản là rất quan trọng, giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh viêm não Nhật Bản.
2. Có những loại vaccine phòng bệnh viêm não Nhật Bản nào?
Với nguy cơ cao như vậy, trên toàn cầu đã có hơn 15 loại vaccine phòng viêm não Nhật Bản được phát triển. Trong số đó, có 2 loại chính được sử dụng rộng rãi tại Việt Nam là Jevax 1ml và Imojev 0,5ml.
- Vaccine Jevax 1ml đã được nghiên cứu và phát triển bởi Đại học Osaka (Nhật Bản). Lịch tiêm ba mũi cơ bản:
+ Mũi 1 tiêm vào bất kỳ thời điểm nào cho đối tượng từ 12 tháng tuổi trở lên.
+ Mũi 2 cách mũi 1 từ 1 đến 2 tuần.
+ Mũi 3 sau mũi thứ 2 khoảng 1 năm.
+ Mũi nhắc: Có thể cách nhau 3 năm và tiêm lại 1 lần để duy trì hiệu quả miễn dịch cho đến khi trẻ đủ 15 tuổi.
- Vaccine Imojev 0,5ml được phát triển bởi công ty Sanofi Pasteur (Pháp). Dành cho trẻ từ 9 tháng tuổi đến dưới 18 tuổi (chưa tiêm vaccine Jevax lần nào):
+ Mũi 1: là mũi tiêm đầu tiên.
+ Mũi 2: cách 1 năm sau mũi đầu tiên.
+ Người tròn 18 tuổi trở lên cần tiêm một mũi duy nhất của vắc xin.
Tuy nhiên, trẻ em dưới 12 tháng tuổi và phụ nữ mang thai không nên sử dụng loại vắc xin Imojev 0,5ml này.
Có hai loại vắc xin phòng chống viêm não Nhật Bản phổ biến tại Việt Nam.
Khi nào là thời điểm phù hợp để tiêm vắc xin phòng chống viêm não Nhật Bản?
Theo thống kê và nghiên cứu, trẻ em trong độ tuổi từ 2 - 6 tuổi có nguy cơ mắc bệnh viêm não Nhật Bản cao nhất. Trẻ em từ đủ 12 tháng tuổi nên được tiêm vắc xin này ngay.
3.1. Vắc xin Jevax
Đối với vắc xin Jevax, thời điểm tiêm cụ thể theo từng giai đoạn như sau:
- Mũi đầu tiên: sau khi trẻ đủ 12 tháng tuổi.
- Mũi thứ hai: cách mũi đầu tiên từ 1 - 2 tuần sau.
- Mũi thứ ba: Sau khi tiêm mũi thứ hai khoảng 1 năm.
Tuy nhiên việc tiêm đủ 3 mũi này không đảm bảo trẻ hoàn toàn miễn dịch với bệnh viêm não Nhật Bản. Để phòng ngừa tốt nhất, trẻ nên được tiêm mũi nhắc lại theo chu kỳ 3 năm/lần cho đến khi đủ 15 tuổi.
3.2. Vắc xin Imojev
Imojev là vắc xin thế hệ mới được chỉ định phòng bệnh Viêm não Nhật Bản cho người lớn và trẻ em từ 9 tháng tuổi trở lên, lịch tiêm cụ thể như sau:
Trẻ từ 9 tháng tuổi đến dưới 18 tuổi (chưa tiêm vắc xin Jevax lần nào):
+ Mũi 1: là mũi tiêm đầu tiên.
+ Mũi 2: cách 1 năm sau mũi đầu tiên.
Người tròn 18 tuổi trở lên: tiêm 1 mũi duy nhất.
Trường hợp trẻ đã tiêm vắc xin Jevax trước đó, muốn chuyển đổi sang tiêm Imojev:
+ Nếu đã tiêm 1 mũi Jevax: tiêm 2 mũi Imojev, trong đó mũi Imojev đầu tiên cách mũi Jevax đã tiêm tối thiểu 2 tuần.
+ Nếu đã tiêm 2 mũi Jevax: tiêm 1 mũi Imojev cách mũi cuối Jevax tối thiểu 1 năm.
+ Nếu đã tiêm 3 mũi Jevax: tiêm 1 mũi Imojev cách mũi cuối Jevax tối thiểu 3 năm.
4. Một số lưu ý khi tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản
Các loại vắc xin viêm não Nhật Bản đã được kiểm chứng và an toàn cho sức khỏe của người tiêm. Tuy nhiên, vẫn cần lưu ý một số điều sau khi tiêm:
4.1. Phản ứng có thể xảy ra sau khi tiêm
Tương tự như các loại vắc xin khác, khi tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản có thể gây ra các triệu chứng như sốt nhẹ hoặc sưng đau ở vị trí tiêm. Tuy nhiên, thường thì các biểu hiện này chỉ ở mức độ nhẹ.
Trong trường hợp xuất hiện phát ban, khó thở hoặc sốt cao kéo dài, có thể là dấu hiệu của tình trạng sốc phản vệ. Khi đó, cần theo dõi sức khỏe của trẻ một cách cẩn thận và đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất ngay lập tức nếu có bất kỳ diễn biến xấu nào.
Sốt nhẹ có thể là một trong những triệu chứng sau khi tiêm vắc xin
4.2. Thời gian có hiệu lực của vắc xin
Khả năng miễn dịch với viêm não Nhật Bản sẽ tăng dần sau mỗi mũi tiêm (80% sau mũi thứ hai và 90 - 95% sau khi tiêm đủ 3 mũi). Tuy nhiên, miễn dịch từ vắc xin này duy trì ở mức cao ít nhất 3 năm sau khi tiêm liều cơ bản.
4.3. Các trường hợp chống chỉ định tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản
Việc sử dụng bất kỳ loại thuốc nào cũng cần phải cẩn thận. Không phải tất cả mọi người đều thích hợp để tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản. Dưới đây là một số trường hợp chống chỉ định tiêm vắc xin này:
- Người có tiền sử dị ứng với bất kỳ thành phần nào trong vắc xin.
- Người mắc bệnh suy giảm miễn dịch hoặc trẻ em có suy giảm miễn dịch bẩm sinh.
- Người mắc bệnh HIV, phụ nữ đang mang thai hoặc đang cho con bú.
- Người đang sử dụng corticosteroid liều cao cần tạm ngưng ít nhất 1 tháng trước khi tiêm vắc xin.
5. Tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản ở đâu uy tín?
Nếu không phát hiện và điều trị viêm não Nhật Bản kịp thời, có thể để lại hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Để giảm thiểu nguy cơ này, việc tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản là cần thiết. Gia đình có người ở độ tuổi cần tiêm vắc xin này nên đến các cơ sở uy tín để tiêm phòng sớm nhất.
Mytour - địa chỉ tiêm chủng đáng tin cậy tại Hà Nội
Nếu bạn đang phân vân không biết lựa chọn địa chỉ nào để tiêm vắc xin đáng tin cậy thì hãy đến ngay bệnh viện Đa khoa Mytour. Tại đây, với 24 năm kinh nghiệm và là nơi tập trung của các bác sĩ giàu kinh nghiệm, Mytour luôn đảm bảo sẽ mang lại cho người bệnh dịch vụ tiêm phòng vắc xin an toàn và hiệu quả nhất.